Tahran, E3 ülkeleri ile yaptığı toplantıda BM’nin snapback mekanizmasının yeniden yürürlüğe girmesi halinde “sert yanıt” vereceği uyarısında bulundu. Görüşmelerde 2015 nükleer anlaşmasının canlandırılması gündeme geldi.
HABER MERKEZİ – İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bakei, Tahran’ın Avrupa Birliği Troikası’nı (Almanya, Fransa, İngiltere-E3) Birleşmiş Milletler’in yaptırımları yeniden uygulaması konusunda uyardığını açıkladı. Bakei, Cenevre’de gerçekleşen toplantıda İran’ın nükleer denetimlerin yenilenmesi üzerine müzakerelere devam etmeye hazır olduğunu belirtti.
SNAPBACK MEKANİZMASI GERGİNLİĞİ
E3 ülkeleri, İran’ın denetimleri durdurmasına yanıt olarak 2015 tarihli Ortak Kapsamlı Eylem Planı’nın (OKEP) “snapback mekanizmasını” Ağustos sonuna kadar devreye sokmakla tehdit etti. Mekanizma Ekim ayında kapanacak ve bu tarihten sonra BM yaptırımları kalıcı olarak kaldırılacak. Tahran ise sürecin başlatılması halinde “sert bir yanıt” vereceğini duyurdu.
E3 ülkelerinden İran’a nükleer uyarı | “Snapback” mekanizması devreye girebilir
NE OLMUŞTU?
Haziran ayında İsrail’in İran’a yönelik 12 gün süren saldırıları, ABD’nin de müdahil olduğu ağır bombardımanlarla sonuçlanmış; üst düzey komutanlar, nükleer bilim insanları ve yüzlerce sivil hayatını kaybetmişti. Bu süreç, İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile iş birliğini askıya almasına ve nükleer görüşmelerin sekteye uğramasına neden olmuştu.
İRAN’IN NÜKLEER PROGRAMI TARTIŞMA KONUSU
IAEA, İran’ın uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştirdiğini, bunun 2015 anlaşmasında öngörülen yüzde 3,67 sınırının çok üzerinde olduğunu açıkladı. Nükleer silah için gerekli seviyenin yüzde 90 olduğu biliniyor. İran ise nükleer silah geliştirdiği iddialarını reddederek programının yalnızca enerji üretimine yönelik olduğunu savunuyor.
SNAPBACK NEDİR?
“Snapback” mekanizması, 2015’te imzalanan İran nükleer anlaşması (JCPOA) kapsamında, İran’ın anlaşma şartlarını ihlal etmesi halinde Birleşmiş Milletler yaptırımlarının veto olmaksızın ve otomatik olarak geri yürürlüğe girmesini sağlayan bir süreçtir; taraf ülkelerden biri ihlali BMGK’ye bildirdiğinde 30 gün içinde eski yaptırımlar yeniden uygulanır ve bu mekanizma, İran üzerinde hızlı ve etkili bir diplomatik baskı aracı olarak tasarlanmıştır.
AB’den snapback uyarısı gelmişti | İran-E3 nükleer görüşmeleri Cenevre’de