Türkiye’de sekiz yıldır cezaevinde bulunan iş insanı ve sivil toplum aktivisti Osman Kavala, Almanya’nın en prestijli kültürel ödüllerinden Goethe Madalyası’na layık görüldü. Kavala’nın ödülünü eşi Ayşe Buğra aldı. Kavala, Goethe Madalyası’na layık görülmesini “yüceltici bir his” olarak değerlendirdi.
HABER MERKEZİ – Almanya’nın önemli kültürel ödüllerinden olan Goethe Madalyası, bu yıl Çinli dil bilimci Li Yuan, Belçikalı yazar David van Reybrouck ve Türkiye’den Osman Kavala’ya verilmişti. Goethe Madalyası, bu yıl 70’inci kez, Alman edebiyatçı ve siyasetçi Johann Wolfgang von Goethe’nin doğum günü olan 28 Ağustos’ta Weimar’da düzenlenen törenle sahiplerine takdim edildi.
Kavala’nın ödülünü eşi akademisyen Prof. Dr. Ayşe Buğra teslim aldı. Buğra, Gezi Parkı davasından hüküm giyen ve yaklaşık 8 yıldır cezaevinde olan eşi Osman Kavala’nın madalyaya layık görülmesiyle ilgili olarak, “Kendisinin gidip madalyayı alması çok güzel olurdu. Biraz ümitlenmekte kendimi hâlâ engelleyemiyorum” dedi. Buğra, ödülü Kavala’nın alamayacak olmasının burukluk duygusu verdiğini dile getirdi.
Goethe Enstitüsü Başkanı Gesche Joost, basın açıklamasında Kavala’yı “yorulmak bilmez bir fikir insanı ve öncü bir kişilik” olarak tanımladı. Joost, Kavala’nın 2017’de Türkiye’de tutuklanmasına rağmen, Anadolu Kültür aracılığıyla bölgede kültürel alanlar yaratma ve sivil toplum ağlarını güçlendirme çabalarının devam ettiğine dikkat çekti.
“TELAFİ EDİLEMEYECEK BİR KAYIP”
Osman Kavala, ödül törenine yazılı bir mesaj yolladı. Cezaevi koşulları, ödülün anlamı ve Türkiye’deki siyasi gelişmeler hakkında yazan Kavala, sağlığının iyi olduğunu, kendisine verilen destekler sayesinde moralini koruyabildiğini aktardı. Kavala, birkaç ay içinde 68 yaşına gireceğini hatırlatarak, “Hayatınızın en değerli yıllarını hapiste geçirmek, eşinizle yaşayamamak, arkadaşlarınızla çalışamamak telafi edilemeyecek bir kayıp. Ama kin tutmaktan kaçınıyorum” ifadelerini kullandı.
“OKUMAK İYİLEŞTİRİCİ”
Kavala, cezaevinde kitap ve gazeteleri okuduğunu belirterek, “Okumak en hayati, en iyileştirici etkinlik” dedi. Türkiye’deki politik gelişmeleri de değerlendiren Kavala, her şeye rağmen “Türkiye’nin demokrasi ve hukuk devletine yöneleceğine inandığını” yazdı.
Goethe Ödülü’nün hapishane koşullarında çok değerli olan moral gücünü artırdığını dile getiren Kavala, “Sanki bu büyük yazar Goethe ile daha yakın bir ilişki kurmuşum gibi hissediyorum. Bu çok yüceltici bir his” ifadelerini kullandı.
HAVEL ÖDÜLÜ DE ALMIŞTI
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin 2023 Václav Havel İnsan Hakları Ödülü de Osman Kavala’ya verilmişti.
×
KAVALA HAKKINDAKİ YARGI SÜRECİ
Osman Kavala, 1 Kasım 2017’de İstanbul 1. Sulh Ceza Hakimliği’nce “cebir ve şiddet kullanarak Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçlamasıyla tutuklandı.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 10 Aralık 2019’da Kavala’nın tutukluluğunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğuna ve derhal serbest bırakılması gerektiğine hükmetti. Buna rağmen 18 Şubat 2020’de Gezi davasından beraat eden Kavala, cezaevinden çıkmadan yeniden gözaltına alındı ve “casusluk” suçlaması ile başka bir dosyadan tekrar tutuklandı.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi 29 Eylül 2020’de Türkiye’ye Kavala’yı serbest bırakma çağrısı yaptı. Aynı gün İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı yeni bir iddianame düzenledi. 29 Aralık 2020’de ise Anayasa Mahkemesi bireysel başvuruyu reddetti. Ocak 2021’de Bölge Adliye Mahkemesi, Gezi davasındaki beraat kararını bozdu. Yıl boyunca yapılan duruşmalarda Kavala’nın tutukluluğu devam ettirildi.
Ekim 2021’de bu kez diplomatik bir kriz patlak verdi. Aralarında ABD, Almanya, Fransa ve Hollanda’nın da bulunduğu 10 ülke büyükelçisi Kavala’nın serbest bırakılmasını istedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, söz konusu büyükelçilerin “persona non grata” ilan edilebileceğini söyledi. 2022 başında Gezi ve Çarşı davaları birleştirildi. Savcı, Mart ayında ağırlaştırılmış müebbet istedi. 25 Nisan 2022’de İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Kavala’yı “casusluk” suçlamasından beraat ettirdi ancak “hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs”ten ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırdı.
AİHM, Temmuz 2022’de Türkiye’nin Kavala kararını uygulamadığını tespit ederek ihlal kararı verdi. 28 Eylül 2023’te Yargıtay, Kavala’ya verilen ağırlaştırılmış müebbet cezasını onadı.
24 Temmuz 2024’te Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Kavala’nın avukatlarının yeniden yargılama talebini reddetti. Böylece Kavala’nın tahliyesi yönündeki girişimler sonuçsuz kaldı.
