ABD Senatosu da 901 milyar dolarlık savunma bütçesi tasarısını onayladı. Trump’ın imzalaması sonrasında yürürlüğe girecek bütçe tasarısında Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ve DSG, Suriye, Irak ve Kürdistan Federe Bölgesi ile ilgili dikkat çekici başlıklar bulunuyor.
HABER MERKEZİ – ABD Senatosu, 901 milyar dolarlık Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) başlıklı 2026 savunma bütçesini onaylayarak Beyaz Saray’a gönderdi.
ABD Senatosu Genel Kurulu’nda yapılan oylamada, 77 “evet” oyu kullanılırken, 20 “hayır” oyu çıktı.
Bundan önce ABD Temsilciler Meclisi Genel Kurulu’nda yapılan oylamada ise, 312 “evet” oyu, 112 “hayır” oyu çıkmıştı.
3 bin 86 sayfalık 2026 savunma bütçe tasarısı, böylece Temsilciler Meclisi’nin ardından Senato’da da kabul edilerek imzalaması için ABD Başkan Donald Trump’a gönderildi. Trump’ın savunma bütçesini kısa sürede imzalaması bekleniyor.
DSG’YE DESTEK, SURİYE’YE SEZAR YASASI İÇİN ŞARTLAR
Bütçe tasarısında Suriye ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ni ilgilendiren dikkat çekici hususlar yer alıyor.
IŞİD Karşıtı Koalisyon için ayrılan bütçenin 30 Eylül 2027’ye kadar kullanılmak üzere 357 milyon dolar tutarında olduğu kaydediliyor. Bu ödenek, eğitim, ekipman, lojistik destek, malzeme ve hizmetler, altyapı onarımı ve yenilemesi, tesis güçlendirme ve insani muamele için inşaat, dış güvenlik güçlerine, düzensiz kuvvetlere ve gruplara veya Irak ve Suriye’deki IŞİD’e ve bağlantılı gruplara karşı faaliyetlerde bulunan ya da bulunmaya hazırlanan bireylere desteği kapsayacak yardımlar için kullanılabilecek.
Bütçe tasarısının Suriye ile Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile ilgili bölümünde, IŞİD ile mücadelede ana ortak olarak tanımlanan Demokratik Suriye Güçleri’ne (DSG) desteğin süreceği belirtiliyor.
Tasarıda, “DSG, Suriye’nin gelecekteki herhangi bir siyasi çerçevesinin parçası olmalıdır” ifadesi yer alıyor ve Kürtler dahil tüm bileşenlerin haklarını koruyan kapsayıcı bir Suriye hükümeti çağrısı yapıldı.
Tasarıda DSG’nin IŞİD karşıtı mücadelesi için ayrılan bütçe oranının 130 milyon dolar olduğu kaydedeliyor.
ABD askerlerine, IŞİD’den kurtarılan bölgelerin istikrarı için yerel meclislerle çalışma yetkisini veren tasarı, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgesinde bulunan hapishanelerde tutulan binlerce IŞİD mensuplarının durumuyla ilgili Pentagon’u her yıl rapor sunmakla yükümlü kılıyor. ABD’li komutanların “patlamaya hazır bomba” olarak nitelendirdiği hapishanelerin durumu, tutukluların iadesi ve uzun vadeli riskler bu raporlarda ele alınacak.
Tasarı, Suriye hükümetine yönelik 2020 tarihli “Sezar Yasası” yaptırımlarını yürürlükten kaldırırken, süreci sıkı koşullara bağlıyor. Şam yönetiminin, “yabancı milisleri” devlet kurumlarından uzaklaştırması, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile 10 Mart 2025’te imzalanan siyasi-güvenlik koordinasyonu anlaşmasına sadık kalması şart koşuluyor.
IRAK’A KISITLAMA, PEŞMERGE’YE DESTEK
Tasarıda, Irak’ın ABD yardımlarını kullanma biçimine “İran destekli milisler” gerekçesiyle kısıtlama getiriliyor, ancak Kürdistan Federe Bölgesi’nin savunma gücü Peşmerge güçleri bu kısıtlamaların dışında tutuluyor.
Peşmerge’nin “ulusal güvenlik ortağı” olarak tanımlandığı tasarıda, Irak içindeki siyasi anlaşmazlıkların Peşmerge bütçesinin gecikmesine veya bloke edilmesine neden olmaması gerektiği vurgulanıyor. Bu madde, federal kurumlara yaptırım uygulansa dahi Kürdistan Federe Bölgesi’ne desteğin süreceğinin garantisi olarak değerlendiriliyor.
Irak ordusuna yapılacak yardımlar, Bağdat hükümetinin İran’a yakın silahlı gruplar üzerindeki kontrolüne endeksledi. Yardımların serbest bırakılması için Bağdat’a şu şartlar getiriliyor:
“Yasa dışı silahlı grupların faaliyetlerini kontrol altına alması, Başbakanın güvenlik birimleri üzerindeki otoritesini güçlendirilmesi, insan hakları ihlallerine veya koalisyon güçlerine yönelik saldırılara karışan Heşdi Şabi unsurlarından hesap sorması…”
Tasarı ayrıca, ABD başkanlarına Irak’ta askeri güç kullanma yetkisi veren 1991 ve 2002 tarihli tezkereleri (AUMF) yürürlükten kaldırıyor.
RUSYA, UKRAYNA VE ÇİN
901 milyar dolarlık savunma bütçesinde dikkati çeken unsurlardan biri, tasarıda, ABD’nin Rusya ve Çin ile askeri anlamda rekabet unsurlarını güçlendirecek yönde birçok başlığın yer alması oldu.
Buna göre bütçede, Rusya-Ukrayna savaşı çerçevesinde, Ukrayna Güvenlik Yardımı Girişimi kapsamında Ukrayna’ya yaklaşık 400 milyon dolarlık bir savunma yardımı öngörülüyor. Bu bütçe kapsamında, Ukrayna ordusu için silah tedarik eden ABD şirketlerine ödeme yapılıyor.
Buna ilaveten tasarı, Pentagon’un, Avrupa genelinde görev yapan ABD askerlerinin sayısının 76 binin altına düşürmesini de engelleyen bir bölüm içeriyor.
NDAA ayrıca, Amerikalıların ve ABD şirketlerinin Çin ile hassas teknolojileri içeren tüm işlemlerinde Hazine Bakanlığına bildirimde bulunmalarını zorunlu kılıyor.
Savunma bütçesi ayrıca, bazı Çinli biyoteknoloji şirketlerinin federal fon almayı yasaklayan “Biyogüvenlik Yasası”nı da kapsıyor.
Söz konusu yasa tasarısı Tayvan’a 1 milyar dolarlık savunma fonu sağlarken, yine ABD’nin bölgedeki önemli müttefiklerinden Filipinler’e de 1,5 milyar dolarlık destek öngörüyor.
İSRAİL’E DESTEK DEVAM EDİYOR
Tasarı, Demir Kubbe ve Davud’un Sapanı gibi İsrail’in yoğun kullandığı füze savunma programlarının tam finansmanı da dahil olmak üzere İsrail’e kapsamlı savunma desteği içeriyor.
Tasarıda ABD’nin, İsrail’in savunma üretim ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumda olup olmadığının da sürekli olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtiliyor.
