Eğitim listelerinde Avrupa’da zirvede olan küçük Baltık ülkesi, öğrencileri ve öğretmenleri “dünya standartlarında yapay zeka becerileriyle” donatmayı hedefliyor.
HABER MERKEZİ – Türkiye’nin de aralarında olduğu birçok ülkede öğrencilerin derste akıllı telefon kullanması yasaklanırken, Avrupa’nın yeni eğitim merkezi olarak görülen Estonya’da öğrencilerden derslerde düzenli olarak cihazlarını kullanmaları isteniyor ve Eylül’den itibaren onlara kendi yapay zeka hesapları verilmesi planlanıyor.
Nüfusu yaklaşık 1 buçuk milyon olan Estonya, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OESD) uluslararası öğrenci değerlendirme programı PISA’da yakın komşusu Finlandiya’yı geride bırakarak sessiz sedasız Avrupa’nın en iyi performans gösteren ülkesi oldu.
×2022’de düzenlenen ve sonuçları bir yıl sonra açıklanan en son PISA turunda Estonya, Avrupa’da matematik, fen ve yaratıcı düşünmede birinci, okumada ise İrlanda’nın ardından ikinci oldu. Eskiden Sovyetler Birliği’nin bir parçası olan Estonya, artık çok daha büyük nüfusa ve daha büyük bütçelere sahip ülkeleri geride bırakıyor.
YAPAY ZEKA ÖĞRENME ARAÇLARINA ÜCRETSİZ ERİŞİM
The Guardian‘a göre Estonya’nın başarısının birden fazla nedeni var ancak dijital olan her şeyi benimsemesi onu farklı kılıyor. İngiltere ve diğer ülkeler konsantrasyonu ve ruh sağlığını zayıflattığı endişesiyle okullarda telefon kullanımını kısıtlarken, Estonya’daki öğretmenler öğrencileri kendi telefonlarını bir öğrenme aracı olarak kullanmaya aktif olarak teşvik ediyor.
Estonya şimdi AI Leap adlı ulusal bir girişim başlatıyor ve bunun öğrencilere ve öğretmenlere “dünya standartlarında yapay zeka araçları ve becerileri” kazandıracağını savunuyor.
×Estonya’yı okullarda yapay zeka için bir test sahası haline getirecek olan OpenAI ile lisanslar müzakere ediliyor. Amaç, 2027’ye kadar 58 bin öğrenci ve 5 bin öğretmene, Eylül ayında 16 ve 17 yaşındakilerle başlayarak, en üst düzey yapay zeka öğrenme araçlarına ücretsiz erişim sağlamak.
ÖZ-YÖNETİMLİ ÖĞRENME VE DİJİTAL ETİK
Öğretmenler teknoloji konusunda eğitilecek, öz-yönetimli öğrenme ve dijital etiğe odaklanılacak ve eğitim eşitliği ve yapay zeka okuryazarlığı önceliklendirilecek.
Yetkililer bunun Estonya’yı “sadece en fazla teknolojiye doymuş değil, aynı zamanda en akıllı yapay zeka kullanan ülkelerden biri” yapacağını düşünüyor.
Estonya Eğitim ve Araştırma Bakanı Kristina Kallas, bu hafta Londra’ya Eğitim Dünya Forumu için yaptığı ziyarette şunları söyledi: “Çoğu Avrupa ülkesinin ekranlar, cep telefonları ve teknoloji konusunda şüpheciliğini ve dikkatliliğini biliyorum. Mesele şu ki Estonya örneğinde, toplum genel olarak dijital araçları ve hizmetleri kullanmaya çok daha açık ve yatkın. Öğretmenler de farklı değil.”
16 YAŞINDAKİLER BU YIL OY KULLANACAK
Kallas, Estonya’daki okullarda cep telefonu yasağı olmadığını söyledi. Tam tersine: Akıllı telefon, Estonya’nın oldukça başarılı dijital eğitim politikasının ayrılmaz bir parçası olarak görülüyor. “Dürüst olmak gerekirse, herhangi bir sorun duymadım” dedi ve ekledi: “Okullar, yerel düzeyde uygulanan kuralları belirler. Öğrenme amaçlı cep telefonları kullanırız.”
דBu yıl Ekim ayında yerel seçimler var. Yerel seçimlerde 16 yaşındakiler oy kullanabilir ve cep telefonları aracılığıyla çevrimiçi oy kullanabilir. Bu yüzden vatandaşlık görevlerini yapmak, seçime katılmak, bilgi almak, siyasi platformları analiz etmek için cep telefonlarını kullanmalarını istiyoruz. Onların bunları okulda, eğitim ortamında kullanmalarına izin vermesek biraz garip olur. Bu, 16 yaşındakiler için çok kafa karıştırıcı bir mesaj olurdu – çevrimiçi oy verin, mobilde oy verin, ancak eğitim öğrenimi için telefonunuzda ChatGPT kullanmayın.”
Eğitim sistemi hakkında bilgi veren Kallas, “Biz yasaklamıyoruz. Özellikle 12 ve 13 yaş altı küçük çocuklar için cep telefonlarının nasıl kullanılması veya kullanılmaması gerektiği konusunda yönergeler verdik, ancak çoğu okul bunu kendisi düzenledi” dedi.
KAPLAN SIÇRAMASI
Estonya yeni teknolojiye direnmeye çalışmak yerine onu benimsedi. 1997’de Tiigrihüpe (Kaplan Sıçraması) programının bir parçası olarak bilgisayarlara ve ağ altyapısına büyük yatırım yapıldı. Tüm okullar hızla internete bağlandı. Şimdi akıllı telefonlar ve yapay zeka bir sonraki adım olarak görülüyor.
Kallas, ödev için denemelerin sonunu, yüzlerce yıldır güvenilen ezberle/tekrarla/uygula öğrenme modeline vedayı ve sözlü sınavlara geçişi içeren bir yapay zeka devriminden bahsediyor: “Zorluk, gençlerde daha yüksek bilişsel beceriler geliştirmektir, çünkü yapay zeka gerisini daha iyi ve daha hızlı yapabilir.”
דBu acil bir durum. Şu anda bu evrimsel, gelişimsel zorlukla karşı karşıyayız. Ya daha hızlı düşünen ve daha üst düzey düşünen yaratıklara dönüşeceğiz ya da teknoloji bilincimizi ele geçirecek.”
