Trump’ın Gazze planı kapsamında kırılgan ateşkes sürüyor, ikinci aşamaya dair tartışmalar da hızlandı. ABD‘nin Gazze için düşünülen Uluslararası İstikrar Gücü’ne dair bir planı BM’ye sunduğu ileri sürüldü. Ancak taslak belirsizlikleri ortadan kaldırmıyor. İkinci aşama için de önemli bir konferansa hazırlanan Mısır’ın da, İsrail gibi, Türkiye’nin Gazze’de rol almasına karşı olduğu iddia ediliyor.
HABER MERKEZİ – ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze Barış Planı kapsamında İsrail iel Hamas arasında 10 Ekim’den beri yürürlükte olan ateşkes, karşılıklı ihlal suçlamalarının gölgesinde devam ediyor.
İsrail Başbakanlık Ofisi, dün Hamas’tan ölü bir İsrailli rehinenin daha cenazesini teslim aldıklarını duyurdu. Ofis, kimlik tespitinin ardından cenazenin Başçavuş Itay Chen’e ait olduğunu kaydetti.
Hamas, böylece Gazze’de gömülen 28 ölü rehinenin 21’ini iade etti. Gazze’deki Sağlık Bakanlığı da teslim edilen bir rehinenin karşılığı olarak İsrail’in 15 Filistinlinin daha cenazesini verdiğini duyurdu. İsrail’in 10 Ekim’deki ateşkes anlaşmasından bu yana teslim ettiği cenaze sayısı 285’e ulaşmış oldu.
Bu arada ateşkes konusunda da taraflar birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Filistinli sağlık yetkililerine göre, ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana İsrail güçlerinin düzenlediği saldırılarda 239 kişi öldürüldü, bunların neredeyse yarısı geçen hafta yaşandı.
İsrail ise, 19 ve 28 Ekim tarihlerinde iki büyük saldırı düzenlemiş ve gerekçe olarak da askerlerine yönelik saldırıları göstermişti. 28 Ekim’deki saldırıdan önce Refah’ta İsrail askerlerine yönelik saldırı olduğu ve 3 İsrail askerinin yaşamını yitirdiği duyurulmuştu. İsrail Hamas’ı sorumlu tutmuş, Hamas ise bu iddiayı reddetmişti. 28 Ekim’deki İsrail saldırısında en az 104 kişi yaşamını yitirmişti.
GAZZE’YE ULUSLARARASI İSTİKRAR GÜCÜ: NASIL OLACAK?
Trump’ın Gazze planı kapsamında birinci aşama olarak ateşkes ilan edilirken, planın ikinci aşamasına yönelik belirsizlikler ve tartışmalar da sürüyor. Son günlerde en fazla konuşulan konulardan biri de plan kapsamında Gazze’ye konuşlandırılması düşünülen Uluslararası İstikrar Gücü.
Bu gücün nasıl yapılandırılacağı, görev süresinin ne kadar olacağı, görev tanımının nasıl belirleneceği, hangi ülkelerin katkılarıyla oluşturulacağı gibi sorular hala belirsiz. Bununla birlikte ABD’nin BM’ye bu güce dair bir taslak sunduğu ortaya çıktı.
Reuters’ın dün bildirdiğine göre, ABD’nin BM’ye sunduğu ve bazı ülkelerle de paylaştığı taslakta Uluslararası İstikrar Gücü’nün iki yıllık bir görev süresiyle onaylanması istendi. Ancak hala tartışma aşamasında olan güçle ilgili taslağın henüz BM Güvenlik Konseyi’ne sunulmadığı da bildiriliyor. ABD’nin bunu ne zaman yapmayı planladığı da henüz belli değil.
‘Gazze Uluslararası İstikrar Gücü’ tasarısı BM’de I ABD Ocak ayında ilk askerleri gönderebilir
Reuters, Axios ve El Arabiya’nın paylaştığı iki sayfalık taslak metne göre, Gazze’de geçici bir Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) kurulması için Barış Kurulu adı verilen bir geçiş yönetimine yetki verilecek ve bu gücün görevini yerine getirmek için “gerekli tüm önlemler” kullanılacak.
