Bilim insanları, Avrupa’da yaban arıları ve kelebeklerin hızla yok olduğunu belirterek, tarımsal tahribat ve iklim krizine karşı acil önlem çağrısı yaptı.
HABER MERKEZİ – Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) yeni raporuna göre, Avrupa’daki yaban arısı türlerinden en az 172’si yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Bu sayı, son on yılda iki katına çıktı.
Benzer şekilde, kıtada nesli tükenme tehdidi altındaki kelebek türlerinin sayısı da 37’den 65’e yükseldi. Madeira’ya özgü Pieris wollastoni adlı türün ise tamamen yok olduğu bildirildi.
Guardian’ın haberine göre IUCN Genel Direktörü Grethel Aguilar, “Arılar ve kelebekler yalnızca doğanın güzelliğini değil, gıda sistemlerimizin ve ekonomimizin sürekliliğini de temsil ediyor. Ancak Avrupa Kırmızı Listesi, bu türlerin giderek artan bir tehlike altında olduğunu ortaya koyuyor” dedi.
10 YIL ÖNCESİNE KIYASLA İKİ KATINA ÇIKTI
Rapora göre, yaban arılarının hızlı düşüşünün başlıca nedenleri arasında tarım arazilerinin terk edilmesi, sulak alanların kurutulması, aşırı otlatma, gübre ve pestisit kullanımı yer alıyor. Özellikle neonicotinoid türü kimyasalların etkisiyle arı popülasyonlarında büyük düşüşler yaşanıyor. İklim krizinin de tehlikeyi derinleştirdiği vurgulandı. Avrupa’daki tehlike altındaki kelebek türlerinin yüzde 52’si doğrudan küresel ısınmadan etkileniyor. Bu oran 10 yıl öncesine kıyasla iki katına çıktı.
Raporun koordinatörlerinden Dr. Denis Michez, Avrupa’daki çiçekli bitkilerin yüzde 90’ının hayvanlar aracılığıyla tozlaştığını belirterek, “Ne yazık ki yaban arısı popülasyonları hızla azalıyor ve yönetilen koloniler bu boşluğu dolduramaz. Arılar yok olursa birçok bitki türü de risk altına girer” dedi.
Avrupa’ya özgü madencilik arısı Simpanurgus phyllopodus “kritik tehlike altında” sınıfına alınırken, bezelye, fasulye ve yonca gibi bitkileri tozlaştıran 15 yaban bombus arısı türü de tehdit altında.
KRİTİK DURUM
IUCN uzmanlarından Martin Warren, “Arı ve kelebeklerin en büyük yaşam alanı olan çiçekli çayırlar hızla yok oluyor. Ancak farkındalık artıyor ve AB’nin doğa restorasyonu yasası gereği, 2030’a kadar bu düşüşün tersine çevrilmesi gerekiyor” dedi.
Avrupa Komisyonu Çevre Komiseri Jessika Roswall ise durumu “kritik” olarak nitelendirerek, “Tüm üye ülkelerle birlikte acil ve kolektif bir eyleme geçilmesi gerekiyor. Artık uygulama ve işbirliği aşamasına odaklanmalıyız” ifadelerini kullandı.
