Diyarbakır ve Bitlis’in maden haritasını çıkaran Polen Ekoloji Kolektifi, her iki kentte toplam 34 bin futbol sahası büyüklüğündeki alanların mega maden projeleri için işaretlendiğini duyurdu. Mermerden petrole, altından bakıra kadar uzanan bu yeni mega-maden dalgası tarım, su kaynakları ve yerleşim yerlerini doğrudan tehdit ediyor.
HABER MERKEZİ- Kürt kentlerindeki maden ihaleleri hız kesmeden sürüyor. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün (MAPEG) 2024 yılı başından bu yana yaptığı ihalelerle yalnızca Diyarbakır ve Bitlis’te toplam 36 maden ruhsatı verildi. Bu ruhsatlar, yaklaşık 23 bin 600 hektarlık yani 34 bin futbol sahası büyüklüğünde bir alanı kapsıyor.
DİYARBAKIR: 19 ŞİRKETE 25 RUHSAT
Diyarbakır’da 2024’ten bu yana 19 şirkete 25 maden ruhsatı verildi. Bu alanların üçü 1000 hektarın üzerinde mega maden sahaları olarak kaydedildi.
Polen Ekoloji Kolektifi’nin X platformu üzerinden paylaştığı verilere göre, projelerin 7’sinde ÇED süreci başlatıldı, 5’ine “ÇED gerekli değil” kararı verildi. Mermer ve kalker ocaklarının yoğunlukta olduğu bu ruhsatlar arasında Dimer Mermer altı, Ece Mermer üç ruhsatla öne çıkıyor.
Diyarbakır’da 2023’ten bu yana toplam 134 maden projesi ÇED sürecine girdi. Projelerin yüzde 85’ine ÇED gerekli değil veya ÇED olumlu kararı verildi.
Diyarbakır’ın Çermik, Kulp, Çüngüş, Silvan ve Hani ilçelerinde yoğunlaşan maden sahalarına en yakın yerleşim yeri 300 metre mesafede. Zori Çayı ve çevresinde planlanan madenler ise bölgenin su kaynakları ve yer altı su dengesi için büyük tehdit.
TPAO, Çalık Petrol ve Transatlantic Petroleum gibi büyük şirketler de bölgede hidrolik kırma yöntemiyle petrol arama projelerini hızlandırdı. Bu yöntemin yer sarsıntılarını artırdığı ve ciddi su kirliliğine yol açtığı biliniyor.
BİTLİS: 9 ŞİRKETE 11 RUHSAT, 22 BİN FUTBOL SAHASI GENİŞLİĞİNDE MADENCİLİK
Bitlis’te de Diyarbakır’a benzer bir tablo var.
MAPEG’in 2024 yılı boyunca açtığı ihaleler sonucunda 9 şirkete 11 maden ruhsatı verildi. Bu ruhsatların sekizi mega maden sahası niteliğinde. Toplam 15.720 hektarlık (22.000 futbol sahası) bu alanlarda özellikle Lidya Madencilik, Oytutaş Beton ve Ozina Madencilik dikkat çekiyor.
Lidya Madencilik’in Batman sınırındaki dört ruhsatı, altın ve bakır arama amaçlı. Bu alanlar Karabudak, Gümüşkanat ve İçmeli köylerini içine alıyor; Bitlis Çayı’na 500 metre, Bitlis kent merkezine 3 km mesafede.
Oytutaş Beton ise Bitlis Merkez’e yalnızca 2 km uzaklıkta iki mega ruhsat aldı. Bu tesislerin yakınında Bitlis Devlet Hastanesi, Hüsrevpaşa ve Ekinli köyleri yer alıyor. Bitlis Merkez, Mutki ve Adilcevaz ilçelerinin tamamı 1. derece fay hattı üzerinde.
