Halkların Demokrasi Partisi’nin (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında TCK 301’den yeni bir dava açıldı. Bu davayla Demirtaş hakkında TCK 301’den açılan dava sayısı 13’e çıktı. Demirtaş, 2016’dan beri Edirne Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu’nda tutuklu bulunuyor.
HABER MERKEZİ – Batman Cumhuriyet Başsavcılığı, Demirtaş’ın Batman’da 2016 yılında katıldığı bir mitingde yaptığı konuşmada “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini ile devletin kurum ve organlarını aşağılama” suçunu işlediği iddiasıyla Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında iddianame düzenledi. Demirtaş hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ve siyasi yasak talep ediliyor.
Batman 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nin kabul ettiği iddianamede, Batman’da 2016’da yapılmak istenen “Savaşa Karşı Barış” adlı açık hava toplantısına Valiliğin izin vermediği, buna rağmen Demirtaş’ın 16 Şubat 2016’da Batman’daki Cihan Kavşağı’na seçim otobüsüyle gelerek konuşma yaptığı kaydedildi. İddianamede, Demirtaş’ın hükümetin politikalarını eleştirdiği, bölgede yaşanan olaylara değindiği konuşması suç unsuru olarak gösterildi.
DEMİRTAŞ: KONUŞMAM DOKUNULMAZLIK KAPSAMINDA
SEGBİS aracılığıyla savunması alınan Demirtaş’ın, konuşmasının anayasanın 83. maddesinde düzenlenen yasama dokunulmazlığı kapsamında kaldığını belirterek, hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesini talep ettiği aktarıldı.
SAVCILIK: DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ KAPSAMINDA DEĞİL
Savcı iddianamede, Demirtaş’ın yaptığı konuşmanın içeriğinde hükümeti aşağılayıcı ve küçük düşürücü sözlerin yer aldığını, özellikle devletin askeri ve emniyet güçlerini de hedef alır şekilde aşağılayıcı beyanlarının bulunduğunu, mevcut hükümeti “halkı katletmek, zulüm ve işkence yapmakla” itham ettiğini ileri sürdü.
Savcı, Demirtaş’ın konuşmasının düşünceyi açıklama ve anlatma özgürlüğüyle ilgisinin bulunmadığını, içeriği itibariyle Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ve Hükümetinin şeref ve saygınlığını zedeleyici niteliğinin bulunduğunu ve bu ifadelerin düşünce özgürlüğü bağlamında hukuki koruma görmesinin mümkün olmadığını savundu.
DEMİRTAŞ İLE İLGİLİ YARGI SÜRECİ
Demirtaş ve çok sayıda HDP milletvekilinin dokunulmazlıkları, 20 Mayıs 2016’da kaldırılmıştı. Selahattin Demirtaş hakkında, farklı tarihlerdeki konuşmaları nedeniyle 122 fezleke hazırlanmış, bunlardan 31’i bir ana dava dosyasında toplanmış ve Demirtaş bu dosya kapsamında, 4 Kasım 2016 tarihinde tutuklanmıştı.
Demirtaş’ın farklı tarihlerdeki konuşmalarıyla ilgili açılan davaların bazıları hala sürüyor, bazıları ise istinaf aşamasında, bazılarında da Demirtaş hakkında kesinleşmiş hapis cezaları verildi.
Demirtaş hakkında çeşitli tarihlerde yaptığı konuşmalar gerekçe gösterilerek sadece TCK’nin 301’inci maddesi kapsamında bugüne kadar 12 dava açılmıştı, Batman’da açılan yeni davayla bu sayı 13 oldu.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 20 Kasım 2018’de Demirtaş’ın siyasi nedenlerle tutuklu olduğuna karar vermiş ve kendisinin derhal serbest bırakılması gerektiğini duyurmuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise, karara karşı “AİHM’nin kararı bizi bağlamaz” açıklamasını yapmıştı.
7 Aralık 2018’de Demirtaş’a bir konuşması nedeniyle verilen 4 yıl 8 aylık hapis cezası, İstanbul’daki bir mahkeme tarafından onanarak kesinleşmişti. Böylece Demirtaş, yargılandığı ana davada tutukluyken bu dosyadan ise hükümlü hale geldi.
AİHM kararı, tarafların itirazı üzerine AİHM Büyük Dairesi’ne taşınmış ve Büyük Daire 18 Eylül 2019 tarihinde Strasbourg’da duruşma yapma kararı vermişti. 2 Eylül 2019’da, Ankara’da, ana davanın görüldüğü duruşmada, Demirtaş hakkında tahliye kararı verilmişti. 18 Eylül’de Strasbourg’daki duruşmada Türkiye, Demirtaş’ın “bir başka suçtan hükümlü olduğunu” savunmuştu.
Bunun üzerine avukatları, Demirtaş’ın hükümlü olarak cezaevinde bulunduğu bu aşamada, tutuklu kaldığı sürenin, hükümlü olduğu ceza süresinden mahsup edilmesi için başvuru yapmıştı. 20 Eylül 2019’da Demirtaş hakkında bu kez Kobani olaylarıyla ilgili soruşturma dosyasından tutuklama kararı verilmişti.
Bu dönemde mahsup talebi kabul edildi, Demirtaş’ın hükümlülüğü ortadan kalktı ve tahliye edildi ancak bu kez Kobani soruşturması nedeniyle tutuklanmış olduğu için cezaevinde kalmaya devam etti.
Kobani davasında Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi 15 Mayıs 2025’te kararını açıklamıştı. Mahkeme, 108 kişinin yargılandığı davada ağır hapis cezaları vermişti. Demirtaş hakkında 42 yıl cezaya hükmedilmişti.
Mahkeme 32 bin sayfadan oluşan gerekçeli kararını bir yıl sonra açıklarken, bu arada Demirtaş ve yargılanan siyasetçilerin avukatları istinaf mahkemesine itiraz başvurusunda bulunmuştu.
AK BAKANLAR KOMİTESİ’NİN DEMİRTAŞ KARARLARI
Öbür yandan Türkiye’nin AİHM’nin Demirtaş hakkındaki kararlarını yerine getirmemesi üzerine dosya Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin önüne gitmişti. Komite, 2022’den 2022’den beri Demirtaş hakkında benzer kararlar ve görüşler açıkladı. Komite son olarak 15-17 Eylül 2025’teki toplantısında bir kez daha Demirtaş için karar açıklamıştı.
Komite, AİHM’nin kararlarını hatırlatarak, Demirtaş ve diğer seçilmiş milletvekillerinin yeterli delil olmadan tutuklandığını, bu tutuklamaların siyasi amaç taşıdığını ve ifade özgürlüğü ile siyasi temsiliyet haklarını ihlal ettiğini vurgulamıştı.
Komite, Anayasa Mahkemesi’nin başvuruları hâlâ incelememiş olmasından derin kaygı duyduğunu belirtmiş ve Türkiye’yi, AİHM kararlarına uygun şekilde Demirtaş ve diğer başvurucuların derhal serbest bırakılması için adım atmaya çağırmıştı.
AK Bakanlar Komitesi’den bir çağrı daha: Demirtaş’ı serbest bırakın
