Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi bölgesinde Ermeni Birliği Partisi kurucu konferansını gerçekleştirdi. Ermenilerin azınlık değil, Suriye toplumunun ayrılmaz parçası olduğu vurgulandı, Ermeni dili ve kimliği için anayasal garantiler talep edildi.
HABER MERKEZİ – Ermeni Birliği Partisi, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin Haseke kentinde kurucu konferansını düzenledi.
500 parti delegesinin katıldığı konferansa Özerk Yönetim’den önemli isimler de hazır bulundu. YPJ Genel Komutanı Rojhilat Efrîn ve Demokratik Birlik Partisi (PYD) Yürütme Kurulu Üyesi Aldar Xelil de konferansa davet edilen 150 konuk arasındaydı.
Ermeni halkının mirasının ve tüm Suriyelilerin haklarının güvence alındığı demokratik, merkezi olmayan bir Suriye inşa etmeye yönelik mesajların verildiği konferansın kapanış konuşmasını Ermeni Katolik Kutsal Kilisesi’nin Papazı Peder Noubar Melkonian yaptı.
Konferansta, İmad Tetriyan Ermeni Birliği Partisi’nin Genel Sekreteri olarak seçildi.
PARTİNİN AMAÇLARI
İmad Tetriyan yaptığı konuşmada partinin siyasi belgesini ve gelecekteki hedeflerini açıkladı. Belli başlı hedefler olarak şunları saydı:
- Yeni Suriye’de Ermenileri temsil etmek,
- Ermeniler ve tüm dinler arasında işbirliğini güçlendirmek,
- Ermenilerin ulusal ve kültürel kimliğini yeniden tesis etmek için çalışmak,
- Yurtdışındaki Ermeni partileriyle iletişim köprüleri kurmak,
- Bölgedeki demokratik güçlerle ilişkileri güçlendirmek,
- Azınlıkların korunmasıyla ilgilenen uluslararası kurumlarla iletişim kurmak,
- Kuzey ve Doğu Suriye’nin ve genel olarak Suriye’nin istikrarına hizmet edecek şekilde bölgesel ve uluslararası ülkelerle dengeli ilişkiler kurmak, ayrıca Ermeni meselesini küresel olarak takip etmek.
GENEL SEKRETER VE SİYASİ BÜRO ÜYELERİ
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin öncü partisi Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) Başkanlık Konseyi üyesi Aldar Halil de parti adına yaptığı konuşmada Ermeni Birliği Partisi’nin kuruluşunu kutladı.
Konferans, Ermeni Katolik Kilisesi’nin papazı Peder Nubar Melkonian’ın okuduğu son bildiriyle sona erdi. Melkonian, partinin tüzüğünün 500 parti delegesi tarafından onaylandığını belirtti.
Konferans, Ermeni Birliği Partisi Genel Sekreterliğine İmad Tetriyan’ı ve Siyasi Büro üyeliklerine de Kohar Hacodriyan, Fayez el Husseyn, Jean Mardo ve Silda Simon’u seçtiğini açıkladı.
TAVSİYE KARARLARI
Konferansın aldığı başlıca tavsiye kararları da şunlardan oluşuyor:
- Azınlık kavramının reddi: Ermeniler Suriye toplumunun ayrılmaz bir parçasıdır, azınlık değildir.
- Ermenilerin Suriye Ulusal Konferansı’na dahil edilmesinin gerekliliği.
- Ermeni kimliğinin ve Ermeni dilinin tanınmasını garanti eden açık hükümler içeren yeni bir Suriye anayasasının hazırlanması.
- Tüm toplulukların korunmasının ortak bir ulusal sorumluluk olduğunun vurgulanması.
- Ermeni Birliği Partisi’ne danışılmadan Ermeniler adına herhangi bir merkez veya konsey kurulmasının yasaklanması.
- Özellikle Kuzey ve Doğu Suriye’de ve Suriye’nin tamamında Ermeni temsilinin sağlanması.
SONUÇ BİLDİRGESİ
Ermeni Birliği Partisi’nin ilk kurucu konferansının sonuç bildirgesinde şu ifadeler yer aldı:
Konferansın sonuçları, Suriye toplumunun ayrılmaz bir parçası olan Ermenilerin azınlık olarak nitelendirilmesinin reddedildiğini teyit etti. Ayrıca Ermeni kimliğinin ve dilinin anayasal olarak tanınması ve ülkenin geleceğini şekillendirmede önemli bir ortak oldukları için kurumlarda temsil edilmelerinin garanti altına alınması talep edildi.
KUZEY VE DOĞU SURİYE’DE ERMENİLER
İç savaş ve mülteci göçleri nedeniyle sayıları oldukça azalan Suriye’deki Ermeni nüfusu, iç savaş öncesinde özellikle Halep, Şam, Lazkiye gibi kentlerde yaklaşık 80 ila 100 bin arasındaydı.
Savaşın başlamasıyla pek çok Ermeni ülkeden ayrıldı. Kimi resmi kaynaklar ve tahminlere göre bugün Suriye’de yaklaşık 30 bin dolayında Ermeni yaşıyor.
Suriye’nin yaklaşık 26–27 milyon dolayındaki toplam toplam nüfusuna oranla bu sayılar ülkedeki Ermeni nüfusununsayıca çok azalmış bir halde varlığını sürdürebildiğini gösteriyor.
Tarihsel olarak, Suriye’de Ermeniler, Baas rejimi altında da parlamentoya sürekli temsilci göndermişlerdi. 2012 seçimlerinde parlamentoda Ermeni üyeler temsil edilmemiş ancak 2020 seçimlerinde üç Ermeni milletvekili (Jirayr Reyissian, Lucy Iskenian, Nora Arissian) parlamento üyeliğine seçilmişlerdi.
Yeni kurulan Ermeni Birliği Partisi, Suriye’nin yeni siyasi mimarisi içinde Ermeni kimliğini güçlendirme ve siyasal haklar elde etme hedefi taşımakla birlikte günümüzde parlamenter temsil gücü bulunduğu ve Suriye merkez siyasetinde etkin bir güç olduğunu söylemek için yeterli veri yok.
