Suriye geçici hükümeti Cumhurbaşkanı Şara, Pazartesi günü Trump ile görüşecek. Görüşmenin önemli başlıkları arasında Sezar Yasası’nın kaldırılması, IŞİD ile mücadele, İsrail ile anlaşma bulunuyor. Şara’nın bu konularda ABD’nin şartlarını kabul etmesi beklenirken, ABD’nin Şam’da da bir askeri üs kurmaya hazırlandığı ileri sürüldü.
HABER MERKEZİ – Suriye geçici hükümeti Cumhurbaşkanı Ahmed El Şara, Pazartesi günü ABD’nin başkenti Washington’da, Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşecek. Bu görüşmenin öne çıkması beklenen başlıklarından birinin Suriye ve İsrail ilişkileri, diğerinin de IŞİD ile mücadele olacağı kaydediliyor. Bu görüşme öncesinde ise, ABD’nin bu iki amaca yönelik Suriye’nin başkenti Şam’da bir askeri üs kurmaya hazırlandığı ortaya çıktı.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Şara’nın Pazartesi günü Trump ile görüşeceğini doğruladı ve bunun Trump’ın “diplomatik çabalarının bir parçası” olduğunu söyledi. Leavitt ayrıca Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırma kararı alarak “tarihi bir adım” attığını da belirtti.
Ancak Suriye’ye yönelik en önemli yaptırım olan Sezar Yasası ve bu yasanın tamamen yürürlükten kalkması için ABD Kongresi’nin onayı gerekiyor. Şara’nın Trump ile görüşmesinde bu konunun ele alınması bekleniyor.
SEZAR YASASI NE OLACAK?
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan 1 Kasım’da yapılan açıklamada, Trump yönetiminin, ABD Temsilciler Meclisi’nde tartışılan Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası aracılığıyla Sezar Yasası kapsamında Suriye’ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını desteklediği duyuruldu.
Temsilciler Meclisi’nden sonra Kongre’nin Sezar Yasası’nın kaldırılmasına onay vermesi halinde bu Suriye için önemli bir gelişme olur. Ancak bu da ABD’nin daha önce de gündeme gelen bazı şartlarına bağlanmış durumda. Nitekim The New Arab sitesi daha önce, “Kongre üyeleri, Suriye’nin İsrail ile barışçıl ilişkiler, hükümette azınlıkların temsilinin garanti altına alınması ve IŞİD’e karşı uluslararası koalisyona katılım gibi ABD’nin katı taleplerine uymaması halinde Sezar Yasası’nın kaldırılmayacağını belirttiğini“ duyurmuştu ve bu şartlar ABD’nin Şam ile geliştirdiği ilişkilerde sık sık gündeme getirdiği çerçeveyi ifade ediyor.
Yaptırımlar, İsrail, Kürtler, Trump… | Şara ABD’den döndü: Beklentiler büyüktü, sonuçlar farklı görünüyor
İSRAİL – SURİYE ANLAŞMASI BEKLENİYOR
Şara’nın ABD ziyaretinde önemli bir başlığın da İsrail ile ilişkiler olması bekleniyor. İsrail hali hazırda Suriye’nin güneyindeki Hermon Dağı, Kuneytra gibi stratejik önemdeki bölgeleri kontrol ediyor ve aynı şekilde Dürzi eyaleti Süveyda’yı da himaye eden bir siyaset izliyor. Nitekim Temmuz’da Suriye geçici hükümetine bağlı güçlerin Süveyda’ya yönelik saldırıları üzerine Suriye’de hava saldırıları gerçekleştirmiş, Şam’da Savunma Bakanlığı’na ait bir bina da bombalanmıştı.
Suriye geçici hükümeti ile İsrail arasında ilişkilerin kurulması ve bir anlaşmanın imzalanması için ABD arabuluculuğunda yaz aylarından bu yana görüşmeler yapılıyor. İlkin Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de yapılan görüşmeler, daha sonra Fransa’nın başkenti Paris ve İngiltere’nin başkenti Londra’da gerçekleştirilmişti.
Eylül ayı sonlarında ise İsrail – Suriye görüşmelerinin tıkandığı kaydedildi. Bunun nedeni olarak da İsrail’in Süveyda’ya açılacak bir kara koridorunda ısrar etmesi gösterildi. Ancak 29 Ekim’de, Ahmed El Şara Suudi Arabistan’da bulunduğu sırada, Arabistan merkezli El Hadath haber sitesi, İsrail ile Suriye arasında anlaşmanın yakın olduğunu duyurdu.
Al Hadath’ın haberine göre, ABD’nin arabuluculuğu ve teşvikiyle sürdürülen görüşmelerde mutabakata varılan başlıklar şöyle:
- Halihazırda İsrail’in kontrolünde bulunan Hermon Dağı’nda İsrail, ABD ve Suriye geçici hükümeti güçleri ortak şekilde konuşlanacak.
- İsrail, daha önce gündeme getirdiği Dürzi vilayeti Süveyda’ya açılan bir kara koridoru talebinden vazgeçecek.
- ABD’nin planına göre Süveyda’ya yardımlar Şam üzerinden sağlanacak.
- Suriye geçici hükümetinin ABD’ye verdiği söze göre, Dürzilere zarar verilmeyecek ve Süveyda vilayeti için gerekli ihtiyaçlar ve maaşlar sağlanacak.
- İsrail ile Suriye sınırındaki tüm gelişmeleri izlemek üzere Suriye-ABD-İsrail ortak güvenlik komitesi kurulacak.
