Van’da bir araya gelen hukuk ve sivil toplum kuruluşları, 9 cezaevinde yaptıkları incelemelerin ardından hazırladıkları kapsamlı raporda, tutuklu ve hükümlülerin ciddi hak ihlallerine maruz kaldığını belirtti.
HABER MERKEZİ- Van Barosu, TUHAY-DER, ÖHD, SES ve Van-Hakkari Tabip Odası’nın ortaklaşa düzenlediği basın toplantısıyla açıklanan raporda; Van, Ahlat, Patnos, Iğdır, Giresun ve Trabzon’daki cezaevlerinde ağır izolasyon koşulları, keyfi uygulamalar ve sağlık hizmetlerine erişimde ciddi sorunlar olduğu tespiti yapıldı.
TECRİT UYGULAMASI YAYGINLAŞTIRILDI
Raporu kamuoyuyla paylaşan ÖHD üyesi Özgür Ecer, cezaevlerinde mahpusların en temel haklarının dahi kullanılamadığını belirterek, “Tecrit en üst seviyeye çıkarılmış durumda” dedi. Özellikle kitap ve mektup yasakları dikkat çekti. Mahpusların bazı cezaevlerinde yalnızca 3 ila 10 kitap bulundurmasına izin verilirken, Kürtçe kitaplar ve mektupların tercüme gerekçesiyle teslim edilmediği ifade edildi.
SAĞLIK HAKKI VE İLETİŞİM ENGELİ
Hastane sevklerinin ya çok geç yapıldığı ya da keyfi gerekçelerle tamamen engellendiği belirtilen raporda, ağız içi arama ve kelepçeyi reddeden tutukluların sağlık hizmetinden mahrum bırakıldığı da aktarıldı. Görüntülü telefon görüşmeleri için gerekli altyapının bulunmadığı öne sürülse de, adi suçlardan hükümlü mahpuslara bu hak tanındığına dikkat çekildi.
PANDEMİ BİTTİ AMA YASAKLARI SÜRÜYOR
Cezaevlerinde pandemi döneminde getirilen atölye, kurs ve spor etkinliği yasaklarının hâlâ sürdüğü belirtildi. Ayrıca Yeni Yaşam, Evrensel ve BirGün gibi muhalif gazetelerin verilmediği, bazı cezaevlerinde ise muhalif TV kanallarının teknik gerekçelerle izlenmesinin engellendiği açıklandı.
Raporun sonunda kurumlar, hak ihlallerinin giderilmesi için şu önerilerde bulundu:
×
- Patnos L Tipi Cezaevi rutubetli ve insan sağlığına zararlı koşulları nedeniyle kapatılmalı.
- Cezaevi yönetimlerinin işkence yasağı, sağlık, haberleşme ve ifade özgürlüğü gibi temel haklara yönelik ihlallerine son verilmeli.
- Kitap ve yayın kısıtlamaları kaldırılmalı, mahpuslara süreli/süresiz yayınlara erişim hakkı tanınmalı.
- Sosyal izolasyon sona ermeli, mahpusların birlikte zaman geçirebileceği alanlar sağlanmalı.
- Ağır hasta mahpuslar için alternatif infaz yöntemleri değerlendirilmeli.
- Gözlem ve Sınıflandırma Kurullarının keyfi kararlar almasının önüne geçilmeli, ilgili yönetmelik iptal edilmeli.
Yetkililere, mahpusların yaşam hakkı ve insan onuruna yakışır koşullarda tutulması yönündeki yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yapıldı.
