Uzmanlar iklim krizinin gökyüzünü daha sarsıntılı hale getirdiğini belirtirken, hava yolu şirketleri yapay zeka ile türbülansı önceden tahmin ederek hem güvenliği hem de maliyetleri korumayı hedefliyor.
HABER MERKEZİ – Uzmanlara göre iklim değişikliği, uçuşlarda yaşanan türbülansların hem sıklığını hem de şiddetini artırıyor. Hava yolu şirketleri ise yolcuların güvenliği ve konforunu korumak için yeni çözümler arıyor.
Euronews’in haberine göre Emirates hava yolları, türbülansı uçuş öncesinde ve sırasında tahmin edebilmek için yapay zeka teknolojisine yöneldi.
Türbülans, çoğu zaman kokpit radarlarında görünmüyor ve hava tahmin modelleri tarafından hesaplanamayacak kadar yerel gelişiyor. Bu nedenle pilotların kaçınması zorlaşıyor. İklim değişikliğiyle birlikte atmosferdeki hava akımları daha sık bozuluyor, gökyüzü daha sarsıntılı bir hal alıyor.
Geçen yıl Londra çıkışlı Singapore Airlines uçuşunda bir yolcunun hayatını kaybetmesi, Qatar Airways’in Dublin seferinde onlarca kişinin yaralanması bu tehlikenin ne kadar beklenmedik olabileceğini gösterdi. ABD Federal Havacılık İdaresi’ne (FAA) göre 2009-2021 yılları arasında 146 yolcu ve mürettebat türbülans nedeniyle ciddi şekilde yaralandı.
Reading Üniversitesi meteorologları, atmosferdeki açık hava türbülansının son 40 yılda yüzde 55’e kadar arttığını ortaya koydu. Bilim insanları, özellikle Kuzey Atlantik üzerinde şiddetli türbülans sürelerinin 1979’dan 2020’ye yüzde 55 yükseldiğini belirtiyor.
Bu koşullar havayollarına ciddi bir maliyet yüklüyor. Reading Üniversitesi’nden meteorolog Mark Prosser, “Havayolları artan türbülansı nasıl yöneteceklerini düşünmeye başlamalı; çünkü yalnızca ABD’de bunun sektöre yıllık maliyeti 150 ila 500 milyon dolar” diyor. Prosser, türbülans içinde geçirilen her dakikanın hem uçağın yıpranmasını artırdığını hem de yolcular ve kabin ekibi için risk oluşturduğunu belirtiyor.
CANLI TÜRBÜLANS GÖRSELLERİ
Emirates, bu riskleri azaltmak için yapay zeka tabanlı bir sistem kullanmaya başladı. Şirket, sistemin pilotlara uçuş rotası üzerindeki türbülans bölgelerine dair “gerçek zamanlı veriler” sunduğunu aktarıyor. Teknoloji; makine öğrenimi, kitle kaynaklı türbülans bilgileri ve pilot raporlarını bir araya getirerek kokpite “canlı, yerinde türbülans görselleştirmeleri” sağlıyor.
Şirketin uçuş operasyonları kıdemli başkan yardımcısı Kaptan Hassan Alhammadi, “Henüz erken aşamalarda olsak da bu sistemlerin sağlayabileceği potansiyel faydaların doğrulandığını şimdiden görüyoruz” dedi. Alhammadi, tamamen türbülanssız uçuş garantisi verilemeyeceğini ancak son bir yılda beklenmeyen türbülans olaylarında “kayda değer bir azalma” yaşandığını da vurguladı.
