DEM Parti Eş Genel Başkanı Hatimoğulları, Suriye’de sorunların “tek çaresinin ademi merkeziyetçilik” olduğunu vurguladı. Kürt meselesinin çözümü için devam eden süreçte atılması gereken adımları da sıralayan Hatimoğulları, “Bu süreç Kürtlerin cumhuriyete hukuk yoluyla katılımını sağlama ve demokratik cumhuriyeti en geniş toplumsal birliktelikle inşa etme sürecidir” dedi.
HABER MERKEZİ – DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları, 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’ne dair Meclis Genel Kurulu’nda konuştu.
Hatimoğulları, 20’inci yüzyıl düzeninin çöktüğünü ancak yenisinin henüz kurulamadığını söyleyerek, büyük bir belirsizliğin yaşandığını, bu nedenle eşitsizlirler, iklim krizi, yoksulluk, yolsuzluk, cinsiyetçilik ve kutuplaşma gibi pek çok durumun giderek yayıldığını kaydetti.
SİLAHLANMAYA TEPKİ: BARIŞ SİLAHLA DEĞİL, DEMOKRATİK DÜZENLE KURULUR
Durumu “kızılca kıyamet” olarak nitelendiren Tülay Hatimoğulları, “Dünya ölçeğinde silahlanma yoğun bir şekilde artıyor. Geçtiğimiz yaz Lahey’de yapılan NATO Zirvesinde, üye ülkelerin gayrı safi yurt içi hasılalarının yüzde 5’inin NATO’ya verilmesi yani silahlanma için harcanması kararı alındı. Benzer bir karar yine 2014’te yüzde 2’ye çıkarılmıştı. Ama ne güvenlik sağlandı ne sulh. Bilakis savaşlar arttı. Barış ve güvenlik silahla değil adil, özgür ve demokratik bir düzenle sağlanır” dedi.
“TEK ÇARE ADEM-İ MERKEZİYETÇİLİKTİR”
Küresel ve bölgesel çatışmalara da değinen Tülay Hatimoğulları, konuşmasında Suriye’de yaşanan gelişmeler geniş yer verdi. Hatimoğulları, şöyle konuştu:
דSuriye’de rejim değişikliğinin üzerinden tam bir yıl geçti. Ama orada sular durulmuyor. Süveyda’da Dürzilerin, sahil bölgesinde Alevilerin yaşadığı katliam büyük bir insanlık dramı ve hala devam ediyor. Bu baskılar Hristiyanlar, Sunni seküler Araplar üzerinde de devam ediyor. Suriye’de çözümün yolu karmaşık ya da dolambaçlı değil.
Bütün halkların kimliklerinin siyasi ve hukuki düzlemde özgürce var olabileceği bir model çözüm üretir. Suriye’nin çoğulcu yapısı göz önünde bulundurulduğunda oranın tek çaresi ademi merkeziyetçiliktir.
10 Mart mutabakatında da ifadesini bulduğu gibi; Kürtlerin, Arapların, Türkmenlerin, Ermenilerin, Alevilerin, Hristiyanların ve ez cümle Suriye’deki bütün farklı halkların ve inançların eşit yurttaşlık hakkı temelinde yazılmış olan demokratik bir Suriye anayasası Suriye’nin çözümüdür ve reçetesidir.
Türkiye’ye bu anlamıyla çok büyük görev ve sorumluluklar düşmektedir. Türkiye’de bu parlamentoya bu konuda da çok büyük görev ve sorumluluklar düşmektedir. Ve şunu gerçekten artık aklımızdan çıkarmalıyız: 914 kilometrelik Suriye sınırımızda Kürt kardeşlerimizle kuracağımız ittifak, Kürt kardeşlerimizle kuracağımız barışçıl ilişki bizim sınırlarımızın güvenliğinin teminatıdır.
Dolayısıyla Türkiye’nin Suriye stratejisi tam anlamıyla buraya odaklanmalıdır. Suriye’de çözümün de demokratik entegrasyonun da yolu adil, eşit, seküler, kadın özgürlükçü ve yerinden yönetim demokratik bir Suriye’nin kurulmasının önünü açacaktır.”
“ÇOĞULCULUK TEHDİT DEĞİLDİR”
“Kürt meselesi cumhuriyetin kurucu hukuk sözleşmesinin eksik bırakılmış yanıdır ve mutlaka tamamlanmalıdır“ diyen Hatimoğulları, Türkiye’nin çoğulculuğu asla bir tehdit ve tehlike olarak görmemesi gerektiğini vurguladı.
