AB, Sultan Murat Tümeni, Sultan Süleyman Şah Tugayı ve lideri Ebu Emşe ile Hamza Tümeni ve lideri Seyf Bulat’ı Alevi katliamları, Efrin ve Halep gibi bölgelerde sivillere gözaltında işkence, keyfi infaz, zorla kaybettirme ve yerinden etme suçlamalarıyla kara listeye aldı.
Nedim TÜRFENT
Avrupa Birliği (AB) Suriye’ye yönelik ekonomik yaptırımların kaldırılması kararının kabul edildiğini, ayrıca bankalar, ülkenin ekonomisi için önemli sektörlerde faaliyet gösteren şirketler ile medyadan 24 kuruluşu yaptırım listesinden çıkardığını dün resmen duyurdu.
AB Konseyi’nin resmi internet sitesinde yer alan açıklamaya göre 20 Mayıs’ta AB Dışişleri Bakanları toplantısında alınan karar, resmen 28 Mayıs’ta kabul edildi.
Açıklamada “hesap verebilirliğin sağlanmasına destek” amacıyla devrik Beşar Esad rejimiyle bağlantılı birey ve kuruluşların yaptırımlarını içeren listelerin süresinin ise 1 Haziran 2026’ya kadar uzatıldığı duyuruldu.
ALEVİ KATLİAMLARI İÇİN YAPTIRIM KARARI
Mart’ta başta Lazkiye olmak üzere Suriye’nin sahil kentlerinde yapılan Alevi katliamlarına işaret edilen açıklamada, “AB Konseyi, ‘AB Küresel İnsan Hakları Yaptırımları Rejimi’ kapsamında iki bireyi ve üç kuruluşu ciddi insan hakları ihlalleri nedeniyle hedef alan yeni kısıtlayıcı önlemler getirdi” ifadeleri yer aldı.
Konsey, sahadaki gelişmeleri izlemeye devam edeceğini ve Suriye’de insan hakları ihlalcilerine ve istikrarsızlığa yol açanlara karşı daha fazla kısıtlayıcı önlem getirmeye hazır olduğunu da kaydetti.
MUHAMMED EL CESİM: ALEVİLERE YÖNELİK KEYFİ CİNAYET
AB Konseyi’nin kararnamesine göre kısıtlama getirilerek kara listeye alınanlar da belli oldu.
AB Konseyinin “2025/1110” sayılı kararının “2020/1999” Ek’ine göre kara listeye alınan “Gerçek Kişiler” şöyle:
1- Kimlik bilgileri: Muhammed Hüseyin el Cesim (Ebu Emşe), 1985 El Cawsa, Hama Valiliği, Suriye doğumlu.
İlgili kuruluşlar: Sultan Süleyman Şah Tugayı
Listeme nedenleri: “Muhammed Hüseyin el Cesim, Suriye iç savaşında aktif rol alan Suriyeli silahlı milis grubu Sultan Süleyman Şah Tugayı’nın kurucusu ve lideridir. Mart 2025’te El Cesim komutasındaki Sultan Süleyman Şah Tugayı, Suriye’nin kıyı bölgesinde sivilleri ve özellikle Alevi toplumunu hedef alan şiddet eylemlerine katıldı, sivillere yönelik keyfi cinayetler işledi. El Cesim, Suriye’de keyfi infazlar da dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerinden sorumludur.”
SEYF BULAD: EFRÎN VE ALEVİ KATLİAMI
2- Kimlik bilgileri: Seyf Bulad Ebu Bekir (Ebu Bekir, Seyf Polat), 1987-1988, Bza’ah, El Bab, Suriye doğumlu
İlgili kuruluşlar: Hamza Tümeni
Listeleme nedenleri: “Seyf Bulad, 2016 yılında kurulan ve Suriye’de faaliyet gösteren silahlı milis grubu Hamza Tümeni’nin lideridir. Suriye iç savaşı boyunca Seyf Bulad komutasındaki Hamza Tümeni, söz konusu grubun gözaltı merkezlerinde çok sayıda işkence eylemine, gasp eylemlerine ve özellikle Efrîn ve Halep bölgelerinde sivillere yönelik zorla göç ettirme eylemlerine imza attı. Mart 2025’te Seyf Bulad komutasındaki Hamza Tümeni, Suriye’nin kıyı bölgesinde sivilleri ve özellikle Alevi toplumunu hedef alan şiddet eylemlerine katılmış, sivillere yönelik işkence ve keyfi öldürme eylemlerine girişmiştir. Seyf Bulad, Suriye’de işkence ve sivillere yönelik keyfi öldürmeler de dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerinden sorumludur.”
