İHD, art arda gelen maden, HES ve atık projeleriyle Dersim’in doğasının sistematik biçimde tahrip edildiğini belirterek herkesi ekolojik mücadelede dayanışmaya çağırdı.
HABER MERKEZİ – Dersim’de dağlar, nehirler ve kutsal alanlar, yeni maden ruhsatları ve enerji projeleriyle kuşatılmış durumda.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Dersim Şubesi, kentte giderek derinleşen ekolojik tahribata dikkat çekerek “yaşam alanlarının ticari çıkarlar uğruna sistematik biçimde yok edildiğini” söyledi.
Su havzaları yok edilecek | Pülümür’de madencilik faaliyetleri ekosistemi tehdit ediyor
DOĞA KUŞATMA ALTINDA: 100 MADEN PROJESİ DEVREDE
Dernek binasında yapılan basın açıklamasında konuşan İHD Dersim Şubesi Eş Başkanı Nurşat Yeşil, Hozat, Ovacık, Cevizlidere, Sin, Geyiksuyu, Sarıtaş ve Pülümür gibi bölgelerde maden ve HES projelerinin doğayı tamamen sardığını belirtti.
Yeşil, “Sekasur bölgesinde köylülerin itirazına rağmen ormanlık alana çöp tesisi yapılmak isteniyor; aynı bölgede maden ruhsatı da verilmiş durumda. Bu bölge, Sultan Hıdır ve Ağuçan ziyaretleriyle binlerce köylünün su kaynağını barındırıyor. Yapılacak her müdahale yalnızca çevreyi değil, inanç alanlarını ve kültürel mirası da tehdit ediyor” dedi.
KUTSAL DAĞLARDA KAZI
Dernek, Pülümür bölgesindeki Hel Dağı ve Bağır Dağı’nda sürdürülen maden çalışmalarının, yöre halkı için kutsal kabul edilen alanlarda yürütüldüğüne dikkat çekti. Yeşil, “Bu dağlarda süren faaliyetler yalnızca doğayı değil, bölgenin ekolojik dengesini, kültürel belleğini ve toplumsal dokusunu da tahrip ediyor” ifadelerini kullandı.
Çemişgezek’te yapımı süren HES projesi için mahkeme tarafından verilen “yürütmeyi durdurma” kararını hatırlatan İHD, bu kararın önemine rağmen “adaletin çoğu zaman çok geç geldiğini” vurguladı:
“Doğa büyük oranda tahrip edildikten sonra alınan kararlar, kaybın telafisini sağlamıyor.”
ALİBOĞAZI: İNANÇ VE DOĞA ARASINDA KIRILGAN BİR HAT
İHD’ye göre, Aliboğazı bölgesinde planlanan yeni HES projesi hem inanç kültürünü hem ekolojik dengeyi tehdit ediyor. Bölge, Dersim’de insan ile doğa arasındaki kadim ilişkinin sembolü olarak görülüyor.
Yeşil, “Bu alanlarda yapılacak her türlü enerji ya da atık projesi, hem biyolojik çeşitliliği hem de kültürel hafızayı yok edecek” dedi.
‘EKOLOJİK TAHRİBAT İNSAN HAKKI İHLALİDİR”
Dernek, kentte yürütülen projelerin yalnızca çevresel değil, aynı zamanda insan hakları boyutu olduğuna dikkat çekti. İHD’ye göre birçok bölgede sondaj çalışmaları halktan gizleniyor, ormanlık alanlardaki ağaç kesimleri hızlanıyor, maden ruhsat alanları genişletiliyor ve köylüler yaşam alanlarını korumaya çalıştıkları için baskıya uğruyor.
Ekolojik yıkımın kadınları, çocukları, köylüleri ve tüm canlı yaşamını doğrudan etkilediğine işaret eden Yeşil, ilgili bakanlıkları, yerel yönetimleri ve kamu kurumlarını maden ve HES ruhsatlarını iptal etmeye, bölge halkının rızası olmadan hiçbir projenin uygulanmaması için yasal düzenleme yapmaya çağırdı.
SEKASUR NÖBETİ 110’UNCU GÜNÜNDE
Dersim’in Hozat ilçesine bağlı Bargini köyü ile Pertek ilçesine bağlı Zeve, Orcan ve Desiman köylerinde, 2 bin 200 dönümlük alanda kurulmak istenen pomza ve kum ocağına karşı Sekasur mezrasında başlatılan çadır eylemi, 110’uncu gününde.
Nöbet tutulan alana “Yaşam alanıma dokunma”, “Doğa ana kutsaldır”, “Vahşi madenciliğe hayır” dövizleri ve “Doğama, suyuma ve çevreme dokunma”, “Doğama, suyuma toprağıma çöpünü bırakma” pankartı asıldı.
