Putin de, Trump gibi görüşmeyi “çok faydalı” buldu. Trump’ın Zelenskiy’e Putin’in teklifini ilettiği bildiriliyor. Buna göre, Putin Donbas bölgesinin tamamını istiyor, karşılığında savaşı durduracak. Zelenskiy toprak vermeye karşı ve Washington’a gidecek. Trump ise artık ateşkesi değil, kalıcı barışı istiyor ve bunun için toprak takasını şart görüyor.
HABER MERKEZİ – ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında Cuma günü Alaska’da yapılan görüşmenin ayrıntıları ortaya çıkıyor. Ukrayna’daki savaşın yanı sıra ikili işbirliği konularının da ele alındığı zirvenin ardından Trump’ın meselenin çözümü konusundaki tavrını değiştirdiği kaydediliyor. Ukrayna’daki savaşla ilgili bundan sonraki sürecin kilit gündemlerinden biri ise, Ukrayna’nın Rusya’ya toprak bırakmaya razı olup olmayacağı konusu.
TRUMP TAVIR DEĞİŞTİRDİ: ATEŞKES YERİNE KALICI BARIŞ
Trump, Putin ile görüşmesinden birkaç saat önce yaptığı açıklamada, zirvede hızlı şekilde bir ateşkes kararının çıkmaması halinde mutlu olmayacağını söylemişti. Görüşmede ateşkese dair herhangi bir karar çıkmadı, ancak bu Trump’ı mutsuz eden bir durum da olmadı. Putin ile görüşmesi ardından Trump’ın geçici bir ateşkes yerine, kalıcı bir çözüm yönünde tavrını değiştirdiği kaydediliyor. Nitekim Trump, kalıcı bir barışın anlaşmanın en iyi yolu olduğunu söyledi. Reuters’a göre, Trump’ı tavır değişikliğine ikna eden Putin’di ve bu onun görüşmedeki başarılarından biri.
TRUMP: PUTİN DONBAS’A KARŞILIK SAVAŞI DURDURACAK
Her ne kadar Almanya Başbakanı Friedrich Merz, sosyal medya hesabında yaptığı açıklamada, Trump ile Putin arasında “toprak müzakeresinin olmadığını ve bunun iyi haber olduğunu” söylediyse de, görüşmenin kritik başlıklarından biri toprak takasıyla ilgiliydi. Trump, zirveden günler önce Putin ile anlaşmaya varmak için toprak takasının gerekli olacağını söylemişti. Washington Post ve Reuters’ın aktardığına göre, Trump, görüşmeden sonra Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaptığı görüşmede, toprak takasıyla ilgili Putin’in önerisini anlattı. Buna göre, Trump Zelenskiy‘e, Putin’in Donbas bölgesinin tamamının kendilerine bırakılması halinde cephelerin çoğunluğunda savaşı donduracağını söylediğini aktardı. Putin’in istediği Donbas bölgesinde Kramatorsk, Kostyantynivka ve Sloviansk gibi büyük şehirler bulunuyor ve bu bölgenin önemli bir kısmı halihazırda Rusya’nın kontrolü altında.
ZELENSKIY “TOPRAK TAKASI”NA DİRENEBİLİR Mİ?
ABD basınına yansıyan bilgilere göre, Zelenskiy, Trump’la görüşmesinde Putin’in teklifine karşı çıktı. Zelenskiy, görüşme öncesinde de benzer görüşleri dile getirmişti. Trump toprak takası meselesini gündeme getirdiğinde de Zelenskiy, bunu kabul etmeyeceklerini söylemişti. Zelenskiy geçen hafta, “Eğer bugün Donbas’tan çekilirsek -tahkimatlarımızı, arazimizi, kontrol ettiğimiz yükseklikleri- Rusların saldırıya hazırlanmaları için açıkça bir köprübaşı açmış olacağız” demişti.
Ayrıca Putin’in teklif ettiği toprakların verilmesi konusu tek başına Zelenskiy’nin karar verebileceği bir mesele değil. Bunun için Ukrayna parlamentosunun onayı da gerekiyor.
Öbür yandan Putin’in teklifi, AB liderlerinin herhangi bir barış anlaşmasında Ukrayna’nın “toprak bütünlüğüne” saygı gösterilmesi ve “uluslararası sınırların zorla değiştirilmemesi” gerektiği yönündeki tavrıyla da çelişiyor.
TRUMP: BUNDAN SONRASI ZELENSKIY’E BAĞLI
ABD Başkanı Trump’ın, olası toprak takasının yapılmasıyla ancak ilerleyeceği anlaşılan görüşme ve müzakere sürecinde topu Zelenskiy’e atmış görünüyor. Trump, Putin ile görüşmesinden sonra Fox News’e verdiği demeçte, Ukrayna savaşının sonlandırılmasına dair anlaşmanın bundan sonra Zelenskiy’nin tutumuna bağlı olduğunu şöyle dile getirmişti:
דŞimdi gerçekten Başkan Zelenski’ye bağlı. Avrupa ülkelerinin de biraz daha sürece dahil olması gerekiyor. Eğer isterlerse ben de bir sonraki görüşmede yer alacağım.”
Zelenskiy, Putin zirvesi ardından görüştüğü Trump ile bu kez yüz yüze görüşmek üzere Pazartesi günü Washington’a gidecek. Bu görüşmede de savaşın sonlandırılması için kritik bir başlık haline gelen toprak takasının ağırlıklı gündem olması bekleniyor.
PUTİN: GÖRÜŞME ÇOK FAYDALIYDI
Öbür yandan Rusya Devlet Başkanı Putin, Moskova’da Trump ile yaptığı görüşmeye dair üst düzey yetkililere bilgi verdi. Kremlin’in Telegram hesabından yapılan paylaşımda, Rusya lideriyle yapılan görüşmeye Cumhurbaşkanlığı Yürütme Ofisi, hükümet, Devlet Duması, bakanlıklar ve kurumlardan üst düzey yetkililerin katıldığı belirtildi.
Putin, Trump ile yaptığı görüşmenin “çok faydalı” olduğunu, görüşmede ağırlıklı olarak Ukrayna sorununun ele alındığını, ancak ikili işbirliğinin “neredeyse tüm alanlarının” da ele alındığını söyledi. Putin, “Ukrayna krizinin“ doğuş nedenleri üzerine Trump ile konuştuklarını belirterek, “Çözümün temeli, bu kök nedenlerin ortadan kaldırılmasıdır” dedi. Putin, ayrıca şunu söyledi:
דAskeri harekâtın hızla sona erdirilmesi gerektiğini düşünen Amerikan yönetiminin tavrına saygı duyuyoruz. Biz de bunu isteriz ve tüm sorunların barışçıl yollarla çözülmesine doğru ilerlemek isteriz. [Trump ile] yaptığımız görüşme çok açık, bilgilendiriciydi ve bence bizi doğru kararlara yaklaştırıyor.”