SULTAN SÜLEYMAN ŞAH TUGAYI: İŞKENCE VE SİVİL KATLİAMLAR
Kararın “Tüzel kişiler ve kuruluşlar” bölümünde yer alan bilgilere göre yaptırım listesine alınan örgütler ise şöyle:
1- Kuruluşun Adı: Sultan Süleyman Şah Tugayı
İşlediği suçlar: “Sultan Süleyman Şah Tugayı, 2016’da kurulan ve Suriye iç savaşında aktif olan silahlı bir milis grubudur. 2016’da Cerablus’ta Muhammed Hüseyin el Casım, diğer adıyla Ebu Emşe tarafından kuruldu ve çoğunluğu Türkmen olmak üzere iki binden fazla savaşçıya sahip olduğu iddia ediliyor. Mart 2025’te Sultan Süleyman Şah Tugayı, Suriye’nin kıyı bölgesindeki şiddet olaylarına katılarak sivilleri ve özellikle de Alevi toplumunu hedef aldı, sivillere yönelik keyfi cinayetler işledi. Sultan Süleyman Şah Tugayı bu nedenle Suriye’de sivillere yönelik keyfi cinayetler de dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerinden sorumludur.”
HAMZA TÜMENİ: İŞKENCE, İNFAZ, TECAVÜZ…
2- Kuruluşun Adı: Hamza Tümeni
İşlediği suçlar: “Hamza Tümeni, 2016’da kurulan ve Suriye’de faaliyet gösteren silahlı bir milis grubudur. Suriye iç savaşı boyunca Hamza Tümeni, gözaltı merkezlerinde çok sayıda işkence eyleminden, gasptan ve özellikle Efrîn ve Halep bölgesinde sivillerin zorla yerinden edilmesinden sorumludur. Mart 2025’te Seyf Bulad komutasındaki Hamza Tümeni, Suriye’nin kıyı bölgesinde sivilleri ve özellikle Alevi toplumunu hedef alan şiddet eylemlerine katıldı, sivillere yönelik keyfi cinayetler işledi. Hamza Tümeni bu nedenle Suriye’de işkence ve keyfi infazlar da dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerinden sorumludur.”
BM Suriye Bağımsız Uluslararası Soruşturma Komisyonu’nun 2020 yılında yayınladığı bir raporda da Suriye’de, özellikle de Efrîn gibi DSG’den alınan bölgelerde Türkiye destekli militanların gerçekleştirdiği yağma, talan, tecavüz, kaçırma, hırsızlık gibi olayları konu almış ve Hamza Tümeni ve Seyf Bulat’a bu suçlamalarda bulunmuştu.
SULTAN MURAD TÜMENİ İÇİN KÜRTLER VE DSG DETAYI
3- Kuruluşun Adı: Sultan Murad Tümeni
İşlediği suçlar: “Sultan Murad Tümeni, 2013’te kurulan ve Suriye iç savaşı sırasında faaliyet gösteren silahlı bir milis grubudur. Sultan Murad Tümeni, Suriye Milli Ordusu’na (SMO) bağlıdır ve 5 bin ile 10 bin arası savaşçıya sahip olduğunu iddia ediliyor. Esad rejiminin düşmesinden önce, Sultan Murad Tümeni işkence, keyfi tutuklamalar, zorla kaybetme ve tutuklulara kötü muamele yaparak Suriye’nin Kürt topluluğunu ve Suriye Demokratik Güçlerini hedef alan operasyonlara katıldı. Sultan Murad Tümeni ayrıca Libya, Dağlık Karabağ bölgesi ve Nijer dahil olmak üzere Suriye dışındaki askeri operasyonlara katıldı. Mart 2025’te Sultan Murad Tümeni, Suriye’nin kıyı bölgesindeki şiddet olaylarına katılarak sivilleri ve özellikle Alevi toplumunu hedef aldı, insanlık dışı muamelede bulundu ve sivillere yönelik keyfi cinayetler işledi. Dolayısıyla Sultan Murad Tümeni, Suriye’de işkence, insanlık dışı muamele ve sivillere yönelik keyfi öldürmeler de dahil olmak üzere ciddi insan hakları ihlallerinden sorumludur.”
DEFALARCA SAVAŞ SUÇU İŞLEDİLER
Uluslararası Af Örgütü’nün Mayıs 2016 tarihli bir raporuna göre, Halep Savaşı (2012-2016) sırasında Şeyh Maksud’a Sultan Murad Tümeni, gelişigüzel bombardıman yaptı ve Şubat ile Nisan 2016 arasında 30’u çocuk olmak üzere en az 83 sivil öldürdü, 700’den fazla sivil de yaralandı. Uluslararası Af Örgütü, tekrarlanan bu gelişigüzel saldırıların savaş suçu olarak nitelendirdi.
Birleşmiş Milletler Bağımsız Uluslararası Suriye Araştırma Komisyonu’nun Şubat 2017’de hazırladığı bir rapora göre Sultan Murad Tümeni, 2016’da Halep’te Şeyh Maksud’da düzinelerce sivilin öldürüp sakat bıraktı. Raporda “bu eylemler savaş suçu teşkil ediyor” denildi.
ABD DE TÜRKİYE’Yİ LİSTEYE ALMIŞTI
SMO’nun 1 Aralık 2024’te DSG’ye karşı başlattığı “Özgürlük Şafağı” harekatında yer alan ve Ankara ile yakın bağları bulunan grup, daha önce de çocukları askere almak gibi insan hakları ihlalleriyle suçlanmıştı.
