Dünyanın büyük kentlerinde 1990’lardan bu yana aşırı sıcak günlerin yüzde 25 artış gösterdiği bildirildi; uzmanlar, milyonlarca insanın ölümcül koşullara sürüklenmemesi için acil önlem çağrısı yaptı.
HABER MERKEZİ – Dünyanın büyük başkentlerinde aşırı sıcak günlerin sayısı 1990’lardan bu yana yüzde 25 arttı.
Uluslararası Çevre ve Kalkınma Enstitüsü’nün (IIED) yaptığı analize göre, sıcaklıkların 35 derecenin üzerine çıktığı günler giderek artarken, uzmanlar milyonlarca insanın ölümcül koşullara maruz kalmaması için acil önlem çağrısı yaptı.
Guardian’ın haberleştirdiği rapora göre Washington’dan Madrid’e, Tokyo’dan Pekin’e kadar 43 büyük başkentte 1994-2003 döneminde yılda ortalama 1.062 olan 35 derecenin üzerindeki gün sayısı, 2015-2024 döneminde 1.335’e yükseldi. Roma ve Pekin’de bu sayı iki katına, Manila’da ise üç katına çıktı. Madrid’de ortalama 25 gün olan 35 derece üstü günler artık yılda 47’ye ulaşıyor. Londra’da 30 derecenin üzerindeki günler ikiye katlandı.
NEDENİ: FOSİL YAKITLAR
Fosil yakıtların neden olduğu küresel ısınma, her sıcak hava dalgasını daha yoğun ve olası hale getiriyor. Son 30 yılda aşırı sıcakların milyonlarca erken ölüme yol açtığı, özellikle yaşlıların ve yoksulların büyüyen kentlerde daha ağır etkilendiği belirtiliyor.
IIED araştırmacısı Anna Walnycki, “Küresel sıcaklıklar hükümetlerin muhtemelen beklediğinden daha hızlı artıyor ve kesinlikle verdikleri tepkinin çok ötesinde. Uyum sağlanmazsa milyonlarca kent sakini giderek daha tehlikeli koşullara mahkûm olacak” dedi. Walnycki, “En yoksul insanlar en çok acı çekecek. Bu Londra’da da böyle, Luanda’da da, Lima’da da. Ancak düşük gelirli bölgelerde, gecekondu ve plansız yerleşimlerde etkiler çok daha ağır olacak. İklim değişikliği yeni gerçekliktir. Hükümetler artık başlarını kuma gömemez” ifadelerini kullandı.
CAN KAYIPLARI
Paris Anlaşması hedefi olan 1,5 derece sınırını korumak için emisyonların 2030’a kadar yüzde 45 azaltılması gerekiyor. Ancak 2024’te dünyanın birçok yerinde rekor sıcaklıklar kaydedildi. Japonya 41,2 derece ile tarihinin en yüksek sıcaklığını gördü, 10 binden fazla kişi hastaneye kaldırıldı. Avrupa’da yalnızca Haziran-Ağustos döneminde 16 bin 500 kişi sıcak hava nedeniyle hayatını kaybetti.
ÇÖZÜM ÇAĞRILARI
Küresel Uyum Merkezi (GCA) “The Heat is On” (Sıcaklık Yükseliyor) kampanyasıyla serinleme merkezleri, gölgelik alanlar, iklime uygun çalışma programları ve erken uyarı sistemleri gibi çözümlerin yaygınlaştırılması için çağrı yaptı. GCA Başkanı ve Senegal’in eski Cumhurbaşkanı Macky Sall, “Aşırı sıcak artık uzak bir risk değil. Şu anda burada, insanlarımızı, ekonomilerimizi ve geleceğimizi tehdit ediyor. Uygulanmış, kanıtlanmış çözümlerle vatandaşlarımızı koruyabiliriz” dedi.
Walnycki ise “Hepimiz sıcak hava dalgasında ter içinde uyuyamamanın nasıl bir şey olduğunu biliyoruz. Bu sorun sadece klima ile çözülemez. Kentlerin binaların yalıtımı ve havalandırması için fonlara, gölgelik alanlara, sıcaklık planlarına acilen ihtiyacı var” diye konuştu.
