Antropologlar, süper bilgisayar destekli simülasyonlarla Neandertallerin Avrasya boyunca gerçekleştirdiği büyük göç rotasını ilk kez bu denli ayrıntılı biçimde ortaya koydu. Bulgular, tarihöncesi insanların dağlar ve buzullarla dolu arazilerde şaşırtıcı bir hızla ilerlediğini gösteriyor.
HABER MERKEZİ – Doğu Avrupa’dan Altay Dağları’na uzanan Neandertal göçü, on binlerce yıl boyunca arkeolojik sır olarak kaldı. Ancak New York Üniversitesi ve Algarve Üniversitesi’nden araştırmacıların geliştirdiği detaylı bilgisayar simülasyonları, bu göçün yaklaşık 3 bin 250 kilometrelik bir rotada gerçekleşmiş olabileceğini ortaya koydu. Çalışmaya göre, Neandertaller bu mesafeyi 2 bin yıldan kısa sürede kat etmiş olabilir.
DOĞAL OTOYOLLAR: NEHİR VADİLERİ
Araştırma, göç rotasında belirgin arkeolojik izlerin eksik olmasına rağmen, eski nehir sistemlerinin dağlık alanlarda adeta “doğal otoyollar” gibi kullanıldığını gösterdi. Simülasyonlar, Kafkaslar’dan Sibirya’ya kadar uzanan kuzey rotasının bu şekilde aşılmış olabileceğini ortaya koydu. Bu göçün, buzulların çekildiği sıcak iklim dönemlerinde gerçekleştiği tahmin ediliyor.
ZAMAN PENCERESİ: İKİ SICAK DÖNEM
İklim verilerine göre, söz konusu göç ya yaklaşık 125 bin yıl önce ya da 60 bin yıl önceki daha elverişli iklim koşullarında yaşanmış olabilir. Süper bilgisayarlar kullanılarak yapılan modellemelerde, bölgenin topoğrafyası, iklimi ve su yolları detaylı biçimde analiz edildi.
‘ZOR ARAZİ ENGEL DEĞİLDİ’
Çalışmanın başyazarı Emily Coco, “Bulgularımız, dağlar ve büyük nehirler gibi engellere rağmen Neandertallerin kuzey Avrasya’yı şaşırtıcı derecede hızlı geçmiş olabileceğini gösteriyor” dedi. New York Üniversitesi’nden antropolog Radu Iovita ise, “Genetik veriler bu göçü öne sürüyordu ama şimdi elimizde bu iddiayı destekleyen bir manzara simülasyonu da var” diye ekledi.
GENETİK MİRASA UZANAN YOLCULUK
Göçün sonunda Neandertaller, Altay Dağları bölgesine kadar ulaştı. Bu bölge, türün yaklaşık 40 bin yıl önceki yok oluşundan önceki en doğu sınırını oluşturuyor. Ancak araştırmalar, Neandertallerin yalnızca kuzey rotasında değil, Hazar Denizi’nin güneyinden geçen güney rotasında da varlık gösterdiğini kanıtlıyor.
ZAGROS’TA TARİH YAZILDI
İran ve Federe Kürdistan Bölgesi’nde bulunan Zagros Dağları’nda Neandertaller, tarihöncesi Homo sapiens topluluklarıyla karşılaştı ve yoğun genetik etkileşim yaşandı. Bu etkileşimin günümüzde Avrupalı ve Asyalı kökenlere sahip milyonlarca insanın DNA’sında hala izlenebildiği biliniyor.