ABD, 2021’de Sultan Murat Tümeni’nin çocuk asker kullandığını savunarak, Türkiye’nin bu gruba “somut destek” sağlamasını gerekçe göstererek Ankara’yı “çocuk asker kullanımına karışan ülkeler” listesine almıştı.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı, ilk defa bir NATO ülkesinin bu listeye alınmasının ardından yaptığı açıklamada “iddiaları külliyen reddediyoruz” demişti.
Süleyman Şah Tugayı ve Hamza Tümeni ise Efrîn civarında konuşlanan SMO’nun “Müşterek Kuvvetler” adlı İkinci Kolordusu’nda yer alıyor. ABD 2023’te Müşterek Kuvvetler bileşenlerini ve komutanlarını Efrîn’deki sivillere yönelik insan hakları ihlalleri suçlamalarından dolayı yaptırım listesine almıştı.
TÜRKİYE, ROJAVA TOPRAKLARINI BU GRUPLARLA İŞGAL ETTİ
Sahil kentlerindeki Alevi katliamları, Efrin, Halep ve diğer bölgelerde gerçekleştirdikleri infaz, gözaltında işkence, zorla kaybettirme ve göçertme gibi suçlar nedeniyle yaptırım listesinde alınan Sultan Süleyman Şah Tugayı, Hamza Tümeni ve Sultan Murat Tümeni halen Suriye Milli Ordusu (SMO) içerisinde faaliyet yürütüyorlar.
Türkiye, hem finanse ettiği hem de mühimmat desteğinde bulunduğu bu üç grupla yıllardır ortak operasyonel faaliyetlerde bulunuyor. Türkiye, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin denetimi altındaki Cindîreş, Efrîn, Girêspî, Serêkanîye, Til Rifat ve Minbîc’i bu gruplarla beraber işgal etti.
Türkiye’nin desteklediği gruplar, Libya ve Azerbaycan gibi başka ülkelerdeki çatışmalara da dahil oldu.
BULAD VE CESİM, BAHÇELİ VE ÇAKICI’YI ZİYARET ETMİŞTİ
Hamza Tümeni Komutanı Seyf Bulad ve Sultan Süleyman Şah Tümeni Komutanı Muhammet Cesim, 16 Temmuz 2024’te partinin genel merkezinde MHP Lideri Devlet Bahçeli ve MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız ile bir araya gelmişti.
Bulad ve Cesim’in Bahçeli’ye gerçekleştirdiği ziyaretin hemen ardından, organize suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı ile de buluşmuştu.
Hatay Kumlu Kaymakamı Ercan Kayabaşı da Seyf Bulad’ı Cindîreş’te ziyaret etmişti.
ŞAM YÖNETİMİ, BULAD’I TUĞGENERAL YAPIP ORDUYA ATADI
HTŞ Lideri ve Suriye geçici Devlet Başkanı Ahmed El Şara yönetimi, yeni dönemde gerçekleştirilen terfiler kapsamında, SMO bünyesindeki Hamza Tümeni Komutanı Seyf Bulad’ı tuğgeneralliğe yükseltti.
Tuğgeneral yapılan Bulad, Halep’te konuşlu 76’ncı Tümen’in Komutanlığı’na atandı.
BİR ATAMA DAHA: SAVUNMA BAKANI YARDIMCILIĞI
Kara listeye alınan Sultan Murad Tümeni’nin de Türkiye ve Bahçeli ile yakın ilişkilere sahip. Sultan Murad Tümeni Komutanı Fehim İsa, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile görüşmesiyle kamuoyunda gündeme gelmişti.
Şam yönetimi, “general” ilan ettiği Sultan Murad Tümeni Komutanı Fehim İsa’yı Savunma Bakan Yardımcılığı görevine atadı. Ayrıca, Kuzey Bölge Komutanı olarak da sorumluluk üstlenecek olan İsa’nın karargâhı Halep’te.
İsa’nın liderliğindeki Sultan Murad Tümeni tarafından işletilen hapishanelerin psikolojik ve fiziksel taciz, ölüm tehditleri ve cinsel şiddet olayları gibi ciddi suçlamalarla da karşı karşıya gelmişti.
EFRİN’DEKİ SAVAŞ SUÇLARIYLA BİLİNEN İKİ İSİM
Sultan Süleyman Şah Tugayı Komutanı Ebu Emşe ve Hamza Tümeni Komutanı Seyf Bulat Efrîn’de insan kaçırma, fidye, tecavüz, işkence, katletme ve vergi arttırma suçlarıyla tanınan ve savaş suçlusu olarak uluslararası insan hakları raporlarında yer aldı.
Daha önce farklı cihatçı gruplarda yer alan Ebu Emşe, Türkiye’nin Efrîn işgali ile birlikte Sultan Süleyman Şah Tugayı’na katılmıştı.
