Ukrayna, doğu bölgelerinde ilerlemeye devam eden Rusya’ya karşı savaşta avantaj sağlamak için silahlanma çabalarını arttırdı. İsveç’le 100 adet Gripen uçağı için anlaşan Zelenskiy, 100 adet Rafale jeti için ise Macron’la anlaşma imzaladı. ABD’den ise F-16 ve Tomahawk füzelerini bekliyor. Ancak bu silahlanmanın finansmanı dış desteğe bağlı ve Ukrayna yolsuzlukla boğuşuyor.
HABER MERKEZİ – Ukrayna-Rusya savaşı devam ederken, taraflar savaşta üstünlük sağlamak için silahlanmaya da hız veriyor. Ukrayna savaşta avantaj sağlayacağını düşündüğü uzun menzilli Tomahawk füzelerini ABD’den almak için girişimlerini sürdürürken, bununla birlikte kendisine destek veren Avrupa ülkeleriyle yeni anlaşmalar imzalıyor.
×Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, 28 Ekim’de yaptığı açıklamada, Fransa, İsveç ve ABD ile görüştüklerini ve 250 tane F-16, Gripen ve Rafale savaş uçaklarını almak istediklerini duyurmuştu. Kısa süre sonra Zelenskiy İsveç ile 100 adet Gripen uçağı için bir niyet mektubu imzalamıştı, F-16’lar için ise ABD ile görüşmelerin sürdüğü açıklanmıştı.
Zelenskiy, Rafale uçakları için bugün Fransa’daydı ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüştü. Görüşmenin ardından ikili 100 adet Rafale uçağının Ukrayna’ya verilmesi için bir niyet mektubu imzaladı.
Zelenskiy, gazetecilere yaptığı açıklamada, 100 Rafale savaş uçağı siparişi verdiğini söyledi ve “Bu, dünyanın en büyük hava savunması olacak, dünyanın en büyüklerinden biri olacak” diye ekledi.
UÇAKLAR ZAMAN ALACAK
Reuters’ın bildirdiğine göre, Rafale uçakları, Fransa’nın ya mevcut stoklarından veya satın alma yoluyla tedarik edilecek. Bir kısmının Fransa’nın stoklarından kısa sürede temin edilmesi mümkünken, esas olarak Kiev’e çok amaçlı Rafale savaş uçağı sağlanmasının 10 yıllık stratejik havacılık anlaşmasının bir parçası olacağı kaydediliyor.
Uçaklarla ilgili bir diğer önemli hususun pilotların eğitimi olduğuna dikkat çekiliyor. Pilotların eğitimi gerekiyor ve bu da, bu uçakların satışının zaman alacağının bir diğer işareti olarak yorumlanıyor.
FİNANSMAN NASIL SAĞLANACAK?
Ukrayna’nın uçak alımıyla ilgili merak edilen bir diğer husus ise, finans kaynakları. Rusya ile 4 yıla yakın süredir yıkıcı bir savaşta olan Ukrayna, finansman konusunda büyük oranda dış desteğe bağımlı hale gelmiş durumda.
Ukrayna’yı destekleyen NATO ülkeleri, Ukrayna’ya silah tedariki için daha önce bir finansman kaynağı oluşturmuştu. “Ukrayna’nın Öncelikli İhtiyaçlar Listesi” (PURL) adıyla NATO ülkeleri arasında oluşturulan fonla en az 2,5 milyar dolar paranın toplanması hedefleniyor, bu para NATO ülkelerinin bütçelerinden toplanıyor. Nitekim 13 Kasım’da NATO üyesi 8 İskandinav ve Baltık ülkesi Ukrayna’ya 500 milyon dolarlık destek sağlayacaklarını duyurmuştu.
Savaşta Ukrayna’yı finanse etmek için oluşturulmaya çalışılan bir diğer kaynak ise dondurulmuş Rus varlıkları. Avrupa Birliği ülkeleri bir süreden beri 140 milyar euro değerindeki dondurulmuş Rus varlıklarını Tazminat Kredisi olarak Ukrayna’ya aktarmayı tartışıyor. Ancak henüz bir sonuca varılmış değil ve Aralık ayında Birliğin yeniden gündemi bu konu olacak.
×
ZELENSKIY TOMAHAWK FÜZELERİ İÇİN ISRARCI
Ukrayna savaşta avantaj sağlamak için kısa sürede Tomahawk füzelerini de elde etmeye çalışıyor. ABD yapımı bu uzun menzilli füzelerin tedariki ise kolay görünmüyor.
17 Ekim Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşen Zelenskiy, savaşın seyrini değiştireceğini ve böylece Rusya’ya karşı avantaj sağlayacağını düşündüğü Tomahawk füzeleri için onay almayı bekliyordu. Ancak bu görüşmeden bir gün önce Trump, Rusya Devlet Başkanı Putin ile 2,5 saatlik bir görüşme yaptı ve ardından Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de yeni bir zirve yapma kararını duyurdu.
Bu yeni gelişme, sonraki gün Trump ile görüşen Zelenskiy’nin Tomahawk beklentilerini boşa düşürdü. Trump, Zelenskiy ile görüşmesinde ABD’nin Ukrayna’ya verilebilecek “çok sayıda Tomahawk” füzesine sahip olduğunu belirtti ve ancak “Ülkeyi (ABD) korumak için ihtiyaç duyulanları vermek istemedikleri için” füzelerin Ukrayna’ya tedarikini tercih etmediğini söyledi.
