Doğu Roma’dan günümüze uzanan tarihi Zinnar Bağları, “ekoturizm” ve “villa projeleri” denilerek kontrolsüz yapılaşmaya açıldı. Arkeologlar ve şehir plancıları bölgedeki tescilli yapılar ve doğal ekosistemin hızla yok olduğunu söylüyor.
HABER MERKEZİ- Mardin’in Artuklu ve Nusaybin ilçeleri arasında yer alan tarihi Zinnar Bağları, özel sermayenin hedefinde. Üzüm, fıstık ve incir ağaçlarının yanı sıra yüzlerce endemik türe ev sahipliği yapan bölge, “ekoturizm” adı altında ruhsatsız villa ve otel projeleriyle hızla tahrip ediliyor.
Tarihi Doğu Roma İmparatorluğu’na kadar uzanan bu bölge, Mardin’in az sayıdaki yeşil kuşaklarından biri. Ancak kent merkezine yakın konumu ve 6 Şubat depremlerinin ardından yaşanan nüfus hareketliliği, sermaye gruplarının iştahını kabarttı.
TESCİLLİ YAPILAR VE ARKEOLOJİK MİRASA YAPILAŞMA TEHDİDİ
TikTok ve İnstagram gibi platformlarda Zinnar bungalovlarının satışı başladı bile
Zinnar Bağları sadece doğal güzelliğiyle değil, barındırdığı kültürel ve arkeolojik değerlerle de öne çıkıyor. Antik su sarnıçları, mağaralar, kaya mezarları ve dünyanın bilinen en eski şarap üretim tesislerinden biri olan “Çilbîr” bu bölgede yer alıyor.
Arkeolog Ahmet Avcı, Mezopotamya Ajansı’na yaptığı açıklamada, “Çilbîr sadece bir arkeolojik alan değil, aynı zamanda Mardin’in kültürel belleğidir. Bölge, doğal ve kültürel SİT alanı ilan edilmeli. Aksi halde gelecek kuşaklara beton yığınları bırakacağız” uyarısında bulundu.
“KAZDAĞLAR NEYSE ZINNAR DA ODUR”
Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) Şehir Plancıları Odası’ndan Berivan Güneş ise Zinnar Bağları’nı “Mardin’in nefes koridoru” olarak tanımlıyor. Güneş’e göre, bölgede villa siteleri ve bungalov turizmi adı altında yürütülen yapılaşma planları açıkça hukuka aykırı:
“Çevre düzenleme planlarında yapılaşma izni olmayan bir bölge. ÇED raporları yok. Ruhsatların nasıl alındığı belirsiz. Bu bir kamusal alanın özel çıkarlara peşkeş çekilmesidir.”
Güneş, kamu kurumlarının kaçak yapılaşmaya göz yumduğunu savunarak “Bu yapıların gelişigüzel değil, örgütlü bir şekilde yaygınlaştığını görüyoruz” diyor.
Uzmanlar ve meslek örgütleri, Zinnar Bağları’nın tarım alanı, doğal sit ve arkeolojik miras olarak tescillenmesi çağrısında bulunurken, bölgenin yapılaşmadan arındırılarak gelecek kuşaklara aktarılması için STK’leri ve bakanlıkları harekete geçmeye davet ediyor.
