Amman’da ABD, Ürdün ve Suriye arasında yapılan görüşmede, geçici hükümet güçlerinin Süveyda’da yaptığı katliam ve ihlallerin BM ile işbirliği içinde soruşturulması kararı alındı. Ayrıca Süveyda’da ateşkesi sağlamlaştırmak için üçlü çalışma grubunun kurulması talebi kabul edildi.
HABER MERKEZİ – ABD Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, Suriye’nin geçici hükümeti Dışişleri Bakanı Hasan Esad Şeybani ve Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi, bugün Dürzi kenti Süveyda’daki kriz gündemiyle bir araya geldi.
Ürdün’ün başkenti Amman’da gerçekleşen buluşmanın Süveyda’da ateşkesin güçlendirilmesi ve krizin çözümü amacıyla 19 Temmuz 2025’te Amman’da düzenlenen görüşmelerin devamı niteliğinde olduğu kaydedildi.
HASTANE KATLİAMI İÇİN BM İLE İŞBİRLİĞİ
Görüşme sonrasında ABD Suriye Özel Temsilcisi Barrack, sosyal medya hesabında bir açıklama yayımladı. Suriye’nin, “müdahaleci güçlere” rağmen, tüm halk için “ortak bir gecek sağlayan birleşik bir sürece kararlılıkla bağlı kalmaya devam edeceğini“ ileri süren Barrack, şöyle dedi:
דAdaleti sağlamak ve dokunulmazlığa son vermek, kalıcı barışa ulaşmak için çok önemlidir. Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi ve Suriye Dışişleri Bakanı Esad el-Şeybani ile bugün Amman’da yapılan verimli görüşmelerin ardından, Suriye hükümeti Süveyda vahşetinin faillerini sorumlu tutmak ve vatandaşlarına yönelik ihlallerden kimsenin adaletten kaçmamasını sağlamak için tüm kaynaklarını kullanacağına söz verdi. Suriye, Süveyda Ulusal Hastanesi’ndeki korkunç şiddet de dahil olmak üzere bu suçları soruşturmak için BM ile tam iş birliği yapacaktır. İnsani yardım ve kapsayıcılık, bölücü güçlere karşı bir çözüm yolu olarak hizmet ediyor ve çatışmadan etkilenenleri desteklemek için güneybatı Suriye’ye insani yardım akışını artırmaya kararlıyız.”
ABD ELÇİLİĞİ, SURİYE’NİN BİRLİĞİNİ VURGULADI
Amman’daki görüşmeye ilişkin ABD’nin Suriye Büyükelçiliği’nin sosyal medya hesabından da bir açıklama yayımlandı. Ürdün Krallığı’nın “Suriye’deki durumu görüşmek ve Suriye’nin güvenliğini, istikrarını, egemenliğini, birliğini ve içişlerine müdahale edilmemesini güvence altına alan, aynı zamanda Suriye halkının özlemlerini karşılayan ve tüm Suriyelilerin haklarını koruyan ilkelere dayalı yeniden yapılanma sürecini desteklemenin yollarını araştırmak üzere ortak bir Ürdün-Suriye-Amerikan toplantısına ev sahipliği” yaptığı kaydedildi. Açıklamada, Barrack, Safadi ve Şeybani arasındaki görüşmenin 19 Temmuz’daki toplantının devamı olduğu kaydedilerek, Dürzi kenti Süveyda ile ilgili varılan mutabakat şöyle duyuruldu:
דKatılımcılar, Süveyda Vilayeti’nin tüm yerel topluluklarıyla birlikte Suriye Arap Cumhuriyeti’nin ayrılmaz bir parçası olduğunu ve tüm vatandaşları için güvenli ve kapsayıcı olan, Suriye’nin geleceğinin şekillendirilmesinde temsil ve katılımlarını garanti altına alan yeni bir Suriye’nin yeniden inşası sürecinde halkının haklarının korunması ve desteklenmesi gerektiğini teyit ettiler.”
