Dakar’daki Fransız büyükelçiliği, 18 Temmuz’da Ouakam Askerî Üssü’nün Senegal’e devredileceğini duyurdu. Bu adım, 1960’tan bu yana süregelen Fransız askerî varlığının resmen sona ermesi anlamına geliyor.
HABER MERKEZİ- Fransa’nın Senegal’deki askerî varlığı, onlarca yıl boyunca kıtadaki müdahale kapasitesinin temel taşıydı. Ancak son yıllarda Paris, Afrika’daki askerî yaklaşımını eşit ortaklık ve egemenliğe saygı ilkeleri etrafında yeniden şekillendiriyor.
Ambargo ve asimetrik çatışmaların damga vurduğu Sahel bölgesinde Fransa’nın askerî pozisyonu hem sahada hem de kamuoyunda sorgulanır hale gelirken, Senegal ile kurulan yeni model, “eğitim ve iş birliği” temelinde ilerliyor.
2020 sonrasında Fransa’nın Afrika’daki askeri varlığı hızlı bir gerileme sürecine girdi. Özellikle Sahel bölgelerindeki askeri darbeler (Mali, Burkina Faso, Nijer) Fransa’yı suçlayan ve dışlayan askeri yönetimlerle sonuçlandı. Fransa’nın sahadaki etkinliği azaldıkça büyük ölçüde Rusya (Wagner grubu), Türkiye, Çin ve yerel inisiyatifler sahne almaya başladı. Fransa, yeni dönemde “kalıcı üs” stratejisini terk ederek “davetle eğitim ve danışmanlık” modeline geçmeye çalışıyor.
NE OLMUŞTU?
Fransa, Senegal’in 1960’taki bağımsızlığının ardından askerî üslerini koruyarak kıtadaki varlığını sürdürdü. Ouakam Üssü, Batı Afrika’daki Fransız askerî kapasitesinin merkezi haline geldi.
2011’de askerî yapılanma “Senegal’deki Fransız Unsurları” (EFS) adı altında yeniden organize edildi. 2012’de iki ülke arasında imzalanan savunma iş birliği anlaşması, askeri varlığı danışmanlık ve ortak tatbikat odaklı bir düzene geçirmeyi amaçladı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un 2022’de duyurduğu “Afrika açılımı” çerçevesinde, kıtadaki askerî üslerini azaltma ve yerel ordularla eşit düzeyde ortaklık kurma sürecini başlattı. Senegal’deki üslerin devri de bu stratejinin bir parçası olarak uygulamaya kondu. Devlet başkanları Bassirou Diomaye Faye ve Emmanuel Macron, Sevilla’daki son görüşmelerinde bu süreci karşılıklı mutabakatla nihai hale getirdi.
