Rusya ile Batılı ülkeler arasındaki nükleer gerilim artıyor. Rusya plütonyum anlaşmasından çekildi ve dün nükleer enerjiyle çalışan füze denemesi yaptı. Trump’tan tepki geldi: “Sürekli füze denemesi yapıyoruz. Onlar bizimle oyun oynamıyor, biz de onlarla oyun oynamıyoruz.”
HABER MERKEZİ – Dördüncü yılına yaklaşan Ukrayna’daki savaş nedeniyle Rusya ve Batılı ülkeler arasında uzun menzilli füzeler ve nükleer silahlar konusundaki gerilim sürüyor ve taraflar karşılıklı adımlar atmaya devam ediyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün yaptığı açıklamada nükleer güçle çalışan 9M730 Burevestnik (Fırtına Kuşu) seyir füzesinin başarıyla test edildiğini duyurdu.
Rusya’ya göre, bu füze herhangi bir savunma kalkanını delebilecek kapasiteye sahip ve dünkü testte füze 14 bin km menzile uçabildi. Burevestnik füzesi NATO tarafından SSC-X-9 olarak adlandırılıyor.
×Rusya, 9M730 Burevestnik’i ilk kez 2018’de duyurdu. ABD’nin 2001 yılında 1972 Anti-Balistik Füze Anlaşması’ndan tek taraflı olarak çekilmesini ve ardından ABD’nin füze savunma kalkanı inşa etme hamlelerini gerekçe gösteren Rusya, bu füzeyi bir yanıt olarak takdim etmişti. Rusya’nın bir diğer gerekçesi de, NATO’nun doğuya, Rusya sınırlarına doğru ittifakını genişletme hamleleriydi.
Bu arada Rusya, 22 Ekim’de nükleer silahların da kullanıldığı bir tatbikat yapmıştı. Bu tatbikat, Trump ile Putin arasında Budapeşte’de yapılması planlanan görüşmenin iptal edildiğinin duyurulmasından sonra gerçekleştirilmişti.
Rusya’nın nükleer silahları denemelerinin, aynı zamanda Ukrayna’nın ABD’den uzun menzilli ve nükleer başlık da taşıyabilen Tomahawk füzelerini istemesinden sonra sıklaşması da dikkat çekiyor.
Trump-Putin görüşmesi iptal edildi | Rusya nükleer silahlarla tatbikat yaptı
TRUMP: PUTİN FÜZE DENEMEK YERİNE UKRAYNA’DAKİ SAVAŞI BİTİRSİN
Rusya’nın füze denemesi, Asya ülkelerindeki temaslarını sürdüren ABD Başkanı Donald Trump’ın da gündemindeydi. Trump, Putin’in nükleer enerjili bir füze denemek yerine Ukrayna’daki savaşı bitirmesi gerektiğini söyledi. ABD’nin Rusya kıyılarında nükleer bir denizaltı bulundurduğunu hatırlatan Trump, “Dünyanın en büyüğü olan nükleer denizaltımızın kıyılarının hemen açıklarında olduğunu biliyorlar, yani 8 bin mil (14 bin km) gitmesine gerek yok” dedi.
“Sürekli füze denemesi yapıyoruz. Onlar bizimle oyun oynamıyor, biz de onlarla oyun oynamıyoruz” diyen Trump, ayrıca Rusya’ya ek yaptırımları düşünüp düşünmediği sorusuna, “Öğreneceksiniz” yanıtını verdi.
RUSYA’YA GÖRE İLİŞKİLERİ GEREBİLECEK HİÇBİR ŞEY YOK
Trump’ın açıklamlarına yanıt Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov’dan geldi. Peskov, “ABD, Rusya ve Rusya Devlet Başkanı ile diyalog kurma konusundaki tüm açıklığımıza rağmen, kendi ulusal çıkarlarımız doğrultusunda hareket ediyoruz” diye konuştu.
Rusya’nın yeni silahlar geliştirerek kendi güvenliğini sağladığını savunan Peskov, “Burada Moskova ile Washington arasındaki ilişkileri gerebilecek ve gerginleştirmesi gereken hiçbir şey yok” dedi.
NÜKLEER KONTROLSÜZLÜK ARTIYOR: PMDA DA ÇÖKTÜ
Nükleer silahlarla ilgili bir diğer gelişme de Plütonyum Yönetimi ve İmha Anlaşması (PMDA) ile ilgili yaşandı. Putin’in ABD ile yapılan plütonyumun yeniden işlenmesine ilişkin anlaşmayı resmen sona erdiren yasayı imzaladığı bildirildi. Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma, 8 Ekim’de PMDA’dan çekilmeyi onaylamıştı.
×Soğuk Savaş’ın ardından binlerce savaş başlığını etkisiz hale getiren Rusya ve ABD, depolama maliyeti yüksek ve potansiyel yayılma riski taşıyan büyük miktarda silah sınıfı plütonyum stoklarıyla baş başa kaldı.
PMDA, 2000 yılında ABD ile Rusya arasında imzalanmış ve 2011’de yürürlüğe girmişti. Anlaşma, Soğuk Savaş döneminde kullanılan binlerce nükleer savaş başlığından kalan silah sınıfı plütonyum stoklarının azaltılmasını amaçlıyordu. Anlaşmayla her iki devlet en az 34 ton silah sınıfı plütonyumu imha etmeyi taahhüt ediyordu.
PMDA’nın amacı, silah sınıfı plütonyumu, karışık oksit (MOX) yakıt gibi daha güvenli formlara dönüştürerek veya plütonyumu elektrik üretimi için hızlı nötron reaktörlerinde ışınlayarak bertaraf etmekti.
ABD’li yetkililere göre, plütonyum stoku 17 bin nükleer savaş başlığına yetiyor.
Rusya, 2016 yılında ABD yaptırımlarını ve Rusya’ya karşı düşmanca olarak nitelendirdiği eylemleri, NATO’nun genişlemesini ve ABD’nin plütonyumu imha etme biçimindeki değişiklikleri gerekçe göstererek anlaşmanın uygulanmasını askıya almıştı.
Rusya, Washington’un Rusya’nın onayı olmadan plütonyumu sulandırıp imha etmesi üzerine ABD’nin anlaşmaya uymadığını açıklamıştı.
