Fransa’nın sömürgeci geçmişine ait bir bilinmeyen daha ortaya çıktı. Cezayir’le savaşı sırasında Fransa’ya yardım eden Harkilerin mezarları gizlice taşınmış. Aileler X (şu an kimler olduğu bilinmeyen sorumlular) hakkında suç duyurusunda bulundu.
HABER MERKEZİ – Fransa’nın güney batı kentlerinden Perpignan yakınlarındaki Rivesaltes Kampı’nda, 1980’li yıllarda gizlice taşındığı ortaya çıkan Harki çocuklarının mezarlarıyla ilgili skandal büyüyor.
“Mezar tahribatı, ceset bütünlüğüne saldırı ve ceset saklama” suçlamalarıyla Perpignan Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunuldu. Bu gelişme, son aylarda Fransa ile Cezayir arasındaki diplomatik ilişkilerin zaten gergin olduğu bir döneme denk geldi.
KAYIP BEBEK CESETLERİ
AFP’nin haberinde, 1962-1965 yılları arasında, Cezayir Bağımsızlığı’nın ardından yaklaşık 22.000 Harki (Fransız ordusuna yardımcı olan Cezayirli askerler) ve aile üyeleri Rivesaltes’teki Joffre askeri kampından geçti. Bu süreçte aralarında 101’I çocuk olan 146 kişi kampın hastanesinde hayatını kaybetti. Ancak çoğu bebek olan kurbanlardan 60’ının cenazelerine hiçbir zaman ulaşılamadı.
KEMİKLER 1986’DA GİZLİCE TAŞINMIŞ
2024 sonbaharında ailelerin talebiyle başlatılan kazılarda mezarlara ulaşıldı, ancak açılan mezarlar boştu. Bu gelişmenin ardından, 21 Şubat 2025’te Anma İşlerinden Sorumlu Bakan Patricia Mirallès’in ziyareti sırasında ailelere şok edici bir bilgi verildi: Kaybolan kalıntılar, 1986 yılında hiçbir bilgilendirme yapılmadan taşınmıştı.
O dönemde görevde olan Rivesaltes Belediye Başkanı André Bascou, başlangıçta hatırlamadığını söylese de daha sonra belediye arşivlerinde mezar kalıntılarının Saint-Saturnin Mezarlığı’na taşındığına dair belgelere ulaştığını açıkladı.
28 Nisan’da Rivesaltes’e dönen Bakan Mirallès, mezarların neden taşındığına dair “bazı unsurların eksik olduğunu” kabul etti. Aileler hiçbir şekilde bilgilendirilmeden kamp mezarlığı haritadan silinmişti.
AFP’ye göre Rivesaltes’in belediye mezarlığında bulunan dört sandık dolusu kemik, bu kayıp cesetlere ait olabilir. Bakanlık verilerine göre bu kalıntılar dört yetişkine ve 0-3 yaş arası yaklaşık 50 çocuğa ait.
SUÇ DUYURUSU: SUÇ ZAMANAŞIMINA UĞRAMADI
Beş aile, Savcılığa sundukları suç duyurusunda, “ceset saklama” suçunun zamanaşımına uğramadığını vurguluyor. Ayrıca mezarların ailelerden habersiz ve gizlice açılması nedeniyle “mezar tahribatı ve ceset bütünlüğüne saldırının da” zamanaşımı kapsamında değerlendirilemeyeceği belirtiliyor.
FRANSA MEDYASININ TEPKİSİ
Fransız medyası, bu olayı Fransa’nın sömürge geçmişiyle yüzleşme konusundaki yetersizliği üzerinden ele aldı. Le Monde, mezarların gizlice taşınmasını “devletin hafızasındaki kara bir leke” olarak tanımlarken, France 24, olayın Fransa’nın sömürge geçmişiyle yüzleşme sürecinde yeni bir dönüm noktası olabileceğini vurguladı.
