İnsan Hakları Ligi (LDH), Fransız Eurolinks şirketine karşı suç duyurusunda bulundu. Şirketin, bir İsrail firmasına makineli tüfek parçaları sağladığından şüpheleniliyor. Bu suç duyurusu, Fransa’nın yirmi aydan fazladır Gazze’de savaşan İsrail’e silah verdiği yönündeki eleştirileri yeniden gündeme taşıdı. Paris ise yalnızca savunma amaçlı bileşenler sağladığını kabul ediyor.
HABER MERKEZİ- İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırı ve ablukası 20 aydan fazladır devam ederken, Fransa’nın bu ülkeye silah parçası ihracatı eleştirilerin hedefi haline geldi.
Paris aylardır “İsrail’e silah satmıyoruz” dese de, İnsan Hakları Ligi (LDH), savaş suçu, soykırım ve insanlığa karşı suçlara ortaklık gerekçesiyle Fransız Eurolinks şirketine dava açtı.
France İnfo’nun geçtiği haberde, Marsilya merkezli bu şirketin, geçen hafta Marsilya-Fos Limanı’ndaki liman işçileri tarafından Hayfa Limanı’na gönderilmesi planlanan konteynerleri yüklemeyi reddettiği hatırlatıldı. Şirketin, İsrail’in en büyük silah üreticisi olarak bilinen Elbit Systems’in bir yan kuruluşu olan IMI Systems’a makineli tüfek parçaları sağladığından şüpheleniliyordu.
Elbit Systems silahlarının, İsrail’in Gazze’de işlediği hak ihlallerine birçok kez doğrudan karıştığı da suç duyurusunda yer alıyor. Eurolinks ise bu konuda herhangi bir açıklama yapmayacağını duyurdu.
LDH’nin avukatı Emmanuel Daoud’a göre, bu dava aynı zamanda Fransa’da silah ihracat lisanslarını değerlendiren bakanlıklar arası komisyon üyelerinin sorumluluğunun belirlenmesini de sağlayabilir.
SİLAH MALZEMELERİ ‘DÜZENLİ VE SÜREKLİ’ Mİ GÖNDERİLİYOR?
Paris uzun süredir İsrail’e silah gönderdiği ve bunu şeffaf biçimde açıklamadığı yönünde suçlamalarla karşı karşıya. Mart 2024’te araştırmacı medya Disclose, Fransa’nın Ekim 2023 sonunda İsrail’e en az 100 bin makineli tüfek mermisi gönderilmesine izin verdiğini ortaya çıkardı. Bu sevkiyatlarda adı geçen şirket yine Eurolinks’ti.
Eylül 2024’te bu kez Mediapart, Fransa’nın İsrail’e gönderdiği milyonlarca avroluk silahın detaylarının gizli tutulduğunu yazdı. Hükümet raporuna göre, 2023 yılında Fransa, İsrail’e toplamda 30 milyon avro değerinde silah ihraç etti. Ancak Savunma Bakanlığı, bu sevkiyatların 7 Ekim’den sonra devam edip etmediği konusunda bilgi vermedi.
4 ve 5 Haziran tarihlerinde Disclose, İsrail’e ait Zim şirketinin bir yük gemisinin, Fos-sur-Mer Limanı’na uğrayarak İsrail’e gönderilmek üzere askeri parça yüklü üç konteyner alacağını açıkladı.
Marsilya-Fos liman işçileri, Eurolinks’in ürettiği makineli tüfek parçalarını gemiye yüklemeyi, “İsrail hükümeti tarafından yürütülen soykırıma ortak olmamak” adına reddetmişlerdi. Aynı gemiyle sevk edilmesi planlanan, Aubert ve Duval şirketleri tarafından üretilen top namlusu tüpleriyle dolu iki konteyner de bloke edildi işçiler tarafından.
11 Haziran Salı günü açıklanan Uluslararası İlerici Hareket’in raporuna göre Fransa, Ekim 2023’ten beri İsrail’e “düzenli ve sürekli” şekilde askeri ekipman sağlıyor. İsrail vergi idaresine dayandırılan 15 sayfalık raporda, bu ekipmanların arasında bomba, el bombası, torpil, mayın, füze ve roketatar parçaları bulunduğu iddia ediliyor.
Uluslararası İlerici Hareket Genel Sekreteri David Adler, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Ekim 2023 ile Nisan 2025 arasında Fransa’dan İsrail’e her hafta, her ay milyonlarca parça top mermisi gönderildiğini belgeledik” dedi. Yine de raporun yazarları, bu parçaların gerçekten İsrail ordusu tarafından kullanılıp kullanılmadığını ya da Gazze’ye sevk edilip edilmediğini doğrulamanın mümkün olmadığını kabul ediyor.
İKİ ÜLKE ARASINDA SÜREGELEN BİR SİLAH TİCARETİ
Fransa ile İsrail arasındaki silah ticareti yeni değil. 2014–2023 dönemini kapsayan yıllık parlamento raporuna göre, Fransa bu süre içinde İsrail’den 211,7 milyon avro değerinde silah siparişi aldı. 2023’te İsrail’in Fransa’dan verdiği siparişlerin toplamı 19,9 milyon avro oldu (2022’de 25,6 milyon euro, 2021’de 19,4 milyon euro).
Fransa Savunma Bakanlığı’na göre, bu satışlar Fransa’nın yıllık toplam silah ihracatının sadece yüzde 0,2’sini oluşturuyor.
Ancak Mediapart tarafından Eylül 2024’te açıklanan başka bir rapora göre, “çift kullanımlı” malların – hem sivil hem askeri amaçla kullanılabilen ürünler – İsrail’e ihracatında ciddi bir artış yaşandı. Bu tür ürünlerin toplam değeri 2023 yılında 192 milyon euroya ulaştı (2022’de sadece 34 milyon euroydu).
Fransa’nın bu ihracatların ayrıntıları ve nihai kullanımına dair net bilgi vermemesi, STK’lar ve muhalif siyasetçiler arasında kaygı uyandırıyor. Bu durumun, Fransa’nın 2014’te onayladığı uluslararası silah ticareti anlaşmasına aykırı olabileceği dile getiriliyor. Bu anlaşma, bir devletin, gönderdiği silahların sivil halka yönelik saldırılarda kullanılacağını bildiği takdirde bu silahları göndermesini yasaklıyor.
