AKP, 11’inci Yargı Paketi’ni Meclis’e sundu. Pakette en dikkat çekici düzenleme Covid-19 pandemisi dönemi ile ilgili oldu. Yeni düzenleme kapsamında ilk etapta 55 bin kişinin cezaevinden çıkması bekleniyor, kademeli olarak bu sayının 90 bini bulacağı açıklandı.
HABER MERKEZİ – AKP ve MHP’nin hazırladığı 11’inci Yargı Paketi, Meclis’e sunuldu. AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, paketin Meclis’e sunulması üzerine açıklamalarda bulundu.
Güler, sundukları teklifin, “suç işlenmemesinin önlenmesini, caydarıcılığın sağlanmasını, dolandırıcılık ve trafik düzenini bozan eylemlerle daha etkin mücadele edilmesini, kişilerin trafikteki can ve mal güvenliğinin sağlanmasıyla toplumsal huzurun güçlendirilmesini ve infaz sisteminde bazı değişiklikleri“ içerdiğini belirtti.
COVİD DÜZENLEMESİ YAPILDI
Güler’in açıklamasında en dikkat çekici husus Covid düzenlemeleriyle ilgili. Bu kapsamda pakette yer alan düzenlemeler çerçevesinde 54–55 bin kişinin cezaevinden çıkmasının yolu açılmış olacak. Güler, bunun bir “af” olmadığını vurgulayarak, düzenlemeyle ilgili şunları aktardı:
דHepinizin bildiği gibi 2020 yılında başlayan pandemi nedeniyle Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu’nun görüş ve önerileri doğrultusunda Adalet Bakanlığımızca üç ayda bir süresi uzatılan, infaz kurumlarında oluşabilecek risklere karşı bazı tedbirler geliştirilmişti. Bu tedbirler kapsamında infaz kanununda bazı düzenlemeleri hayata geçirmiştik.
Bu düzenlemeler, 31 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülere yönelik olarak son kez uygulanmış ve bu tedbirler sona ermişti.
Şöyle ki; aynı tarihte işlenmiş olsa bile yargılamanın hızlı yapılmaması sonucunda cezası kesinleşerek ceza infaz kurumuna giren kişilerde, 31 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla uygulanan koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik süreleriyle ilgili olarak; bu dönemde cezası kesinleşmeyen hükümlüler arasında uygulama farklılığı ortaya çıkmıştı.
Biz de tüm bu görüşleri, itirazları ve beklentileri dikkate alarak Covid-19 düzenlemesinin kapsamını yeniden düzenledik.
31 TEMMUZ ÖNCESİ İŞLENEN SUÇLAR
Buna göre, 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenen suçlar nedeniyle:
Kapalı ceza infaz kurumundan 3 yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılabilme, açık ceza infaz kurumundan ise 3 yıl daha erken denetimli serbestliğe ayrılabilme imkânı getiriyoruz.
Şunu öncelikle belirtelim: COVID-19 düzenlemesi bir af değildir. Ne genel affın içine sığar, ne de kısmi aftır. Af değildir; bunu özellikle belirtelim.
DENETİMLİ SERBESTLİK DÜZENLEMESİ
İkincisi; koşullu salıverme şartları içerisinde, yani ilgili mahkûmun cezaevinde, kapalı infaz kurumundaki koşullu salıverme şartları çerçevesinde; bir yıllık denetimli serbestlik, kapalıdan açığa çıkma ve açıktan tahliye olma süreçleri vardır. Biz sadece bu tertipte süreyi üç yıla çıkartıyoruz. Yani kapalı infaz kurumundan açık cezaevine daha erken çıkması ve açık cezaevinden de daha erken tahliye olması… Bu süreyle ilgili bir düzenlemedir.
Dolayısıyla koşullu salıverme şartları yine geçerlidir, ortadadır. Bu konular, Adalet Bakanlığımızın cezaevlerindeki ve bazı savcılıklar bünyesindeki idari gözlem kurullarının kanaatleriyle beraber değerlendirilecek hususlardır.
İlk etapta, bu kanunun suç işleme tarihine göre uygulanmasıyla beraber; tabii ki henüz yargılaması tamamlanmamış, kesinleşmemiş davalar da vardır. Bu devam edecek bir süreçtir. Ancak ilk etapta, yaklaşık olarak bu kapsamda şu anda cezaevinde bulunan 54–55 bin civarında mahkûmu ilgilendirdiğini söyleyebilirim. Önümüzdeki bir yıl boyunca da bu kademeli olarak hükmü kesinleştikçe devreye girdikçe, etkilenecek toplam sayının 80–90 bin civarında olabileceğini önümüzdeki yıllara göre düşünüyoruz.”
YARGILAMA SÜRELERİ VE DOLANDIRICILIK
Yargılama süreleriyle ilgili düzenlemelerin de pakette yer aldığını belirten AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, “Yargılamaların makul sürede tamamlanması, yargıya ilişkin güven ve memnuniyetin yükseltilmesini de sağlamaya gayret ediyoruz“ dedi.
