Türkiye destekli paramiliter gruplarca yürütülen yasadışı kazılar, Afrin’deki binlerce yıllık arkeolojik alanı tahrip etti. Suriye İnsan Hakları Örgütü tarihi alanın askeri üsse dönüştürüldüğünü açıkladı.
HABER MERKEZİ- Kuzey Suriye’nin en önemli arkeolojik alanlarından biri olan Afrin’deki Girê Eyndarê Tepesi, Türkiye destekli paramiliter grupların yasa dışı kazıları ve askeri yapılaşması nedeniyle yok olma tehdidiyle karşı karşıya. Afrîn-Suriye İnsan Hakları Örgütü tarafından yayımlanan son rapor, antik mirasın sistematik olarak tahrip edildiğini ve bu faaliyetlerin doğrudan denetim altında gerçekleştiğini ortaya koyuyor.
BULDOZERLERLE TAHRİP: ALTIN VE ANTİK ESER PEŞİNDELER
Rapora göre, söz konusu paramiliter gruplar tepe çevresinde buldozerlerle geniş çaplı kazılar yaparak hem yüzey hem de yer altı tabakalarını tahrip etti. Amaç, altın ve antik eser bulmak. Arkeolojik alanın etrafına barikatlar yerleştirildiği, tepenin adeta bir “yağma üssü”ne çevrildiği ifade ediliyor.
Afrîn-Suriye İnsan Hakları Örgütü, kazı ve talan faaliyetlerinin Türkiye istihbarat teşkilatı denetimi altında gerçekleştiğini belirtti. Alanın etrafında askeri kamuflajlı yapılar inşa edildiği ve sivil girişlere kapatıldığı bildirildi.
TARİHİN ÜSTÜNDE ASKERİ EĞİTİM YAPIYORLAR
Foto: VOA
Girê Eyndarê Tepesi, yalnızca arkeolojik değeriyle değil, aynı zamanda taşıdığı kültürel ve sembolik miras nedeniyle de kritik önemde. M.Ö. 2. binyıla tarihlenen ve Hitit dönemine ait tapınak kalıntılarına ev sahipliği yapan tepe, Suriye’nin ulusal kültürel miras listesinde yer alıyor.
Raporda dikkat çekilen bir diğer unsur ise, paramiliter yapıların 2021 yılından beri bu bölgeyi bir askeri eğitim alanı olarak kullandığı. Bu faaliyetlerde hafif ve ağır silahlar kullanıldığı, arkeolojik yapının fiziksel bütünlüğünün büyük zarar gördüğü kaydedildi.
ULUSLARARASI SESSİZLİK RAHATSIZLIK VERİCİ
Kültürel miras uzmanları, Girê Eyndarê’deki tahribatın sadece bölgesel bir sorun olmadığını, uluslararası kültürel miras sözleşmelerine açık bir aykırılık oluşturduğunu vurguluyor. UNESCO ve diğer uluslararası kuruluşlar, bölgeye dair somut bir adım atmamakla eleştiriliyor.
Uzmanlara göre, askeri kontrol altındaki kültürel alanların yağma ve sistematik yok etme riski, Ortadoğu’daki kültürel mirasın geleceği açısından alarm verici bir noktaya ulaşmış durumda.
Arkeologlar ve hukuki kuruluşlar, Türkiye’nin 2018’de Afrin’i işgal etmesinden bu yana, bölgedeki onlarca höyük, tarihi alan ve antik anıtın yok edildiğini ve kazıldığını, ayrıca antikalar, hazineler ve eserlerin çalındığını, yağmalandığını ve Türkiye üzerinden kara piyasaya satıldığını belirtiyor.
