Avrupa Birliği, 2027 sonuna kadar Rusya’dan petrol ve doğalgaz alımını kademeli olarak sonlandırmayı hedefleyen plan üzerinde geçici bir anlaşmaya vardı. Dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna’ya Tazminat Kredisi olarak aktarılması planı ise tartışılıyor, ama Belçika karşı.
HABER MERKEZİ – Avrupa Birliği (AB) Konseyi, AB üyesi ülkeler ile Avrupa Parlamentosu (AP) temsilcileri arasında, Rusya’dan doğal gaz alımının bitirilmesi konusunda uzlaşma sağlandığı bildirildi. AB kurumları bir süreden beri Rusya’dan doğalgaz alımını durduracak plan üzerine müzakereler yürütüyordu.
Buna göre, Rus enerjisine olan bağımlılığı sona erdirmek için hazırlanan yol haritası çerçevesinde hareket edilerek, Rusya’dan LNG ithalatı 2026 sonunda, boru hattı gazı ithalatı da 2027 sonbaharında olmak üzere kademeli ve yasal olarak bağlayıcı biçimde yasaklanacak.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında, “Bu, Birliğimiz için tarihi bir gün. AB Komisyonunun Rus fosil yakıtlarını aşamalı olarak kaldırma teklifi üzerinde geçici bir anlaşmaya varıldı. Yeni bir sayfa açıyoruz” diye konuştu.
AB’nin Rusya’dan LNG ve boru hattı ile doğal gaz ithalatının yüzde 45 seviyesinden yüzde 13’e indiğini belirten von der Leyen, kömür ithalatının yüzde 51’den sıfıra, ham petrol ithalatının da yüzde 26’dan yüzde 2’ye gerilediğini söyledi.
Söz konusu anlaşma, bu aşamadan sonra AB Konseyi ve AP tarafından resmen onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek.
MACARİSTAN ADALET DİVANI’NA BAŞVURACAĞINI DUYURDU
Bu arada Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, AB’nin, Rusya’dan gaz ithalatının aşamalı biçimde sonlandırılması kararını resmi olarak kabul etmesi durumunda Avrupa Adalet Divanı’na başvuracaklarını belirtti.
BELÇİKA TAZMİNAT KREDİSİNE KARŞI
Bu arada AB ülkelerinin Ukrayna’yı savaşta desteklemek için bir süreden beri üzerinde konuştuğu bir başka konu da dondurulmuş Rus varlıkları. Bir süre önce AB ülkelerinde dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilecek 140 milyar euro değerinde bir Tazminat Kredisinin Ukrayna’ya sağlanması gündeme getirilmişti. Hala tartışılan bu başlığa ilişkin Belçika’nın itirazı ise sürüyor.
×Halihazırda Avrupa Birliği sınırları içinde 280 milyar euro değerinde dondurulmuş Rus varlığı bulunduğu kaydediliyor ve AB ülkeleri bu varlığın 140 milyar eurosunu savaşta Ukrayna’ya destek sağlamak amacıyla Tazminat Kredisi olarak vermeyi hesaplıyor. Belçika ise, Rusya ile Ukrayna arasında sağlanabilecek olası bir çözümden sonra Rusya’nın varlıklarını geri isteyebileceğini ve bu durumda mali sorumluluğun Belçika’ya yükleneceğini savunuyor.
Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, büyük kısmı ülkesindeki bir finans kurumunda bulunan dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna’ya kullandırılmasını içeren Avrupa Birliği (AB) Komisyonu planını eleştirdi.
Prevot, Brüksel’de düzenlenen NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı öncesinde basına açıklamalarda bulundu.
AB Komisyonunun yasal metinlerini bugün açıklayacağı dondurulmuş Rus varlıklarını teminat göstererek Ukrayna’ya kredi sağlama teklifinin Belçika’nın beklentilerini karşılamadığını ifade eden Prevot, “Sesimizin duyulmamasının verdiği sinir bozucu bir duyguyu yaşıyoruz. Endişelerimiz küçümseniyor” diye konuştu.
×
AB’NİN RUSYA İLE TİCARETİ
Nûmedya24’te daha önce yayımlanan Eurostat’ın verileri, ABD’nin ve AB üyesi ülkelerin Rusya ile milyarlarca euro değerindeki ticarete devam ettiğini gösteriyordu ve ticaret sadece sıvılaştırılmış doğal gazdan ibaret değildi, zenginleştirilmiş uranyum dahil pek çok mal bulunuyor.
AB ülkelerinden Rusya’ya para akıyor | Ukrayna’ya destek, Rusya’yla ticaret
Eurostat’ın son verilerine göre, AB, birçok ürüne yönelik çeşitli ithalat ve ihracat kısıtlamaları getirdi ve bunun sonucunda 2022’nin birinci çeyreği ile 2025’in ikinci çeyreği arasında Rusya’ya ihracatta yüzde 61, Rusya’dan ithalatta ise yüzde 89 düşüş yaşandı.
Bununla birlikte AB Rusya’dan petrol, nikel, doğalgaz, gübre, demir-çelik alımına devam ediyor.
Rusya’dan yapılan petrol ithalatının payı 2021’in ilk çeyreğinde yüzde 29 iken, 2025’in ikinci çeyreğinde yüzde 2’ye geriledi.
Rusya’nın AB’nin doğalgaz ithalatındaki payı, 2021’in ilk çeyreğindeki yüzde 48’den 2025’in ikinci çeyreğinde yüzde 12’ye düştü.
Rusya, halen Türkiye üzerinden TürkAkım denizaltı doğalgaz boru hattıyla Macaristan ve Bulgaristan gibi bazı AB ülkelerine doğalgaz tedarik ediyor.
Rusya’nın AB’nin LNG ithalatındaki payı, 2021’in ilk çeyreğindeki yüzde 22’den 2025’in ikinci çeyreğinde yüzde 14’e geriledi.
Bu yılın ikinci çeyreğinde Avrupa’ya dondurulmuş gazın en büyük tedarikçisi ABD oldu ve payı yüzde 54’e ulaştı.
Rusya’nın AB dışı demir-çelik ithalatındaki payı, dört yıl önce yüzde 18 iken, 2025’in ikinci çeyreğinde yüzde 6’ya geriledi.
Rusya, 2025 yılının ikinci çeyreği itibarıyla 27 ülkeden oluşan AB’ye en fazla gübre ihraç eden ülke konumunda olup, bu pazardaki payı son dört yılda yüzde 28’den yüzde 34’e çıktı.
Hem ticaret hem dron ve yaptırım | ABD-AB bu kez Rusya’yı pes ettirecek mi?
