TÜİK verilerine göre, Türkiye’de 90 yaş üstü nüfus oranının en yüksek olduğu iller Dersim, Giresun ve Artvin oldu. Özellikle Dersim yüzde 0,9’luk oranıyla Türkiye ortalamasının üç katına çıktı. Kentte yaşayanlar ise uzun yaşamanın sırrını ‘doğallık’ olarak görüyor.
HABER MERKEZİ – Türkiye’de ortalama yaşam süresi gittikçe kısalıyor. Ancak Dersim bu listenin dışında kaldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun verilerine göre 90 yaş üstü nüfus oranının en yüksek olduğu il Dersim oldu.
Munzur ve Pülümür vadilerine sahip olan Dersim son yıllarda doğal yaşamı koruyan şehir olarak ön plana çıkıyor. Kent, doğal güzelliği ve kültürüyle son zamanda en çok turist akınına uğrayan şehirler arasında yer alıyor.
UZUN YAŞAMIN SIRRI: DOĞALLIK
Yaban hayatının yanı sıra zengin florasıyla da dikkati çeken Munzur Vadisi Milli Parkı 227’si endemik olmak üzere bin 518 bitki türü barındırıyor.
Dersim’de yaşayan vatandaşlar, özellikle bahar ayından başlayarak doğada çıkan sarımsak, gulik başta olmak üzere çok sayıda şifalı otları tüketmeyi tercih ediyor.
Dersim’de 90 yaş ve üzeri vatandaşlar, uzun yaşamın sırrını doğal yiyeceklere ve kentin doğasına bağlıyor. Yeni nesillere, eski insanların yediği doğal yiyecekleri tüketmeleri tavsiyesinde bulunuyorlar.
94 yaşındaki Seydali Kızılboğa, Rûdaw’a uzun yaşamanın sırrını şu sözlerle anlattı:
“Ben 94 yaşındayım, ekmek, yağ, yoğurt, kaymak yiyorduk. Kimse çay sevmezdi. Misafirlerimize de bunları ikram ederdik. Dağda çıkan su kaynaklarının hepsi dermandır.”
90 yaşındaki Ali Yıldız ise, “Hayvanlarımız vardı, yağ yapıyorduk, peynir yapıyorduk ve sadece bunları yiyorduk. Daha sonra bu yağları yemeyin dediler ayçiçek yağı yiyin dediler, biz de yemedik; ardından hastalıklar başladı. Tansiyonum o yağlardan sonra yükseldi. Ama bizim damak tadımıza uymuyor” diye konuştu.
80 yaşındaki Cemile Çiçek ise şöyle konuşuyor: “Eski yağ, çökeleğimiz sayesinde biz bu yaşlara geldik ve hayatımızı sürdürüyoruz. Eğer biz bu 
zamanın yiyeceklerini yeseydik, ilaçlardan kurtulamazdık. Şimdiki insanlar ilaç kullanıyor, her şeyi içiyorlar, git gide kötüye gidiyorlar.”
Emine Demir de, “Şimdiki insanlar yediklerinden dolayı kısa yaşıyor. Gençler ölüyor, çalışamıyorlar. Ama ben 70 yaşındayım, çalışıyorum; yediğim yağ ve çökelek sayesinde” dedi.
Uzmanlar, uzun yaşamın arkasında genetik faktörlerin yanı sıra doğal beslenme, temiz çevre ve sakin yaşam temposunun etkili olabileceğini belirtiyor.