5 MADDELİK ANLAŞMA
ABD Suriye Büyükelçiliği’nin açıklamasında Suriye geçici hükümetinin attığı ileri sürülen adımların memnuniyetle karşılandığı belirtilerek, bu adımlar şöyle sıralandı:
- “Süveyda’da işlenen suç ve ihlallerin tüm faillerini kapsamlı soruşturmalar yürütmek ve sorumlu tutmak, ayrıca ilgili Birleşmiş Milletler kurumlarıyla iş birliği yapma ve soruşturma sürecine dahil etme isteğini ifade etmek;
- İlgili BM kurumlarıyla koordinasyon halinde, Süveyda Valiliği sınırları içindeki tüm bölgelere insani yardım akışını artırmak;
- Valilikte aksayan hizmetlerin yeniden sağlanması için kamu hizmeti kurumlarının çalışmalarını yoğunlaştırmak;
- Son olaylardan zarar gören bölgelerde rehabilitasyon çalışmaları başlatmak ve bu çalışmaları destekleyen ve Suriye hükümetine yerinden edilmiş kişilerin evlerine geri dönmelerini kolaylaştırmada yardımcı olan uluslararası katkıları memnuniyetle karşılamak;
- Süveyde’de toplumsal uzlaşı sürecini başlatmak, iç barışı teşvik etmek ve Ürdün ile ABD’nin bu konuda sunduğu destek için teşekkürlerini sunmak.”
SÜVEYDA İÇİN ÜÇLÜ ÇALIŞMA GRUBU
Toplantının ardından tarafların “Suriye’nin güvenliği, istikrarı, egemenliği, toprak bütünlüğü ve vatandaşlarının refahı için verdikleri desteği” tekrarladıkları kaydedilen açıklamada, taraflar arasında “bugünkü görüşmeleri takip etmek üzere önümüzdeki haftalarda yeni bir toplantı düzenlemeyi” kabul ettikleri de belirtildi. Açıklamada, “Suriye hükümetinin Süveyda’da ateşkesi sağlamlaştırma ve vilayetteki krizi çözme çabalarını desteklemek üzere üçlü bir çalışma grubu (Suriye-Ürdün-Amerikan) kurma talebine” karşılık verilmesinin kabul edildiği de kaydedildi.
SÜVEYDA ULUSAL HASTANESİNDE KATLİAM
Geçici Şam yönetimine bağlı silahlı grupların Süveyda’ya yönelik saldırılarında, El-Süveyda Ulusal Hastanesi’nde sağlık çalışanlarının infaz edildiğine ilişkin görüntüler dün ortaya çıkmıştı.
Hastanenin güvenlik kamerasına yansıyan görüntülerde, bazılarının üniformalarında IŞİD arması bulunan silahlı kişiler, doktor ve hemşirelerden oluşan sağlık çalışanlarını silahla tehdit ederek hastane koridorunda topluyor. Bu sırada bir sağlık çalışanı, gruptan bir kişi tarafından önce darp ediliyor, ardından kurşunlanarak infaz ediliyor.
Çatışmalarda sağlık çalışanlarının hedef alınması hem Cenevre Sözleşmeleri hem de Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Roma Statüsü kapsamında savaş suçu olarak tanımlanıyor.
El-Süveyda Ulusal Hastanesi’nde ortaya çıkan bu görüntüler Şam’a bağlı silahlı grupların direk olarak savaş suçu işlediklerini de kanıtlıyor.
Şam’a bağlı silahlı grupların Süveyda hastanesindeki savaş suçu | Bağımsız soruşturma talebi
SÜVEYDA’DA NE OLMUŞTU?
Suriye ordu birlikleri ve ona bağlı silahlı grupları 13 Temmuz’da Suriye’nin güneyindeki Dürzi kenti Süveyda’ya saldırlar düzenlemeye başladı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) verilerine göre, 13 Temmuz’dan bu yana süren saldırılarda en az bin 448 kişi yaşamını yitirdi.
Dürzilerden 145’i sivil olmak üzere 698 kişi hayatını kaybetti. Bunlardan 21’i çocuk, 56’sı kadın. Şam yönetimine bağlı silahlı unsurlar, 112’si kadın, 8’i çocuk 258 kişiyi yargısız bir şekilde infaz etti.
19 Temmuz’da başlayan ateşkese rağmen, kuşatma altında tutulan Süveyda’nın kırsalında Şam’a bağlı grupların saldırıları devam ediyor.
Kent ayrıca bir abluka ile de karşı karşıya. Keskin nişancıların sivilleri hedef aldığı kentte, elektrik ve su istasyonları devre dışı, yardım konvoyları ise engelleniyor. Dürzi halkı, uluslararası toplumdan acil müdahale bekliyor.
“Bir elleri tetikte bir elleri kamerada” | Reuters, Süveyda’da sivillerin infaz görüntülerini doğruladı
