Türkiye’de 36 gazeteci Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nü cezaevinde karşılıyor. Gazeteciler, sansür ve saldırılarla susturulmak isteniyor.
HABER MERKEZİ – Basın meslek örgütlerinin raporlarına göre en 36 gazeteci 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nü cezaevinde karşılıyor.
Veriler gazetecilerin polis şiddeti ve yargı taciziyle karşı karşıya kaldığını açıkça gösteriyor.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin yaptığı açıklamaya göre sadece 2025’in ilk aylarında en az 13 gazeteci tutuklandı. Gazeteciler polis şiddeti ve yargı taciziyle karşı karşıya.
MLSA Eş Direktörü Veysel Ok, yargı kontrolünün artık usulen değil, gazeteciler üzerinde cezalandırma aracı olarak uygulandığını belirtiyor ve “Gazeteciler yıllarca evlerine hapsediliyor, mesleklerini yapamıyor. Beraat etseler bile en verimli yıllarını kaybediyorlar” diyor.
📌3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde
🔸 En az 24 gazeteci cezaevinde.
🔸 Sadece 2025’in ilk aylarında en az 13 gazeteci tutuklandı.
🔸 18 Şubat’ta HDK operasyonunda Yıldız Tar, Elif Akgül ve Ercüment Akdeniz tutuklandı.
🔸 25 Mart Saraçhane protestolarını izleyen 7 gazeteci… pic.twitter.com/gfrGvDrkeW— MLSA (@mlsaturkey) May 3, 2025
DÜNYANIN EN KÖTÜ 22. ÜLKESİ
Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün yayımladığı 2025 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre ise Türkiye, basın özgürlüğü konusunda geçen yıla kıyasla bir basamak daha gerileyerek 180 ülke arasında 159’uncu sıraya düştü.
RSF Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu’nun Bianet için hazırladığı Medya Gözlem Raporu (Ocak-Şubat-Mart 2025) verilerine göre, üç aylık dönemde 55 gazeteci, köşe yazarı ve muhabir hakkında soruşturma açıldı. Aynı dönemde yargılanan yaklaşık 150 gazeteciden 26’sı beraat etti, 17’si “Cumhurbaşkanına hakaret”, “hakaret”, “iftira”, “örgüt propagandası”, “devletin kurumlarını aşağılama”, “dini değerleri aşağılama”, “örgüte yardım” ve “örgüt üyeliği” gibi suçlamalarla toplam 25 yıl 7 ay 22 gün hapis ve 2 bin 610 TL adli para cezasına mahkum edildi.
36 GAZETECİ TUTUKLU
Bir grup gönüllü gazeteci tarafından basın özgürlüğü ihlallerine dikkat çekmek ve mesleki dayanışmayı büyütmek için kurulan Haberin Var Mı? İnisiyatifi de gazetecileri maruz kaldığı hak ihlallerine ilişkin bir açıklama paylaştı.
X hesabından güne özel “Gazetecileri susturamayacaksınız” manşeti ile bir paylaşım yapan inisiyatif, 36 gazetecinin Dünya Basın Özgürlüğü gününü cezaevinde karşıladığını açıkladı.
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği verilerine göre de 36 gazeteci, gazetecilik faaliyetleri nedeniyle tutuklu. İktidarın, düşünce, ifade ve basın özgürlüğüne saldırılarını giderek arttırdığını belirten dernek, gazetecilerin ise tüm bu baskılara rağmen görevlerinin başında hakikati yazmaya devam ettiğine dikkat çekiyor.
KÜRT BASINI VE KADIN GAZETECİLER HEDEFTE
Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG) ise baskı ve saldırıların en çok Kürt basını ile kadın gazetecileri hedef aldığını vurguluyor. Derneğin verilerine göre 2024 yılında en az 118 gazeteci gözaltına alındı, 26’sı tutuklandı, 30 gazeteci fiziksel saldırıya uğradı, 5 bin 260 habere erişim engeli getirildi.
