Doğan CİHAN
Demokratik Suriye Güçleri (DSG) Genel Komutanı Mazlum Abdi ile Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 10 Mart 2025’te gerçekleştirdikleri toplantı sonucunda önemli bir anlaşmaya imza attı. Toplam sekiz maddeden oluşan mutabakatın üçüncü maddesinde, “Suriye topraklarının tamamında ateşkes sağlanacaktır” ifadesi yer aldı.
Bu madde doğrultusunda, özellikle Tişrin Barajı, Qereqozak Köprüsü ve Minbic kırsalında DSG ile Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) grupları arasında süren çatışmalar sona erdi. Türkiye’nin bölgedeki hava desteğiyle yoğunlaşan gerilim, anlaşmanın ardından duruldu.
10 Mart’tan bu yana geçen sürede, bölgede görece bir sükûnet hakim. Taraflar arasında yaşanan çatışmaların durması ateşkesin kalıcı hale gelmesi ve diğer maddelerin uygulanması, için Özerk Yönetim – DSG ile Suriye Geçici Hükümeti arasında Suriye’de barış ve istikrarın tesisi açısından kritik önem taşıyor. Bu anlamda diyalog ve görüşmeler sürüyor.
Suriye Geçici Hükümeti’nin Müzakerelerden Çekilmesi Sonrası Saldırılar Yoğunlaştı
Suriye’nin güneyindeki Süveyda kentinde Dürzi topluluğuna yönelik katliamlarla gündeme gelen, Ahmed el Şara liderliğindeki Suriye Geçici Hükümeti’ne bağlı Savunma Bakanlığı bünyesindeki silahlı gruplar, yeni bir gerilim dalgasının merkezinde yer aldı.
Hesekê’de düzenlenen Kuzey ve Doğu Suriye Bileşenleri Ortak Tutum Konferansı’nda farklı halklar, inançlar, kültürler, dinler ve dillerin temsilcileri, nasıl bir Suriye hayal ettiklerini kamuoyuna ilan etti. Bu deklarasyonun ardından, Suriye Geçici Hükümeti konferansı gerekçe göstererek Paris’te yapılması planlanan müzakerelerden çekildi.
Müzakerelerin iptal edilmesinin hemen ardından, Der Hafir, Deyrizor, Halep’in Şeyh Maqsud ve Eşrefiye mahalleleri ile Tişrin Barajı çevresinde saldırılar yoğunlaştı.
Tişrin Barajı’na Yönelik SİHA Saldırıları Endişe Yaratıyor
Aylarca yoğun çatışmalara sahne olan Tişrin Barajı ve çevresinde, son bir hafta içerisinde dört ayrı hava saldırısının gerçekleşmesi, bölgede şiddetin yeniden tırmanmasından duyulan endişeleri artırdı.
Türkiye’ye ait Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA) tarafından düzenlenen saldırılar şu şekilde kaydedildi:
– 25 Ağustos günü, yerel saatle 00.00 sularında Tişrin Barajı yakınlarındaki Suryetêl Tepesi hedef alındı.
– 29 Ağustos’ta, gece saat 03.00’te baraj çevresi bombalandı.
– 30 ve 31 Ağustos tarihlerinde ise Tişrin Barajı ve çevresi yeniden SİHA’ların hedefi oldu.
Bu gelişmeler, hem yerel halk hem de uluslararası gözlemciler tarafından dikkatle izleniyor. Barajın stratejik konumu ve çevresindeki askeri hareketlilik, bölgesel istikrar açısından kritik bir noktada yer alıyor. Bölgeyi yakından takip eden gözlemciler, saldırıların devam etmesi halinde ateşkes sürecinin zarar görebileceği uyarısında bulunuyor.
Halep’te Kuşatma: Şeyh Maqsud ve Eşrefiye Mahallelerinde Kriz Derinleşiyor
1 Nisan tarihinde, Suriye Geçici Cumhurbaşkanı Sözcüsü ile Halep’in Şeyh Maqsud ve Eşrefiye mahallelerinin Genel Meclis Yöneticileri arasında resmi bir toplantı gerçekleştirildi. Görüşmelerin ardından taraflar, bölgedeki çatışmaların sona erdirilmesi ve mevcut sorunların çözülmesi amacıyla 14 maddelik bir anlaşma üzerinde uzlaştı.
Anlaşmanın temel hedefi, Halep’te savaşın önlenmesi ve toplumsal istikrarın sağlanmasıydı. Taraflar; yerel yönetimlerin yetki paylaşımı, güvenlik koordinasyonu, insani yardım erişimi ve halkın temel haklarının korunması gibi başlıklarda işbirliği yapma taahhüdünde bulundu.
Ancak gelinen noktada, Halep’te yeniden gerginlik yaşanıyor. Ağustos ayının başından itibaren Şeyh Maqsud ve Eşrefiye mahallelerine mazot girişinin engellenmesi, bölgede ciddi bir insani krize yol açtı. Diplomatik girişimlere rağmen sorun hâlâ çözülebilmiş değil.
Ağustos ayının başından itibaren mazotun engellenmesi nedeniyle ekmek fırınları, ulaşım, elektrik ve su hizmetlerinde de ciddi aksaklıklar yaşanıyor. Temel yaşam ihtiyaçlarının karşılanamaması, bölge halkı üzerinde ağır bir baskı oluşturuyor ve kuşatma koşullarını daha da derinleştiriyor.