Bu haberden üç gün sonra, 1 Kasım’da ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Bahreyn’de yaptığı açıklamada, İsrail ile Suriye arasında hali hazırda görüşmelerin devam ettiğini ve yakında bir anlaşmanın imzalanacağını söyledi. Şara’nın ABD’ye yapacağı ziyareti de bu sırada ilk kez duyuran Barack, Suriye ve İsrail arasındaki müzakerelerin 5’incisinin de Şara’nın ziyareti esnasında Washington’da yapılacağını kaydetti.
DSG’nin orduya entegrasyonu | Barrack: Ortak nokta bulmaya çok yakınız
SURİYE, IŞİD İLE MÜCADELE KOALİSYONU’NA KATILACAK MI?
Barrack’ın söz konusu ziyaretle ilgili söylediği bir diğer önemli husus da, Şara’nın ABD liderliğindeki IŞİD karşıtı koalisyona Suriye’nin katılımına ilişkin bir anlaşma imzalamasının beklendiğini de söylemesiydi. Bu konu, Şara’nın ABD ziyaretinde gündeme gelmesi beklenen bir diğer önemli başlık oluyor.
Suriye geçici hükümetinin IŞİD karşıtı koalisyona dahil edilmesine yönelik dikkat çekici gelişmeler Eylül ayında yaşanmıştı. ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM) yeni komutanı Amiral Brad Cooper, Eylül ayının hemen başında koalisyonun Suriye’deki en önemli ortağı olan Demokratik Suriye Güçleri’nin (DSG) Genel Komutanı Mazlum Abdi ile görüşmüş, ardından 12 Eylül’de ABD Temsilcisi Barrack ile birlikte Şam’ı ziyaret etmişti.
Görüşmeye dair CENTCOM’dan yapılan açıklamada, Cooper ve Barrack’ın Şara ile bir araya gelerek Suriye’de IŞİD’e karşı mücadeleye katkılarından dolayı kendisine teşekkür ettikleri, bunun Trump’ın “müreffeh bir Ortadoğu ve kendi içinde ve komşularıyla barış içinde istikrarlı bir Suriye vizyonunu” gerçekleştirmeye yardımcı olabileceği kaydedilmişti.
7 Ekim’de de Cooper ve Barrack Şam’daydı ve bu kez daha kapsamlı bir görüşme trafiği yaşandı. Zira görüşmelere Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Bölgesi’nin önemli isimleri de katıldı. Mazlum Abdi ve İlham Ehmed’in de dahil olduğu görüşmelerde Özerk Bölge ile Şam yönetimi arasında imzalanan 10 Mart mutabakatının ele alındığı kaydedildi.
Son aylardaki önemli gelişmelerin ardından Suriye geçici hükümetinden IŞİD ile ortak mücadeleye katılım konusunda olumlu yanıtlar geldi ve bunun Pazartesi Beyaz Saray’daki görüşmede bir anlaşmayla sonuçlandırılması bekleniyor.
Özerk Yönetim-Şam görüşmesi sona erdi | Şam’dan açıklama: ‘Kapsamlı bir ateşkes konusunda anlaştık’
ŞAM’DA ABD ASKERİ ÜSSÜ KURULUYOR
Reuters haber ajansı, bugün özel bir haberle ABD’nin Şam’da bir askeri üs kurmaya hazırlandığını duyurdu ve bunun Şara yönetimindeki Suriye’nin “ABD ile stratejik olarak yeniden konumlanması“ anlamına geleceğini ileri sürdü.
Bu, İran ve Rusya yanlısı Esad rejiminin yıkılmasının ardından orataya çıkacak önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Reuters’ın 6 kaynağa dayandırdığı haberinde, ABD’nin kuracağı üssün Şam’ın güney ucunda, İsrail’in kontrol altında tuttuğu bölgelere açılan bir konumda olduğu, ABD kargo uçaklarınca test amaçlı olarak kullanıldığı ve CENTCOM komutanı Cooper’ın 12 Eylül’deki Şam ziyaretinde bu konunun konuşulduğu kaydedildi. “Üs, İsrail ile Suriye arasında varılan saldırmazlık paktı kapsamında silahsızlandırılmış bölge oluşturması beklenen güney Suriye bölgelerinin girişinde yer alıyor“ denilen haberde, “ABD’nin üssü olası bir İsrail-Suriye anlaşmasını izlemek için kullanmayı planladığı“ kaydedildi. Aynı zamanda bu üssün bir diğer işlevinin de IŞİD ile mücadele olduğuna işaret edildi.
Haberde, “iki Suriye askeri kaynağının, teknik görüşmelerin üssün lojistik, gözetleme, yakıt ikmali ve insani yardım operasyonları için kullanılmasına odaklandığını, Suriye’nin tesis üzerindeki tam egemenliğini koruyacağını söylediği“ de aktarıldı.
Bu arada Reuters, ABD’nin “yeni planları“ kapsamında, “bölgede düşmanlıkların durdurulması anlaşmalarını izlemek“ amacıyla, iki yeni askeri üssüne de dikkat çekildi. Bunlardan biri, geçen yıl Hizbullah ile İsrail arasında imzalanan ateşkesi yakından izlemek için Lübnan’da kurulmuş olan üs; diğeri de Hamas ile İsrail arasında Trump planı kapsamında imzalanan ateşkesi izlemek amacıyla İsrail’de yeni kurulan üs. Ayrıca Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Bölgesi’nde olan askeri üslere de dikkat çekildi.