Gerçekleri açığa çıkarmak isteyenler; soruşturmalara, gözaltılara, tutuklamalara, saldırılara, dijital sansüre ve itibarsızlaştırma kampanyalarına maruz kalıyor. İktidarın politikalarını eleştiren her haber ‘suç’ sayılıyor; muhalif medyanın sesi kısmaya çalışılıyor
Bu tablo, Türkiye’de basın özgürlüğünün yalnızca ihlal edilmediğini, aynı zamanda kadın gazeteciler özelinde kurumsal bir sindirme politikası haline getirildiğini açıkça ortaya koymaktadır.
KATLEDİLEN GAZETECİLER
Derneğin Basın Özgürlüğü Günü ile ilgili yaptığı açıklamada Türkiye’nin Irak Kürdistan Federe Bölgesi ve Kuzey ve Doğu Suriye’de Türkiye’nin SİHA saldırılarında öldürülen Kürt gazeteciler de anıldı.
2024 yılında, gazetecilik faaliyetleri nedeniyle hayatını kaybeden meslektaşlarımızı saygıyla anıyoruz:? Hêro Bahadîn ve Gulistan Tara: 23 Ağustos 2024’te, Süleymaniye’de gazetecilerin bulunduğu araca düzenlenen SİHA saldırısında katledildiler. Cihan Bilgin ve Nazım Daştan, Kuzey ve Doğu Suriye’deki gelişmeleri takip ederken, Türkiye’ye ait bir SİHA tarafından hedef alınarak katledildiler. ? Bu saldırılar, gazetecilerin yaşam hakkının nasıl ihlal edildiğini gözler önüne seriyor.? Onlar, yalnızca gerçeğin izini sürüyorlardı. Biz, onların bıraktığı yerden devam edeceğiz.
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi DEM (Parti) Basın, Yayın ve Propaganda Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Tayip Temel de 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla Kürtçe ve Türkçe yazılı açıklama yaptı.
Temel, baskı ve sansür, keyfi gözaltı ve tutuklamalar, işkence ve katliamların gazetecilik mesleği açısından tehdit oluşturduğunu ve halkın haber alma hakkına ağır darbe vurduğunu vurguladı.
Türkiye’de gazeteciler, özellikle de muhalif ve Kürt gazeteciler yıllardır ağır baskı, tehdit ve tutuklamalarla susturulmak istendiğinin altını çizen Temel’in açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
Tüm bu saldırılara rağmen Türkiye’deki özgür basın geleneği ve bu geleneğin mirasçısı olan gazeteciler hakikati halka ulaştırmaktan geri durmuyor, kamera ve mikrofonlarını özgürlük ve demokrasi için kullanmaya devam ediyor. DEM Parti olarak, barışın ve demokratik toplumun inşasında üzerlerine düşen görevi layığıyla yerine getiren gazetecileri selamlıyor; Metin Göktepe, Gurbetelli Ersöz, Hrant Dink, Apê Musa, Nagehan Akarsel, Nazım Daştan ve Cihan Bilgin başta olmak üzere özgür basın şehitlerini saygıyla ve minnetle anıyoruz. Hakikatin izinde koşmaya devam eden ve ne pahasına olursa olsun halkın haber alma hakkına sahip çıkan özgür basın emekçilerinin Dünya Basın Özgürlüğü Günü kutlu olsun.
ADALET BAKANLIĞI ÖNÜNDE EYLEM
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG), DİSK Basın-İş, Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Haber-Sen ile Gazeteciler Cemiyeti, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla Adalet Bakanlığı önüne yürüyerek, açıklama yaptı. Çok sayıda gazetecinin katıldığı açıklamada “Gazetecilik suç değildir” pankartı açılırken, Kuzey ve Doğu Suriye’de katledilen gazeteciler Cihan Bilgin ve Nazım Daştan ile halen tutsak bulunan gazetecilerin fotoğrafları taşındı.
Eylemde “Gazetecilik suç değildir ve gazeteciler potansiyel suçlu gibi gösterilmekten vazgeçilmelidir” vurgusu yapıldı.
