Dünya Eşitsizlik Raporu 2026, nüfusun en zengin yüzde 0,001’inin servetinin, gezegenin en yoksul yarısının üç katına ulaştığını ortaya koyarak küresel uçurumun derinleştiğini gösterdi.
HABER MERKEZİ – Dünya Eşitsizlik Raporu 2026, küresel servet dağılımındaki uçurumu gözler önüne seren çarpıcı veriler ortaya çıkarttı.
Guardian’ın aktardığı rapora göre dünya nüfusunun yalnızca yüzde 0,001’i, yani 60 bin kişiden az bir grup, insanlığın en yoksul yarısının toplam servetinin üç katına sahip. Veriler, gelir dağılımında da benzer bir tablo ortaya koyuyor. En zengin yüzde 10, dünya gelirinin geri kalan yüzde 90’ından daha fazla pay alırken, nüfusun en yoksul yarısı (dünya nüfusunun alt yüzde 50’lik kesimi) toplam gelirin yalnızca yüzde 10’undan azını alıyor.
Servet dağılımındaki uçurum ise daha belirgin. Dünya nüfusunun en zengin yüzde 10’u küresel servetin yüzde 75’ini elinde tutarken, en yoksul yüzde 50’nin payı yalnızca yüzde 2’de kalıyor.
Raporda yer alan bölgesel analizler, hemen her coğrafyada en zengin yüzde 1’in, ülke nüfuslarının yüzde 90’ından daha varlıklı olduğunu gösteriyor. Paris Ekonomi Okulu’ndan Ricardo Gómez-Carrera liderliğindeki araştırmacılar raporda “Küçük bir azınlık benzeri görülmemiş bir mali güç kontrol ederken, milyarlarca insan temel ekonomik güvenceden yoksun” değerlendirmesinde bulunuyor.
ZENGİNLERİN PAYI HIZLA ARTIYOR
Rapora göre 1995’te küresel servetin yaklaşık yüzde 4’ünü elinde bulunduran en zengin yüzde 0,001, bugün servetin yüzde 6’sını kontrol eder hale geldi. Çok yüksek servetli bireylerin varlıkları 1990’lardan bu yana yılda ortalama yüzde 8 büyüdü. Bu oran, dünya nüfusunun en yoksul yarısındaki artış hızının neredeyse iki katı.
EĞİTİME ERİŞİMDE UÇURUM: 40 KAT FARK
Fırsat eşitsizliği de raporda özel bir başlık olarak yer alıyor. Avrupa ve Kuzey Amerika’da çocuk başına yapılan eğitim harcaması, Sahra Altı Afrika’nın 40 katı. Bu farkın, ülkeler arasındaki gelir uçurumunun yaklaşık üç katı olması dikkat çekiyor.
Rapora göre, dünya çapındaki yaklaşık 100 bin süper zenginin servetine uygulanacak yüzde 3’lük küresel bir vergi, yılda 750 milyar dolar gelir yaratabilir. Bu miktar, düşük ve orta gelirli ülkelerin toplam eğitim bütçesine denk.
TOPLUMSAL CİNSİYET UÇURUMU DEVAM EDİYOR
Rapora göre kadınlar dünya genelinde yapısal eşitsizliklerle karşı karşıya. Ücretli emek üzerinden bakıldığında, kadınlar erkeklerin saatlik kazancının yalnızca yüzde 61’ini elde ediyor. Ev içi görünmeyen emek hesaba katıldığında bu oran yüzde 32’ye düşüyor.
İKLİM KRİZİNİ DE ETKİLİYOR
Rapor, servetin sadece ekonomik değil, iklim krizine etkileri açısından da belirleyici olduğunu ortaya koyuyor. En yoksul yarı, özel sermaye kaynaklı karbon emisyonlarının yalnızca yüzde 3’ünden sorumlu. Buna karşılık en zengin yüzde 10, bu emisyonların yüzde 77’sini oluşturuyor. Araştırmacılar, “En az kirletenler iklim krizinin en sert etkilerine maruz kalıyor” değerlendirmesinde bulunuyor.
