Çelikler Holding tarafından Çorum’un Karakaya köyünün dibine açılmak istenen taş ocağı, tepki çekti. Köylüler bölgesi ve yaşamı için mücadele etmeye devam ederken, Çorum Valiliği proje kapsamında yetki aşımı yaptı. Yönetmelik kapsamında yalnızca ÇED gereklidir veya ÇED gerekli değildir kararı verebilen valilik, proje için ÇED olumlu kararı çıkardı.
HABER MERKEZİ – Çorum’da bulunan Karakaya, Küçükkeşlik ve Narlık köylüleri, Samsun Ankara hızlı tren hattı projesi kapsamında ihaleyi kazanan Çelikler Holding tarafından köylerinin yakınına açılması planlanan taş ocağına karşı ses yükseltmeye devam ediyor. Karakaya köyünü savunmak amacıyla oluşturulan “Karakaya Direniyor” isimli platformdan edinilen bilgilere göre şirket, 350 dönümlük alanda taş ocağı ve kırma eleme tesisi planlıyor. Buna karşın ÇED muafiyeti almayı planlayan şirket, bu kapsamda 180 dönüm üzerinde işletme izni için başvuru yaptı.
400 bin ton üstü kapasiteli kırma eleme tesisleri, ÇED zorunluluğuna mecbur tutuluyor. Şirket, proje kapsamında yılda 3,5 milyon ton taş çıkarılacağını ama bunun yalnızca 390 bin tonunun kırma eleme tesisinde işleneceğini, geriye kalan 2,9 milyon tonunun doğrudan tren hattında kullanılacağını söyleyerek ÇED denetiminden kaçmayı tasarladı.
KÖYLÜLER YARGIYA TAŞIDI
Şirketin projenin boyutu kapsamında verdiği bilgiler sonucunda projeyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yerine Çorum Valiliği Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ilgilendi. Müdürlük, proje değerlendirmesinde yetki aşımı yaptı. ÇED yönetmeliğinde yer alan maddeler ışığında yalnızca ÇED gereklidir veya ÇED gerekli değildir kararı verebilen müdürlük, proje için ÇED olumlu kararı çıkardı. Böylece karar hükümsüz hale geldi.
Köylüler, valiliğin verdiği kararı yargıya taşıdı. Cumhuriyet‘te yer alan habere göre, yürütmeyi durdurma ve işlemin iptali istemiyle Çorum İdare Mahkemesi Başkanlığı’na verilen dilekçede, “Davalı idare işbu konu bakımından yetkisiz ve hukuka aykırı ÇED olumlu kararı neticesinde şantiye süreçlerine başlamıştır. Açık bir şekilde hukuka aykırı olan dava konusu karar bakımından, işletmenin faaliyete geçmesi halinde çevreye bir daha eski haline getirilemeyecek şekilde zarar verecek, doğal yaşamı yok edecek, suları kirletecek, insan sağlığını ve köy hayatını tehdit edecektir.
Bu nedenle idarenin savunması beklenmeksizin yürütmenin durdurulması kararı verilmesi gerekmektedir” denildi. ÇED Yönetmeliği’nin ilgili maddesinde de konuya ilişkin, “Bu Yönetmeliğe tabi projeler hakkında ‘ÇED Olumlu’, ‘ÇED Olumsuz’, ‘ÇED Gereklidir’ veya ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararlarını verme yetkisi Bakanlığa aittir. Ancak Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda ‘ÇED Gereklidir’ veya ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararının verilmesi konusundaki yetkisini, sınırlarını belirleyerek il müdürlüğüne devredebilir” ifadeleri yer alıyor.
ŞİRKET, HUKUKİ SÜRECE KARŞIN KÖYE GİRMEYE ÇALIŞIYOR
Edinilen bilgiye göre, şirket hukuki sürecin işlemesine karşın köye girmeye çalışıyor. Köylüler, 17 Ekim’e kadar mahkemeden karar çıkmaması halinde şirketin jandarma korumasıyla birlikte köye gelmeyi planladığını anlattı. Köylüler jandarmayla karşı karşıya gelmek istemediğini, buna karşın köyü tehlikeye sokacak ocağa da izin vermeyeceğini de ifade etti.
×
KÖYLÜLER TEHDİT ALTINDA
Çelikler Holding tarafından Çorum’da açılması planlanan taş ocağı, Karakaya köyünün hemen dibinde, kırma eleme tesisi ise Küçükkeşlik köyü ve Narlık köyüne yakın mesafede bulunuyor. Tepe yamacına kurulmuş olan Karakaya köyü, proje kapsamında yapılması tasarlarlanan 191 patlamadan kaynaklı olarak tehdit altında kalıyor. Bu ocaktan çıkacak olan tozun da kilometrelerce büyüklükte alanı olumsuz etkileyeceği öngörülüyor. Türkiye’nin kuraklıkla boğuştuğu dönemde, bölge halkının yararlandığı su kaynaklarına zarar vermesi de ihtimaller arasında yer alıyor. Köyler, antik Hitit Uygarlığı’nın yaşadığı bölgeler içerisinde de bulunuyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Hitit Yolu projesinin yanı sıra, ocağın 5 kilometre uzağındaki Alacahöyük antik kentinin de zarar görme olasılığı var.
