Kürt Dili İçin Toplumsal İnisiyatif öncülüğünde bir araya gelen 750 kurum, platform, inisiyatif, parti ve topluluk açıkladıkları ortak deklarasyonla, Kürtçenin resmen tanınmasını talep etti.
HABER MERKEZİ – Diyarbakır’da Kürt Dili İçin Toplumsal İnisiyatif öncülüğünde 750 farklı kurum, platform, inisiyatif, parti ve topluluk, “Statuya Kurdî-Perwerdehîya bi Kurdî /Kürtçenin statüsü-Kürtçe eğitim” sloganıyla “Kürtlerin Kürt dili talepleri” deklarasyonunu açıkladı.
Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırma Derneği (MED-DER) önünde gerçekleştirilen açıklamaya sivil toplum örgütü ve siyasi parti temsilcileri katıldı.
MECLİS’TEKİ SANSÜR SONA ERMELİ
Açıklama öncesi Kürtçe’nin Kırmanckî (Dimilkî/Zazakî) lehçesinde konuşan DEM Parti Kültür ve Sanat Komisyonu Eşsözcüsü Cemile Turhallı Balsak, sürecin ruhuna denk adımların atılması gerektiğini belirterek, Kürtçenin resmi ve eğitim dili olması yönünde yasal düzenlemelerin yapılması çağrısında bulundu.
Yıllardır Kürtçeye saldıran devletin Kürtçeyle barışması gerektiğini kaydeden Turhallı, Meclis’te devam eden sansürün bir an önce son bulması gerektiğini söyledi.
KÜRTÇE KAMUSAL VE YAŞAMSAL ALANLARDA HER AÇIDAN SERBEST OLMALI
Ardından Kurmancî açıklamayı DEM Parti Kültür ve Sanat Komisyonu Eşsözcüsü Heval Dilbahar, Kirmanckî’sini Diyarbakır Kürt Enstitüsü Yöneticisi Suzan Vejan, Türkçe’sini ise Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Muhittin Muğuç okudu.
×Bütün diller insanlığın temel değerleridir ve hakikatte aynı haklara sahiptir. Kürt dili Kürtlerin ve insanlığın temel bir değeridir. Dolayısıyla Kürt dilini yok saymak, yasaklamak, bastırmak, kuşatmak, kısıtlamak, çeşitli yol, yöntem ve araçlarla asimile etmeye çalışıp ortadan kaldırmaya ve yok etmeye çalışmak insanlığa karşı işlenmiş büyük bir suçtur. Bu gerçek nedeniyle; Kürt dili, başta Türkiye Cumhuriyeti Devleti olmak üzere; tüm ulusal ve uluslararası resmi, özel ve toplumsal kurum ve kuruluşlarca resmen tanınmalı; kullanımı tüm kamusal, toplumsal ve yaşamsal alanlarda her açıdan özgür ve serbest olmalıdır.
5 TALEP SIRALANDI
Bu temelde; 750 kurum, kuruluş, platform, inisiyatif, parti, topluluk ve çevreler olarak, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nden şu taleplerde bulunuyoruz:
×
- Kürt dili resmen tanınmalı ve anayasal bir statüye kavuşturulmalıdır.
- Kürtçe, okul öncesinden üniversiteye kadar, eğitimin her aşamasında eğitim dili olmalıdır.
- Orijinali Kürtçe olan ancak Türkçe’ye çevrilen tüm yer ve nesnelerin adları Kürtçe’ye iade edilmelidir.
- Kürtçenin önündeki bütün yasal/hukuki ve fiili engeller kaldırılmalı, Kürtçe her yerde özgür ve serbest olmalıdır.
- Kürt dilinin kalıcı olarak özgür ve serbest olabilmesi için, Kürt kimliği anayasal güvenceye kavuşturulmalıdır.
KÜRTÇEYİ YAŞAM VE ÇALIŞMA DİLİ HALİNE GETİRME ÇAĞRISI
Açıklamanın devamında ise şunlara yer verildi: “Demokratik, özgür ve barışçıl bir toplumun tesisi temelinde; Türkiye Cumhuriyeti Devletinin tüm yetkili kurum ve şahıslarını, bu en insani taleplerimizi hem anayasada hem de yasalarda kabul etmeye ve pratikte özgürce uygulanabilmesi için, gerekli hukuki ve siyasi düzenlemeleri yapmalarını talep ediyoruz.”
×Ayrıca, Kürt dilinin kamusal alan da dahil olmak üzere, her yerde ve alanda korunması ve geliştirilmesi için; tüm demokratik-toplumsal oluşum, kurum, kuruluş, parti, platform, inisiyatif ve topluluklar ile Kürt ulusu ve tüm insanlık savunucusu çevreleri, bu taleplerin gerçekleştirilmesi ve Kürt dilinin korunması ve geliştirilmesi için, her yerde ve her alanda insani ve demokratik mücadelelerini yükseltmeye, güçlendirmeye, yaygınlaştırmaya ve bu taleplerin gereğini öncelikle kendi içlerinde hayata geçirmeye, Kürt dilini tüm mücadele, çalışma ve yaşam alanlarının dili haline getirmeye çağırıyoruz.
