Ember raporuna göre 2025’in ilk yarısında yenilenebilir enerji, kömür santrallerinden daha fazla elektrik üretti. Raporda, “Temiz enerji artık küresel talep artışına yetişiyor” denildi.
HABER MERKEZİ – Küresel ölçekte rüzgâr ve güneş enerjisi santralleri, bu yıl ilk kez kömür santrallerinden daha fazla elektrik üretti.
Guardian’ın yayınladığı iklim düşünce kuruluşu Ember’in raporuna göre bu gelişme, küresel enerji sisteminde tarihi bir dönüm noktası anlamına geliyor.
Ember’in verilerine göre 2025’in ilk yarısında yenilenebilir enerji, dünya genelinde artan elektrik talebini karşıladı ve kömür ile gaz kullanımında küçük bir düşüşe yol açtı. Yılın ilk altı ayında güneş enerjisi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 30 arttı ve küresel elektrik talebindeki artışın yüzde 83’ünü karşıladı. Rüzgar enerjisi ise yüzde 7’nin üzerinde büyüdü. Böylece yenilenebilir kaynaklar, fosil yakıtların yerini ilk kez almış oldu.
Rapora göre bu durum “kritik bir dönüm noktası” anlamına geliyor. Ember’de kıdemli elektrik analisti ve raporun yazarı Małgorzata Wiatros-Motyka, “Güneş ve rüzgar artık dünyanın artan elektrik ihtiyacını karşılayacak hızda büyüyor. Bu, temiz enerjinin talep artışıyla aynı tempoya ulaştığı yeni bir dönemin başlangıcı” dedi.
Ember, yenilenebilir enerjideki artışın büyük bölümünün Çin ve Hindistan kaynaklı olduğunu, buna karşın ABD ve Avrupa’nın hâlâ daha fazla fosil yakıta bağımlı kaldığını belirtti.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) ayrı bir raporuna göre ise yenilenebilir enerji kapasitesi bu on yılın sonunda iki katından fazla artabilir. Yeni temiz enerji kapasitesinin yüzde 80’inin güneşten gelmesi bekleniyor.
ÇİN ÖNDE
Ember’in verilerine göre Çin, yılın ilk yarısında dünyanın geri kalanından daha fazla yenilenebilir enerji kapasitesi ekledi ve bu sayede kömür ve gaz kullanımını geçen yıla göre yüzde 2 oranında azalttı. Hindistan’da ise yenilenebilir enerji üretimi, bu yıl zayıf seyreden elektrik talebinin üç katı büyüdü; kömür kullanımı yüzde 3,1, gaz kullanımı ise yüzde 34 azaldı.
Buna karşın ABD’de elektrik talebi yenilenebilir kapasitenin üzerinde artarak yılın ilk yarısında kömür üretiminin yüzde 17 yükselmesine neden oldu. Avrupa Birliği’nde ise elektrik talebi sınırlı bir artış gösterdi; ancak hava koşullarına bağlı olarak rüzgâr ve hidro üretiminde yaşanan düşüş, hızla artan güneş enerjisine rağmen gaz ve kömür üretiminin sırasıyla yüzde 14 ve 1,1 artmasına yol açtı.