SMO Grupları Askeri Noktalar Kuruyor
Halep’te dikkat çeken bir diğer gelişme, Türkiye’ye bağlı Suriye Milli Ordusu (SMO) bünyesindeki Sultan Süleyman Şah Tümeni (Ebu Amşa) ve Hamza Tümeni’nin, Şeyh Maqsud ve Eşrefiye mahalleleri çevresinde konuşlanarak bu bölgeleri fiilen kuşatma altına aldığı yönündeki haberler oldu.
Yerel kaynaklara göre, söz konusu gruplar mahallelerin çevresine üç ayrı askeri nokta inşa etti. Ayrıca, Şeyh Maqsud mahallesinin dışında yer alan ve daha önce Suriye Geçici Hükümeti güçlerine ait olan bir devlet binasının boşaltılarak bu gruplara tahsis edildiği bildiriliyor.
Bu gelişmeler, Halep’teki mevcut gerginliği daha da derinleştirirken, bölgedeki insani ve siyasi krizin tırmanabileceğine dair endişeleri artırıyor.
“Kuşatma Herkesin Gözleri Önünde Gerçekleşiyor”
Şeyh Maqsud ve Eşrefiye Halk Meclisi Eşbaşkanı Nuri Şêxo, mahallelerin fiilen kuşatma altında olduğunu doğrulayarak, bu durumun kamuoyunun gözleri önünde açıkça yaşandığını ifade etti. Şêxo, mevcut kuşatmanın, mahallelerinin BAAS rejimi dönemindeki ambargo ve abluka koşullarını yeniden andırdığını vurguladı.
“Kuşatma Güçlerinin Mesajı Açık”
Şeyh Maqsud ve Eşrefiye Halk Meclisi Eşbaşkanı Nuri Şêxo, mahalleleri kuşatan grupların Türkiye destekli Sultan Süleyman Şah Tümeni (Ebu Amşa) ve Hamza Tümeni olduğunu doğruladı. Şêxo, bu grupların içinde Tacikistan ve Uygur kökenli yabancı silahlı kişilerin de bulunduğuna dair bilgi paylaştı.
Açıklamasında, bu güçlerin bölgeye konuşlandırılmasının tesadüf olmadığını vurgulayan Şêxo, “Bu kuşatmayla ne mesaj vermek istediklerini çok iyi biliyoruz. Kuzey ve Doğu Suriye halklarına mesaj veriyorlar” ifadelerini kullandı. Şêxo’nun değerlendirmesi, bölgedeki askeri hareketliliğin yalnızca güvenlik değil, aynı zamanda siyasi ve stratejik bir anlam taşıdığına işaret ediyor.
“Çocuklar Askeri Bilgi Toplamak İçin Kullanıldı”
Şêxo, mahalleleri kuşatan silahlı grupların askeri bilgi toplamak amacıyla çocukları kullandığını açıkladı. Şêxo, “Bu gruplar, mahalledeki askeri noktalar hakkında bilgi edinmek için çocukları kullandı. Onlara telefon vererek görüntü almalarını sağladılar” dedi.
Şêxo’nun verdiği bilgilere göre, şu ana kadar bu amaçla kullanılan altı çocuk tespit edilerek yakalandı. Çocuklar, yaşadıkları süreci yetkililere aktardıktan sonra ailelerine teslim edildi.
“Savaşın Kazananı Yok, Diyalog Tek Çözüm”
Şeyh Maqsud ve Eşrefiye Halk Meclisi Eşbaşkanı Nuri Şêxo, mevcut krizin çatışmalara dönüşmemesi adına Suriye Geçici Hükümeti yetkilileriyle görüşmeler yürüttüklerini belirtti. Şêxo, savaşın hiçbir tarafa fayda sağlamadığını, aksine tüm Suriye halkı için büyük bir yıkım ve kayba yol açtığını vurguladı.
“Çözüm ancak diyalogla mümkündür” diyen Şêxo, tüm tarafları sağduyulu davranmaya ve halkın çıkarlarını öncelemeye çağırdı.
İlham Ehmed ile Bakan Şeybani Arasında Görüşme
Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi Dışişleri Eşbaşkanı İlham Ehmed ile Suriye Geçici Hükümeti Dış İlişkiler Bakanı Esad Hasan Şeybani arasında geçtiğimiz günlerde önemli bir görüşme gerçekleştirildi. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, taraflar önümüzdeki hafta sonu yeniden bir araya gelmeye hazırlanıyor.
Yapılacak görüşmelerin merkezinde, Suriye’nin geleceğini şekillendirecek olan anayasal düzenlemeler yer alıyor.
Sözde Suriye Ordusu’na Dahil Edildiler
Sultan Süleyman Şah Tümeni, Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) bünyesinde faaliyet gösteren silahlı gruplardan biridir. Kamuoyunda “Amşat” adıyla da bilinen bu birlik, SMO çatısı altında örgütlenmiş ve operasyonlarını özellikle kuzey Suriye’de sürdürmektedir. Yeni Suriye Ordusuna dahil edilip, 62. Tümen olarak yapılandırıldı.
Hamza Tümeni ise Yeni Suriye Ordusuna dahil olup, 76’ıncı Tümen olarak yapılandırıldı. Halep bölgesi ve çevresinde faaliyet gösteriyor. Bu Tümen, Türkiye yanlısı olarak kabul edilmekte ve üyelerinin çoğu Türkmen kökenlidir.