Güler, Türk Ceza Kanunu’nun 158. maddesinde düzenlenen dolandırıcılık suçlarının yargılamalarının asliye ceza mahkemesinde görülmesine imkân sağlanacağını belirtti.
İSTİNAF YETKİLERİYLE İLGİLİ DÜZENLEME
Bir diğer düzenleme de bölge adliye mahkemelerinin (istinaf) bozma yetkilerinin genişletilmesiyle ilgili. Güler, “Buna göre, bölge adliye mahkemeleri; hükmün gerekçe içermemesi ve hüküm için önem taşıyan hususlarda mahkeme kararıyla savunma hakkının sınırlandırılmış olması durumlarında bozma kararı verebilecek“ dedi.
SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLARLA İLGİLİ KISMİ DÜZENLEME
Pakette yaz aylarından beri tartışmalara konu olan suça süreklenen çocuklarla ilgili de bazı düzenlemeler yer alıyor. AKP, daha önce suça süreklenen çocuklarla ilgili düzenlemelerin olduğu kısmı paketten çıkardığını, Meclis’te kurulacak araştırma komisyonuyla konunun ele alınacağını duyurmuştu. Bununla birlikte çocukları suça süreklediği iddia edilen kişiler hakkındaki cezaların arttırılması Meclis’e sunulan pakette yer alıyor.
AKP’li Abdullah Güler, organize suç örgütleri kapsamında şunları söyledi:
“Suç örgütleriyle mücadeleyi daha etkili sürdürmek için TCK’nın 220. maddesinde değişikliğe gidiyoruz. Suça sürüklenen çocukların araç olarak kullanılması halinde örgüt yöneticilerine verilecek cezanın bir kat oranın artırılmasını öngörüyoruz. Örgüt kurma, yönetme, örgüte üye olmak suçlarında hapis cezalarının alt ve üst sınırlarını da bu teklifimizde artırıyoruz.”
ELEKTRONİK HABERLEŞME KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK
Paketin dikkat çekici bölümlerinden biri de, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nda yapılan kapsamlı değişiklikler. Buna göre; abonelik işlemleri biyometrik doğrulama, yüz tanıma, parmak izi özetleri veya e-devlet doğrulaması ile yapılacak. Elektronik kimlik doğrulama özelliği olmayan belgelerle hat açılması kural olarak engellenecek. Aynı kişi adına ya da aynı cihaz üzerinde kullanılabilecek hat sayısı sınırlandırılacak. Yabancı uyruklu kişiler adına açılmış eski hatların altı ay içinde güncellenmesi zorunlu olacak; aksi halde hatlar kapatılacak. GSM aboneliklerinde, çipli kimlik kullanımının zorunlu hale getirilmesi de planlanıyor.
İNTERNET İÇERİKLERİNE YENİ MODEL
5651 sayılı İnternet Yasası’nda Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği maddeler yeniden düzenleniyor. Taslağa göre; “içeriğin çıkarılması” tanımı değişiyor; içerikler sunucudan değil; internet ortamından kaldırılacak, gerektiğinde geri yüklenebilecek. Kişilik haklarına saldırı iddialarında sulh ceza hakimlikleri, ihlalin “ilk bakışta” anlaşılması halinde 24 saat içinde erişim engeli veya içerik kaldırma kararı verecek. Kararlara itiraz yolu açık olacak; hakim gerek görürse tarafları dinleyebilecek.
Türkiye’den günlük erişimi 10 milyondan fazla olan yabancı sanal medya platformlarına özel yükümlülükler getirilecek.
AVUKAT DİSİPLİN REJİMİ YENİDEN YAZILIYOR
AYM’nin iptal kararının ardından 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun disiplin hükümleri tamamen yenileniyor. Disiplin suçları ve cezaları ayrı ayrı düzenlenerek “hukuki belirlilik” sağlanacağı ifade ediliyor.
PRİM BORÇLARINA KOLAYLIK
Zorunlu genel sağlık sigortası prim borcu olup geçmiş yapılandırmalardan yararlanamayan yurttaşlar için yeni bir düzenleme getiriliyor. Düzenleme, prim borcu olan kişilerin sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
HAVAYA ATEŞ AÇANLARA CEZA ARTIYOR
Güler, ayrıca pakette, meskun mahalde silahla ateş etmenin cezasının arttırılacağını belirterek, “Bu suçun işlendiği düğün, nişan, asker uğurlaması gibi vatandaşların toplu olarak bulundukları yerlerde işlenmesi halinde verilecek cezayı yarı oranda artırmayı öneriyoruz” diye konuştu.
TRAFİKTE YOL KESME
Güler, trafikte yol kesen kişilere yönelik düzenlemenin de pakette bulunduğunu kaydetti. Güler, “Hukuka aykırı olarak bir aracı durduran, hareket etmesini engelleyen kişiye de bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngörüyoruz“ dedi.
