Özgürlük hareketi ve Kürt tarafı, üzerine düşen tarihsel sorumlulukları yerine getirdi mi? Gerekli adımları attı mı? Evet, gerekli adımları attı. Yukarıda bahsedilen sorular zamanla cevaplarını bulacaktır. Ancak şimdiye kadar tartışmalarda eksik kalan nokta, “Devlet adım atar mı, atmaz mı? Atarsa nasıl adımlar atar?” sorularına yanıt aramaktır. Bu sorular yanlış değildir, ancak yalnızca Türkiye bağlamında değil, Irak, Suriye ve İran’ı da kapsayan dört ülke bağlamında değerlendirilmelidir.