1.259 gıda zehirlenmesi vakası kaydedildi | Toprak: Sağlıklı beslenme hakkı Anayasa’ya girmeli

Sık sık haberlere yansıyan gıda zehirlenmelerinin politik olduğunu belirten Gıda Mühendisi Uğur Toprak, “Yurttaş artık temel gıdaya ulaşamaz hale geldi. Böyle bir ülkede yurttaş ürünlerin taklit, tahşiş olduğunu bilmesine rağmen bunları almak zorunda kalıyor” dedi.

HABER MERKEZİ – Türkiye’de son aylarda sık sık gıda zehirlenmelerine ilişkin haberler gündeme geliyor. 2025 yılının 11 ayında resmi kayıtlara bin 259 gıda zehirlenmesi vakası kayıtlara geçti.

Gıda zehirlenmesine yaygın olarak Salmonella, E. coli, Listeria gibi bakterilerin yanı sıra pastörize edilmemiş süt, çiğ et gibi gıdalarda bulunan bakterilerin neden olduğu belirtiliyor. Ayrıca tarımda kullanılan zirai ilaçlar ve genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO), ürünlerde sağlıksız beslenme ve zehirlenmelerin nedenleri arasında yer alıyor.

Mezopotamya Ajansı’nın (MA) derlediği habere göre, gıda zehirlenmelerinin en çok yaşandığı yerlerin başında okul ve yurt yemekhaneleri geliyor. Kasım ayında Afyonkarahisar’da bilinmeyen bir nedenle 57 öğrenci, Kayseri’de bir ortaokuldaki sucuk festivalinde öğrenci ve öğretmenlerden oluşan 80 kişi zehirlendi. 9 Aralık’da Muş Sultan Alparslan Kız Öğrenci Yurdu’nda 100’e yakın öğrenci yedikleri mantı sebebiyle zehirlenerek Muş Devlet Hastanesi’ne kaldırıldı. Denetime giden ekipleri, mantıların son kullanma tarihinin geçtiğini tespit ettikleri belirtildi. Durumu protesto etmek isteyen öğrenciler yurttan atılmakla tehdit edildi.

Gıda zehirlenmelerindeki artışın en büyük sebebinin denetimsizlik olduğu bir kez daha gözler önüne serildi.

“SAĞLIKLI BESLENME HAKKI ANAYASAYA GİRMELİ”

MA’ya konuşan Gıda Mühendisi Uğur Toprak, sağlıklı, yeterli ve sürdürülebilir bir şekilde gıdaya ulaşmanın temel insan haklarından olduğunu kaydederek, devletin en önemli görevlerinden birinin bunu sağlamak olduğunu ifade etti.

Temiz su ve sağlıklı gıdaya ulaşmanın sağlanamadığını belirten Toprak, okullarda en az bir öğün ücretsiz yemek verilmesinin bile önüne geçildiğini hatırlattı. 1.259 kişinin gıda zehirlenmesiyle hastanelere başvurduğuna dikkat çeken Toprak, şunları söyledi:

×“Sağlıklı, yeterli, dengeli gıdaya erişim için harcanmayacak her 1 TL’lik bütçenin yarın 8, 10, 12 katını sağlık harcamalarında göreceğiz. Ne yazık ki sağlık da bir sektör haline getirildiği için bu da görmezden geliniyor. Çocuklar beslenemiyor. ‘En azından okullarda bir öğün sağlıklı bir şekilde beslenebilsin’ diyoruz. Bu talebi Türkiye Okul Yemeği Koalisyonu içerisinde yer alan Gıda Mühendisleri Odası, Türk Tabipleri Birliği, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Veli-Der ve siyasi partiler de gündemlerine almaya başladı. Türkiye’de yaşanan birçok problemin kaynağında sağlıklı, yeterli, dengeli beslenmemeyi görebiliriz. Bu 1961 Anayasası’nda bir hak olarak bulunuyordu. Ama 1980’den sonra 82 Anayasasıyla birlikte bu hak kaldırıldı. Tekrardan bunun İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinde olduğu gibi Anayasada da bu hakkın geçerli olması lazım.”

“GIDA ZEHİRLENMELERİ POLİTİK”

Gıda zehirlenmelerin hep olduğunu ama Kasım ayında çok görünür olduğunu kaydeden Toprak, gıda zehirlenmelerinin politik olduğunu şöyle açıkladı:

×“Neden politik? Çünkü ülkedeki alım gücü sürekli düşmeye başladı. Yurttaş artık temel gıdaya ulaşamaz hale geldi. Barınmaya harcadığı gider ciddi oranda arttı. Gıda enflasyonu dünyada düşerken ülkede giderek artıyor. Asgari ücret 22 bin TL. Türk-İş’in verilerine göre açlık sınırı 28 bin TL, yoksulluk sınırı 97 bin TL. 4 kişilik bir ailenin tamamı asgari ücretle çalışsa bile yoksul. Böyle bir ülkede yurttaş ürünlerin taklit, tahşiş olduğunu bilmesine rağmen bunları almak zorunda kalıyor. Aralık ayı geldi. Enflasyon oranları belirlenecek. Zamlar belirlenecek. Yine gıdada olduğu gibi TÜİK verilerinde de tahşiş yapacak ve asgari ücrete verilecek zam yine az kalacak. Burada yurttaşlar yine ucuz, sağlıksız ve niteliksiz gıdaya yönelecek.”