Yeni bir araştırma, ExxonMobil ve Saudi Aramco gibi dünyanın en büyük fosil yakıt şirketlerinin emisyonlarını, onlarca ölümcül sıcak hava dalgasıyla doğrudan ilişkilendirdi. 213 sıcak hava dalgasının her biri, iklim krizi nedeniyle artık daha olası ve daha yıkıcı hale geliyor.
HABER MERKEZİ – Nature dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, dünyanın önde gelen 14 büyük fosil yakıt şirketinin karbon emisyonlarının, küresel ölçekte en az 50 sıcak hava dalgasına doğrudan neden olabilecek düzeyde olduğunu ortaya koydu.
Araştırmaya göre, ExxonMobil’in ürettiği emisyonlar, normalde neredeyse imkansız olacak 51 sıcak hava dalgasının yaşanma olasılığını en az 10 bin kat artırıyor. Benzer bir etki Suudi Arabistan merkezli enerji devi Saudi Aramco için de geçerli.
ŞİRKETLERİN ETKİSİ GERİYE DÖNÜK HESAPLANDI
ETH Zürih Üniversitesi’nden iklim bilimci Prof. Sonia Seneviratne, “Büyük karbon emisyon kaynağı şirketlerin katkısını geriye doğru izleyebilmek ve nicel olarak belirleyebilmek, potansiyel sorumluluğu işaret etmek için çok faydalı olabilir” dedi.
Yıllık 500 bin kişinin sıcak hava nedeniyle yaşamını yitirdiği dünyada, iklim krizinin 2010–2019 arasında yaşanan 213 sıcak hava dalgasını ortalama 200 kat daha olası hale getirdiği belirlendi. Araştırmaya dahil edilen 180 büyük “karbon devi” şirketin toplam emisyonlarının, sıcak hava dalgalarındaki yoğunluk artışının yaklaşık yarısından sorumlu olduğu tespit edildi.
BİR YÖNETİM KURULU KARARI, GERÇEK ÖLÜMLER DEMEK
Make Polluters Pay (Kirleten Ödesin) kampanyası sözcüsü Cassidy DiPaola, “Artık belirli sıcak hava dalgalarını işaret edip, ‘Bunun nedeni Suudi Aramco’ veya ‘ExxonMobil’in emisyonları’ diyebiliyoruz. Bu sadece atmosferdeki karbon değil; ölen gerçek insanlar, yok olan mahsuller, acı çeken topluluklar demek” ifadelerini kullandı.
SICAKLIKLAR ARTARKEN RİSKLER DE BÜYÜYOR
Araştırmanın başyazarı Dr. Yann Quilcaille ise, iklim krizinin sıcak hava dalgalarını hem daha olası hem de daha şiddetli hale getirdiğini belirtti. Çalışmaya göre sıcak hava dalgalarının ortalama yoğunluğu 2000–2009 yılları arasında 1,4 derece iken, bu değer 2020–2023’te 2,2 dereceye yükseldi.