Bununla birlikte ABD basınında ABD yönetiminin, “Trump’ın füze tedarikini masadan kaldırmadığı ve emir vermesi halinde” füzeleri Ukrayna’ya hızla sağlamak için planlar hazırladığı da aktarılmıştı.
Ancak aradan geçen yaklaşık iki haftanın ardından Trump ile Putin arasında planlanan görüşmenin iptal edildiği duyuruldu.
Trump – Putin görüşmesinin iptal edilmesinin hemen ardından, Rusya peş peşe nükleer denemeler yaptı ve bu denemeler aynı zamanda Ukrayna’nın istediği Tomahawk füzelerine karşı bir meydan okuma olarak da değerlendirildi.
Bunun üzerine Trump ABD’nin de nükleer denemelere başlayacağını duyurdu ve Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya ile Batılı ülkeler arasında var olan gerilim böylece yeni bir aşamaya girdi.
Halihazırda ABD’nin Tomahawk füzelerini Ukrayna’ya verip vermeyeğine dair herhangi bir işaret görünmese de, Rusya ve ABD arasında artan gerilimin Ukrayna’yı füzeler konusunda yeniden umutlandırdığı kaydediliyor.
Tomahawk şimdilik yok | ‘Putin randevusu’ gölgesinde Trump Zelenskiy ile görüştü
FRANSA İLE FÜZE VE İHA ANLAŞMALARI OLABİLİR
Özellikle son bir yılda Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın seyri önemli ölçüde insansız hava araçlarına (İHA) bağlı görünüyor. Her iki taraf da İHA’ları sıklıkla kullanıyor. Zelenskiy’nin Fransa’daki görüşmesinde İHA’lar da gündemdeydi.
Macron, daha önce açıkladığı üzere, zaman alacağı anlaşılan Rafale jetlerinden önce, 6 adet Mirage savaş uçağı teslim etme sözü vermişti. Macron geçen ay ise daha fazla Mirage savaş uçağı ve Ukrayna tarafından işletilen SAMP/T hava savunma bataryaları için Avrupa grubu MBDA tarafından üretilen yeni bir parti Aster 30 yerden havaya füze teslim etme sözü vermişti.
Reuters’a göre, Zelenskiy’nin ziyareti, mevcut Fransız stoklarından veya füzeler ve anti-dron sistemleri de dahil olmak üzere uzun vadeli, yeni nesil siparişler yoluyla daha fazla SAMP/T hava savunma sistemi için anlaşmalarla sonuçlanabilir.
Bununla birlikte Zelenskiy’nin bugünkü ziyareti vesilesiyle, drone sektöründe faaliyet gösteren Ukraynalı ve Fransız firmalar bir araya gelerek güçlerini nasıl birleştirebileceklerini görüşecek.
YOLSUZLUK SORUŞTURMASINDAKİ İHA FİRMASI POMPEO’YU ATADI
Bu arada Ukrayna’nın Rusya’ya yönelik uzun menzilli saldırılarında kritik öneme sahip FP-1 İHA’larının sahibi Fire Point, ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk döneminde 2018-2021 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yapan Mike Pompeo’yu danışma kuruluna atadığını duyurdu. Firmadan yapılan açıklamada bu atama, “yönetim çerçevesinin önde gelen uluslararası standartlarla uyumlu hale getirme” çabası olduğu kaydedildi.
Ancak Pompeo’nun atanması aynı zamanda firmaya yönelik yolsuzluk iddiaları açısından da dikkat çekiyor. Bu adımın, yolsuzlukla mücadele yetkilileri tarafından soruşturulan şirket üzerindeki denetimi sıkılaştırmayı amaçladığı belirtiliyor.
Ukrayna’nın silah sanayisini büyütmek için büyütmeyi umduğu Flamingo seyir füzesini de geliştiren firma, Reuters’ın bildirdiğine göre, Ukrayna yolsuzlukla mücadele kurumları tarafından şişirilmiş fiyatlandırma nedeniyle soruşturmaya tabi tutuluyor.
×
YOLSUZLUK SORUŞTURMASI: ADALET BAKANI GÖREVDEN ALINMIŞTI
Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ve Uzmanlaşmış Yolsuzlukla Mücadele Savcılığı (SAP) 15 ay süren soruşturma sonucu ülkenin nükleer enerji şirketlerinin ve üst düzey yetkililerinin dahil olduğu 100 milyon dolarlık yolsuzluk skandalını 10 Kasım’da açığa çıkarmıştı.
NABU’dan yapılan açıklamada, yolsuzluk davasındaki şüpheliler arasında bir iş adamı, Enerji Bakanının eski bir danışmanı, Ukrayna Devlet Nükleer Enerji Şirketi Energoatom’un güvenliğinden sorumlu bir yönetici ve kara para aklama olaylarına karıştığı belirtilen diğer kişilerin bulunduğu duyurulmuştu.
Ayrıca Ukrayna’nın eski enerji bakanı ve yeni adalet bakanı olan Herman Halushchenko, devlet nükleer enerji şirketi Energoatom’da yolsuzluk yapıldığı iddiasıyla yürütülen soruşturma kapsamında 12 Kasım’da açığa alınmıştı.
