Türkiye, 2026’da iklim değişikliğiyle ilgili COP31 zirvesine ev sahipliği yapacak. Ancak İklim Değişikliği Performans Endeksi’ne göre, Türkiye’nin iklim değişikliğiyle ilgili notu düşük seviyede. Af Örgütü’nden Türkiye’ye çağrı var.
HABER MERKEİZ – Henüz resmen duyurulmamışsa da, Türkiye’nin gelecek yıl BM İklim Değişikliği 31. Taraflar Konferansı (COP31) Zirvesi’ne ev sahipliği yapmasına kesin gözüyle bakılıyor. Ancak Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadele performansına dair veriler tartışmalı. Uluslararası Af Örgütü İklim Adaleti Program Direktörü Marta Schaaf da Türkiye’ye çağrıda bulundu.
×Bir yılı aşkın diplomatik bilek güreşinin ardından Türkiye gelcek yıl COP31’e ev sahipliği yapmak için şimdilik istediğini aldı. Avustralya, COP30 zirvesinin gerçekleştiği Brezilya’nın Belem kentindeki görüşmelerde geri adım attı ve Türkiye’nin COP31’e ev sahipliği yapmasına onay verdi. Zirvenin 2026 Kasım ayında Antalya’da düzenlenmesi için “ilkesel anlaşma” sağlandı. Kesin kararın çıkması için yaklaşık 200 ülkenin konsensüsü gerekiyor.
AFP’nin geçtiği habere göre, Avustralya’nın bu sonuca ikna olması bazı ‘şartlar’la mümkün oldu. Başbakan Anthony Albanese, kararı “hem Türkiye hem Avustralya için büyük bir diplomatik başarı” olarak nitelese de, Avustralya İklim Bakanı Chris Bowen iki tarafın da “önemli tavizler verdiğini” kabul etti. Ancak ne tür tavizler verildiğine dair açıklama yapılmadı.
COP31: Ankara ve Canberra ilkesel olarak anlaştı I Antalya için gözler komisyonda
Af Örgütü’nün resmi internet sitesindeki açıklamaya göre Uluslararası Af Örgütü İklim Adaleti Program Direktörü Marta Schaaf, şunları söyledi:
דTürkiye, gelecek yıl BM iklim zirvesinin yeni kararlaştırılan ev sahibi olarak, bu yıl açıklanan Uluslararası Adalet Divanı’nın Tavsiye Görüşü’nün de doğruladığı üzere, uluslararası yükümlülüklerine uygun olarak iklim değişiyle mücadele etmek için kararlı ve şeffaf adımlar atmalı. Bu yalnızca, küresel ısınmayı 1,5 santigrat derecenin altında tutmaya yönelik kolektif hedef doğrultusunda sera gazı emisyon azaltım hedeflerini belirlemeyi ve uygulamayı değil, tüm sektörler genelinde insan haklarını koruyan ve hiç kimsenin geride bırakılmamasını sağlayan adil ve insan haklarına uyumlu bir geçiş yoluyla fosil yakıtlardan tam, hızlı, adil ve finanse edilen bir şekilde çıkmayı da gerektiriyor.
Türkiye aynı zamanda çevre odaklı insan hakları savunucularının çalışmalarına saygı göstermeli, bu çalışmaları korumalı ve kolaylaştırmalı; COP31 öncesinde, sırasında ve sonrasında iklim adaletini savunanların iklim politikalarının şekillendirilmesine özgürce katılabilmeleri için ifade özgürlüğü ve barışçıl protesto haklarını güvence altına almalı.”
10 YIL ÖNCEKİ HEDEF TUTTURULAMAMIŞTI
Bu arada iklim değişikliğiyle mücadele amacıyla COP30 toplantısı bu yıl Brezilya’da düzenlendi. Zirve bugün sona eriyor. Ancak zirveden hemen önce BM, 10 yıl önceki Paris İklim Zirvesi’nde kararlaştırılan dünyanın küresel sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlama hedefinin tutturulamadığını duyurmuştu.
10 yıl önceki hedef tutturulamamıştı | COP30 konferansı başladı
×
TÜRKİYE’NİN NOTU KÖTÜ
Öte yandan Germanwatch, NewClimate Institute ve Uluslararası İklim Eylem Ağı (CAN International), İklim Değişikliği Performans Endeksi’nin (Climate Change Performance Index – CCPI 2026) 21. sayısı yayımlamış ve burada gelecek yıl iklim değişikliğiyle ilgili COP31 toplantısına ev sahipliği yapacak olan Türkiye’nin performansı da değerlendirilmişti.
İklim Değişikliği Performans Endeksi’ne göre, Türkiye “sera gazı salımları ve enerji kullanımı kategorilerinde ‘düşük’, iklim politikası kategorisinde ‘çok düşük’, yüksek potansiyeline rağmen yenilenebilir enerji kategorisinde bile ‘orta’ düzeyde performans gösteriyor.”
