Kürt halkının tarihini, kültürünü ve toplumsal hafızasını korumak amacıyla Paris’te ulusal bir Kürdistan Müzesi kuruluyor. 2022’de üç Kürt’ün katledildiği mekan kalıcı bir hafıza alanına dönüştürülecek.
HABER MERKEZİ – Paris’te faaliyet yürüten Ahmet Kaya Kürt Kültür Merkezi, yıllardır düzenlediği Kürt Kültür Festivali’nin ardından şimdi de ulusal ölçekte bir müze kurma çalışmalarına başladı. 23 Aralık 2022’de Emine Kara, Kürt sanatçı Mir Perwer ve Abdurrahman Kızıl’ın hayatını kaybettiği saldırının gerçekleştiği bina, müze için kalıcı bir hafıza alanına dönüştürülecek.
NûMedya24’ün sorularını yanıtlayan Kürt aktivist ve proje komitesinden Agit Özdemir, “Kürt halkının tarihini, kültürünü ve mücadelesini anlatan resmi bir hafıza merkezine ihtiyaç vardı” diyerek, projenin toplumsal bir zorunluluk olarak ortaya çıktığını vurguladı.
Proje, Paris Valiliği’ne ve Fransa Kültür Bakanlığı’na sunuldu. Önümüzdeki günlerde özellikle Fransa Müzeler Servisi ile görüşmelerin yapılacağını kaydeden Özdemir, alanında uzman tarihçiler, akademisyenler, araştırmacılar, sanatçılar ve küratörlerden oluşan bir yürütme ve danışma kurulunun oluşturulmaya başlandığını da söyledi.
Özdemir’in verdiği bilgiye göre müze projesi üç ana eksende şekilleniyor:
- Hafızayı korumak: Belgeler, arşivler, fotoğraflar, tanıklıklar ve sanatsal üretimler toplanacak.
- Eğitim ve aktarım: Okullara ve üniversitelere yönelik sergiler, programlar ve atölyeler düzenlenecek.
- Araştırma merkezi: Akademisyenler, araştırmacılar ve basın için Kürt tarihi ve kültürüne dair açık bir dokümantasyon merkezi kurulacak.
Bunların yanı sıra Kürt müziği, edebiyatı, kadın hareketi, gençlik mücadelesi ve demokratik kültür de müzenin kapsamı içinde değerlendirilecek. Konferanslar, paneller, film gösterimleri ve tartışmalarla mekân toplumsal bir buluşma alanı haline getirilecek.
“KÜRTLERİN DE KURUMSAL HAFIZAYA İHTİYACI VAR”
Özdemir, Yahudi, Ermeni ve Cezayir halklarının soykırım ve sömürge hafızasına işaret ederek, Kürtlerin devletsiz bir halk olması nedeniyle hafızanın uzun süre sözlü kültür üzerinden aktarıldığını söyledi. “Paris’teki bu boşluğu gidermek için kurumsal bir hafıza merkezine ihtiyaç olduğu kanaatine vardık” dedi.
2001 yılından beri Fransa’daki Kürtlerin ana buluşma adreslerinden olan 600 metrekarelik mekânın müzeye uygun hale getirilmesi için profesyonel bir ekiple yeniden projelendirme yapılacak.
DÖRT PARÇA KÜRDİSTAN’IN ORTAK TARİHİ
Müze, Irak, İran, Suriye ve Türkiye’deki Kürtlerin ortak tarihini yansıtacak. Proje komitesi, Güney Kürdistan hükümetinin Paris temsilciliği, Kuzey ve Doğu Suriye (Rojava) Özerk Yönetimi ve Rojhılat temsilcileriyle görüşmeler yürütüyor. Özdemir, “Bu tarih, siyasi farklılıkların ötesinde ortak bir geçmişin ürünü olacak, diyor.
Proje kapsamında uluslararası müzelerle iş birlikleri planlanıyor. Süleymaniye ve Erbil müzeleriyle ortak çalışmalar yürütülerek eserlerin Paris’te sergilenmesi, ayrıca Louvre, Berlin ve Londra’daki Kürt tarihine ait eserlerin geçici sergilerle Paris’e getirilmesi hedefleniyor. Koleksiyonerlerle de temas kurulacak.
Projenin 2026 yılına kadar tamamlanması hedefleniyor. İlk aşamada mekânın dönüşümü ve uluslararası ortaklıkların netleştirilmesi planlanıyor.
Fransa’da yaşayan üçüncü kuşak Kürt gençlerinin kendi tarih ve kültürlerine ilgisinin yoğun olduğunu belirten Agit Özdemir, müzenin aynı zamanda diasporadaki Kürtlerin kültürel bağlarını güçlendirecek bir merkez haline dönüşebileceğini belirtiyor.
×23 ARALIK 2022’DE NE OLMUŞTU?
Fransa’nın başkenti Paris’te 23 Aralık’ta Strasbourg St. Denis semtindeki Ahmet Kaya Kürt Kültür Merkezi’nin bulunduğu sokakta, biri merkez önünde, biri karşısındaki restoranda, bir başkası da yakındaki bir kuaförde üç Kürt göçmen öldürülmüş, üçü de yaralanmıştı.
Fransa Kürt Demokratik Konseyi (CDK-F), yaptığı yazılı açıklamada cinayetleri bir “terör saldırısı” olarak değerlendirmiş; saldırının Paris’te 9 Ocak 2013’te üç Kürt kadın siyasetçinin öldürülmesinin 10’uncu yıldönümü öncesinde olmasının rastgele ırkçı bir saldırı değil, Kürtleri hedef olan bir “terör” saldırısı olarak görülmesini istemişti.
Her iki katliamın tetikçileri Kürtler tarafından yakalanıp Fransız yargısına teslim edilmesine rağmen bu katliamlar aydınlatılmadı.
