BIG_TP
Bluesky Social Icon
Gerçeğe yeni ses
Nûmedya24

“Milli” KAAN’ın motoru ABD’den beklenirken… |

Erdoğan doğruladı: Katar ve Umman'dan ikinci el Eurofighter

“Milli” KAAN’ın motoru ABD’den beklenirken… |

Erdoğan, Türkiye’nin Katar ve Umman’dan ikinci el Eurofighter uçaklarını alacaklarını doğruladı. Öbür yandan Türkiye’nin “milli” KAAN uçakları 2028’de hazır oluncaya kadar, 80’i F-16 ve F-35 olmak üzere 120 uçak satın alacağı ileri sürüldü. Ancak KAAN için motorun ABD’den gelmesi gerekiyor. KAAN’ın motoru, F-16 ve F-35’lerin olası teslim tarihi için en erken 2030’a işaret ediliyor.   

HABER MERKEZİ – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Katar ve Umman’dan ikinci el Eurofighter uçaklarının alınması için müzakerelerin yapıldığını doğruladı.

Erdoğan’ın Kuveyt, Katar ve Umman ziyareti öncesinde gündeme gelen kullanılmış Eurofighter uçaklarının alınması konusu yeniden gündemde. Erdoğan, Umman dönüşü uçakta gazetecilere yaptığı açıklamada konuyla ilgili şunları söyledi:

דKatar ve Umman’da ayrıca savunma şirketlerimizin muhataplarıyla verimli görüşmeleri oldu. Milli Savunma Bakanımın eş güdümünde Katar ve Umman tarafıyla bir süredir devam eden Eurofighter savaş uçaklarının satın alımı konusunda muhataplarımızla konuyu ele aldık. Birçok teknik ayrıntıya sahip bu konuda yürüttüğümüz müzakereler olumlu yönde seyrediyor.”

KAAN OLUNCAYA KADAR 120 UÇAK, AMA ÖNCE İKİNCİ EL OLANLAR

Erdoğan konuyla ilgili daha fazla detay vermedi. Associated Press ve Reuters haber ajanslarında yer alan haberlerde ise, 2028’de “yerli KAAN savaş uçakları” hazır oluncaya kadar Türkiye Katar ve Umman’dan Eurofighter uçaklarını satın alarak filosunu güçlendirmeyi hedefliyor.

Temmuz ayında Türkiye ve İngiltere, İngiltere, Almanya, İtalya ve İspanya’dan oluşan bir konsorsiyum tarafından üretilen Eurofighter Typhoon’ların satışı için ön anlaşma imzalamıştı. Son olarak Almanya Türkiye’nin bu uçakları alması önündeki çekincesini kaldırdığını duyurmuştu. Ancak Türkiye ve İngiltere arasında görüşmeler devam ediyor.

Reuters’a konuşan bir kaynak, “İngiltere ile Typhoon’lar konusunda yakın zamanda varılacak bir anlaşma kapsamında Türkiye’nin, acil ihtiyaçlarını karşılamak üzere daha önceki alıcılar Katar ve Umman’dan 12 adet Typhoon’u kullanılmış da olsa hemen teslim alacağını söyledi.”

Reuters, ayrıca KAAN uçakları 2028’de hazır oluncaya kadar, Türkiye’nin “geçiş filosu olarak 40 Eurofighter, 40 ABD yapımı F-16 ve 40 F-35 olmak üzere toplam 120 savaş uçağı edinmeyi” planladığını kaydetti. Katar ve Umman’dan alınması planlanan 12 Eurofighter Typhoon ise bunun ilk partisi olarak değerlendiriliyor.

BOEING SİPARİSİ VERİLDİ – “MİLLİ” KAAN’IN ABD’DEN GELECEK MOTORU BELİRSİZ

İddialar bu şekildeyken, ortada önemli belirsizlikler bulunuyor. Erdoğan’ın 25 Eylül’de Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinde uçaklar önemli bir yer tutmuştu.

Ticari amaçlı olarak Türk Hava Yolları (THY) tarafından kullanılmak üzere Boeing uçakları önemli bibir başlık olarak ele alınmış ve Erdoğan ile Trump görüşmesinin ardından THY ABD’den 225 Boeing uçağı sipariş etmişti.

Bir diğer önemli başlık da hükümetin “yerli ve milli“ olarak nitelediği yeni nesil KAAN uçaklarıyla ilgiliydi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 27 Eylül’de Erdoğan’ın Trump ile görüşmesinin ardından KAAN uçağı için gereken motorların ABD’den alınamadığını açıklamıştı. “KAAN’ın motorları ABD Kongresi’nde bekliyor, onların lisansı durmuş durumda“ diyen Fidan, bunun “müttefiklik ruhuna, stratejik ortaklık ruhuna yakışmadığını” kaydetmişti.

Tartışmalara neden olan bu açıklama, KAAN uçaklarının iddia edildiği gibi yerli üretim olmadığını ortaya koymuştu. Bu uçaklarda kullanılması düşünülen motor, Amerikan yapımı F110 motoru. BBC’nin aktardığına göre, General Electric (GE) Aerospace tarafından üretilen bu motor, F-16 ve F15EX Eagle II’lerde de kullanılıyor. GE’nin internet sitesindeki bilgilere göre 17 ülke, savaş uçaklarında bu motoru kullanıyor.