DEM PARTİ’NİN ‘ASGARİ DEMOKRAİT PROGRAMI’NIN ÖZETİ
Partisinin “asgari demokratik programını” özetleyen Hatimoğulları, ilk olarak “Barış ve demokratik çözümün sağlanması” hususuna değindi. Hatimoğulları, şunları söyledi:
דSayın Öcalan’ın şu vurgusunu hatırlatmak isterim; Bu süreç Kürtlerin cumhuriyete hukuk yoluyla katılımını sağlama ve demokratik cumhuriyeti en geniş toplumsal birliktelikle inşa etme sürecidir. Kürt sorununun demokratik çözümü halkların ve özgürlüklerin anayasal güvenceye kavuşması hepimizin ortak çıkarınadır.”
PROGRAMIN DİĞER MADDELERİ
Programlarının özetiyle ilgili ikinci husus olarak “demokratik cumhuriyet ve eşit yurttaşlık“ başlığına değinen Hatimoğulları, bunun anayasal güvence altına alınmasını istedi. Hatimoğulları, devamında şöyle konuştu:
דÜçüncüsü toplumsal cinsiyet eşitliği ve özgürlükçü yaşamdır.Toplumsal cinsiyet özgür ve demokratik yaşamın kuruluş ilkesi olmalıdır.
Dördüncüsü adil bölüşüm ve emekçi odaklı ekonomidir. Çözüm çok açık ve çok net. Üretenlerin söz ve karar sahibi olduğu emek, eşitlik, adalet odaklı bir ekonomi.
Beşincisi ekolojik yaşam ve iklim adaletidir. Doğayı koruyan, iklim adaletini esas alan, enerji ve tarım politikalarını ekolojik dengeyi gözeterek yeniden kuran bir yaklaşım zorunludur.
Altıncısı yerelden başlayan demokratik dönüşümdür. Beleyelere kayyum atayan, belediye başkanlarını ve eşbaşkanlarını tutuklayan, yerel insiyatifi bastıran, yereli yok sayan, yurttaşın seçme ve seçilme hakkını fiilen elinden alan uygulamalardan derhal vazgeçilmelidir. Yerel demokrasi, yerinden yönetim, halkın katılımını merkezine alan bir toplumsal dönüşüm şarttır.”
SÜRECİ ARAÇSALLAŞTIRMAK İSTEYEN KAYBEDER
Hatimoğulları, Kürt meselesinin çözümü için devam eden sürece de dikkat çekerek, Abdullah Öcalan’ın yaptığı çağrıyı hatırlattı ve ekledi:
דPKK bu çağrıya icabet etti, gereklilikleri yerine getirdi ve geçmiş dönem deneyimleriyle kıyasladığımızda atılmış en somut adımların bu dönem atıldığının altını çizmemiz lazım. Dolayısıyla burada hem devlet, hem muhalefet, hem iktidar herkes bu süreci çok doğru bir şekilde okumalı, çok doğru bir şekilde değerlendirmelidir. Her kim ki bunu araçsallaştırmaya kalkışırsa kendi kaybeder. Türkiye’ye de ciddi anlamda kaybettirir.
Hukuka dayalı barış yasası ve demokratik entegrasyon yasalarının bir an önce çıkması lazım. Bu yasalar asla bir pazarlık konusu değil. Bunlar sürecin doğası gereği olması gereken, yapılması gereken şeylerdir.”
“KADIN BAKANLIĞI KURULMALI”
Konuşmasında hükümetin ekonomi politikalarını da değinen Hatimoğulları, yurttaşlara yüklenen ağır vergiyi, asgari ücret politikasını, kanun hükmünde kararnamelerle işten çıkarılmaları eleştirdi.
Hatimoğulları Türkiye’de artan şüpheli kadın ölümlerine de dikkat çekerek, “Binlerce yıldır erkek egemen sisteme karşı nasıl mücadele ettiysek şimdi de aynı şekilde mücadele ediyor, etmeye de devam edeceğiz” dedi.
Hatimoğulları, bütçede kadının adının olmadığını belirterek, “DEM Parti olarak sözümüzü net söylüyoruz. Kadını görmeyen bütçe bizim bütçemiz olamaz. Her şeyden önce acilen bir Kadın Bakanlığı kurulmalıdır. Eşit işe eşit ücret verilmelidir. Güvenceli çalışma hakkını, bakım hizmetlerinin kamusal sorumluluk taşımasını, ev içi emeğin hakkının savunulmasını, sonuna kadar mücadelesini yürüteceğiz” diye konuştu.