ISF’nin sivilleri koruma ve insani yardım operasyonları yürütme, İsrail, Mısır ve “yeni eğitilmiş ve denetlenmiş Filistin polis gücü” ile sınır bölgelerinin güvenliğini sağlama yetkisi olacak. ISF, bu gücün eğitimini ve desteğini üstlenecek. ISF, “gerektiğinde devlet dışı silahlı grupların silahsızlandırılması ve silahların kalıcı olarak devre dışı bırakılması yoluyla” Gazze’deki güvenliği istikrara kavuşturacak.
Şayet BM bu taslağı onaylarsa, bu, Trump’ın Gazze Barış Planı’nın ikinci aşaması olarak yürürlüğe girecek bir adım olacak.
İsrail – Hamas anlaşması | İlk aşama ve sonrası: Başlıklar, belirsizlikler, uyuşmazlıklar
HAMAS BELİRSİZLİĞİ VE İSTİKRAR GÜCÜ’NE KATKI
Trump’ın planının ikinci aşamasında gündeme gelmesi beklenen ve haliyle öngörülen Uluslararası İstikrar Gücü’nün misyonuyla da yakından ilgili olan bir diğer konu ise, Hamas’ın Gazze’deki varlığına son verilmesi ve silahsızlandırılması. Hamas, her ne kadar Trump’ın planına bağlılığını sık sık duyursa da, Gazze’den tamamen çekilme ve silahsızlanma konularında hala net bir tutum ortaya koymuş değil. Muhtemelen bu planın en zor başlıklarından birini oluşturacak.
ABD’nin BM’ye sunduğu kaydedilen taslağa göre, ISF, detaylı görev statüsü ve kuvvet anlaşmalarına varılmasının ardından, Barış Kurulu tarafından kararlaştırılan birleşik komuta altında ve Mısır ve İsrail ile yakın istişareler sonucunda konuşlandırılacak.
Trump yönetimi, Gazze Şeridi’ne ABD askeri gönderme olasılığını düşünmezken, istikrar gücüne katkıda bulunmak için Endonezya, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Katar, Türkiye ve Azerbaycan ile görüşmelerde bulunduğu kaydediliyor.
Arap ve diğer devletlerin uluslararası güce asker göndermeye hazır olup olmayacakları henüz belirsizliğini korurken, İsrail, Türk askerlerinin konuşlandırılmasına defalarca itiraz etti.
BM’nin taslak kararı, Dünya Bankası ve diğer finans kuruluşlarına, Gazze’nin yeniden inşası ve kalkınmasını desteklemek için mali kaynak sağlamaları ve kolaylaştırmaları çağrısında bulunuyor; “bu amaçla bağışçılar tarafından yönetilen özel bir güven fonu kurulması da buna dahildir.”
ABD’nin Güvenlik Konseyi’nde taslak bir kararı ne zaman oylamaya sunacağı henüz belli değil. Bir kararın kabul edilmesi için en az dokuz lehte oy ve ABD, İngiltere, Fransa, Rusya veya Çin’den veto olmaması gerekiyor.
SİSİ DUYURDU: İKİNCİ AŞAMA KONFERANSI DA MISIR’DA OLACAK
Bu arada Mısır Devlet Başkanı Abdulfettah es-Sisi, Mısır’ın Kasım ayı sonunda Gazze’de erken toparlanma ve yeniden yapılanma için uluslararası bir konferansa ev sahipliği yapmayı planladığını duyurdu. Bu, Mısır’ın Trump’ın planının ikinci aşamasında da öncü rol üstlenmek istediği yorumlarına yol açtı. Planın birinci aşamasında ateşkes anlaşması Mısır’ın aktif katkısıyla Mısır’ın Şarm El Şeyh kentinde imzalanmıştı.
Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdülati, Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Safadi ve Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bir görüşme yaptı ve görüşmede Sisi’nin duyurduğu konferansın da gündeme geldiği bildirildi.
Trump, Sisi, El Sani ve Erdoğan imzalamıştı | ‘Kalıcı Barış ve Refah İçin Trump Deklarasyonu’
“MISIR TÜRKİYE’Yİ İSTEMİYOR” İDDİASI
Lübnan merkezli El Ahbar gazetesi ise, Mısır’ın, Türkiye’nin Gazze’ye konuşlandırılması planlanan Uluslararası İstikrar Gücü’ne katılımını engellemek için Washington’la yoğun temas yürüttüğünü öne sürdü. Kahire’nin Washington’la yürüttüğü görüşmelerin, Ankara’nın bölgedeki etkisini sınırlama amacını taşıdığı iddia ediliyor.