Fidan’ın açıkladığı haliyle, ABD’li şirketlerin geliştirdiği ve savaş sanayisinde kullanılan bu tür ürünlerin diğer ülkelere satılabilmesi için ABD Kongresi’nin onayı gerekiyor. Ancak bugüne kadar Türkiye lehine herhangi bir gelişme yaşanmadı. Bu da KAAN uçaklarının 2028’e ulaşıp ulaşmayacağını belirsiz hale getiriyor.

Erdoğan-Trump görüşmesinden saatler sonra | THY Boeing’den 225 uçak sipariş etti
F-16’LAR BELKİ 2030’DA GELİR; F-35’LER TAMAMEN BELİRSİZ

Bir diğer tartışmalı başlık ise F-16 uçaklarıyla ilgili. İddiaya göre, Türkiye KAAN uçakları 2028’de hazır oluncaya kadar ABD’den 40 adet F-16 uçağını da alacak.

Ancak Erdoğan’ın 25 Eylül’de Trump ile görüşmesinde de gündeme gelen F-16’lar konusunda henüz bir gelişme yok ve Türkiye’ye yeni F-16’ların ancak en erken 2030’a kadar teslim edilebileceği öngörülüyor. Çok daha gelişmiş savaş uçağı modeli olan ve parasını verdiği halde CATSA yaptırımları nedeniyle Türkiye’nin dışında tutulduğu F-35 uçakları ise hala belirsizliğini koruyor.

NATO üyesi Türkiye, 2019 yılında Rus yapımı S-400 füze savunma sistemlerini satın almasının ardından ABD liderliğindeki F-35 savaş uçağı programından çıkarılmış, CATSA yaptırımları devreye konulmuştu.

AVRUPA KATAR’A SATTI, KATAR TÜRKİYE’YE SATACAK

Bu iki önemli konuda ABD ile sonuç elde edemeyen Türkiye, Avrupa üretimi Eurofighter uçakları için rotayı Katar’a kırmış görünüyor. Bloomberg’e göre, Türkiye Katar ve Umman’dan 12 değiy, 40 ikinci el jet almayı planlıyor ve bunlar için yaklaşık 10 milyar euro harcayacak, ancak anlaşma İngiltere’nin arabuluculuğunda yürütülecek.

İngiltere, Eurofighter konsorsiyumunun üyesi olarak Katar’dan Türkiye’ye ikinci el Tranche 3A model jetlerin devri için girişimde bulunuyor. Almanya’nın iki yıl süren satış engelini kaldırmasıyla birlikte sürecin hızlandığı ifade ediliyor.

ABD’den F-16’ları alamamıştı | “Türkiye Katar’dan ikinici el Eurofighter alacak”
×

S-400 GELİNCE F-35 GİTTİ

Türkiye, 2002’den 2019’a kadar F-35 projesinde hem alıcı hem de ortak üretici olarak yer alıyordu. Türkiye’nin ABD ile F-35 modeli uçaklar konusundaki ihtilafı tam da 2019’da başladı. Türkiye Rusya’dan S-400 hava savunma sistemini alınca, ABD tarafından 2021’de F-35 programından resmen çıkarıldı. 2,5 milyar dolara satın aldığı S-400’leri elinde tutan ve fakat kullanamayan Türkiye’nin F-35 programı için de önemli miktarda para ödediği ve fakat bunu da alamadığı kaydediliyor. ABD’nin şartı ise çok açık: Türkiye S-400 sistemini elinden çıkarmalı.

23 MİLYAR DOLARLIK F-16 ANLAŞMASI HALA SONUÇSUZ

Hava savunma sistemini güçlendirmek isterken, F-35’lerden olan Türkiye, bu kez yaşlanan F-16 filosunu gençleştirme ve NATO standartlarına ulaştırma çabasına girişti.

Türkiye, 2021’de ABD’den 40 adet yeni F-16 Block 70 (Viper) savaş uçağı ve mevcut 79 adet F-16 uçağı için modernizasyon kiti satın alma talebinde bulundu ve bu talebin karşılığı yaklaşık 23 milyar dolara denk geliyordu.

Bunun için de öncelikle ABD Kongresi’nin onayını gerekiyordu. Bu arada ikili ilişkilerdeki bozulmalar, S-400’ler nedeniyle gelen CAATSA yaptırımları ve benzeri gelişmeler kongre sürecini 2 yıl uzattı. Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya üyeliğine onay vermesinin ardından dönemin ABD Başkanı Joe Biden da Türkiye’ye F-16’lar için onay verdi. ABD Dışişleri Bakanlığı 26 Ocak 2024’te Türkiye’ye 40 yeni F-16V ve 79 modernizasyon kiti satışını onayladı. Savunma Güvenliği İşbirliği Ajansı da (DSCA) bu olası satışı Kongre’ye bildirdi. Ancak hala ne ABD Kongresi’nden bir onay çıkmış durumada, ne de Türkiye’nin tam olarak bu proje kapsamında neyi talep ettiği belli. Zira Türkiye geçen yıl kısmi oranda anlaşmadan vazgeçmişti.

 

Benzer Haberler