Yasa dışı dezenfeksiyon işlemleri, kamu kurumlarının sessizliği ve Elysee’ye uzanan temaslar… Fransa’da şişelenmiş su sektörünü sarsan skandalın perde arkası Senato raporuyla gün yüzüne çıktı.
HABER MERKEZİ – Fransa’da şişelenmiş su endüstrisini sarsan skandalla ilgili merakla beklenen Senato raporu yayımlandı. Raporda, başta Nestlé Waters olmak üzere bazı büyük su markalarının yıllarca Avrupa mevzuatına aykırı biçimde şişelenmiş sularda yasaklı dezenfeksiyon işlemleri uyguladığı belirtildi.
Skandal, 2024’ün başında basına sızdırılan bilgilerle patlak verdi. Buna göre Nestlé Waters’e bağlı Perrier, Hépar ve Contrex markaları, yıllar boyunca maden suyu kaynaklarında yaşanan bakteriyel kirliliklere karşı, ultraviyole ışınları ve aktif karbon gibi işlemler kullandı. Oysa Avrupa Birliği mevzuatı, “doğal maden suyu” statüsündeki suların hiçbir şekilde kimyasal ya da dezenfekte edici işlemden geçirilmesine izin vermiyor.
Senato’nun altı ay süren çalışmaları ve 70’i aşkın kişinin ifadeleriyle hazırlanan rapor, yalnızca endüstriyel pratikleri değil, aynı zamanda devletin bu uygulamalar karşısındaki tutumunu da sorguluyor. Raporda, kamu otoritelerinin denetim görevini yerine getirmede ciddi eksiklik gösterdiği, hatta bazı üst düzey yetkililerin Nestlé yöneticileriyle gizli görüşmeler gerçekleştirdiği vurgulandı.
YILLARCA GİZLİ TUTULAN YASAKLI İŞLEMLER
Nestlé, söz konusu işlemlerden üst yönetimin 2020 sonunda haberdar olduğunu ve 2021’de hükümetle temasa geçildiğini belirtti. Ancak kamuoyu bu bilgilerden ancak 2024’te, medyanın araştırmaları sayesinde haberdar olabildi. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, basın karşısında dosyadan haberdar olduğunu reddetti. Elysee Genel Sekreteri Alexis Kohler ise Senato komisyonunun ifade talebini geri çevirdi. Ancak Elysee, komisyona bazı belgeleri iletti.
Nestlé’nin “yasadışı” işlemlere son vermek için geliştirdiği mikrofiltrasyon sistemi de tartışmalara yol açtı. Sağlık otoriteleri, bu sistemin de suyun mikrobiyolojik yapısını değiştirdiğini ve dezenfekte etkisi taşıdığı gerekçesiyle karşı çıktı. Gard vilayetindeki valilik, Perrier markasına ait kaynaklarda bu sistemin kaldırılması için firmaya iki ay süre tanıdı.
Skandalın merkezinde yer alan Nestlé Waters ve sektördeki diğer oyuncular, kamuoyunun güvenini yeniden kazanmak için adımlar atmaya çalışıyor. Sektörün çatı kuruluşu SESEMN, yaptığı açıklamada “bazı münferit hataların tüm sektörü temsil etmediğini” belirterek maden suyu kaynaklarının korunmasına olan bağlılıklarını yineledi.
Ancak şeffaflık ve kamu sağlığı açısından ciddi soru işaretleri sürüyor. 2022’de hükümete sunulan ve ancak 2024’te kamuoyuna sızdırılan IGAS (Sosyal İşler Genel Müfettişliği) raporu, şişelenmiş su markalarının yüzde 30’unun mevzuata aykırı işlemler uyguladığını ortaya koymuştu.
Fransa’da yaklaşık 100 tesisten oluşan maden suyu ve kaynak suyu sektörü, yıllık 3 milyar euro ciro ve 11 bin doğrudan istihdam sağlıyor. Ancak son gelişmeler, sektöre olan güveni derinden sarsmış durumda.
Şimdi gözler, Nestlé Waters’a ait kaynakların “doğal maden suyu” statüsünün yenilenip yenilenmeyeceğine ve hükümetin bu tür skandalların tekrarını önlemek adına hangi adımları atacağına çevrilmiş durumda.
