İngiltere-AB zirvesinde çok sayıda anlaşma imzalanırken, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Londra’nın AB ortak pazarı ve gümrük birliğine yeniden katılmayacağını ve vizesiz seyahati kabul etmeyeceğini vurguladı.
HABER MERKEZİ – İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrıldığı Brexit’ten beş yıl sonra ilk resmi AB-İngiltere zirvesi başkent Londra’da yapıldı.
DW Türkçe’nin haberine göre taraflar savunmadan gümrük kontrollerine, balıkçılıktan öğrenci değişim programlarına kadar birçok alanda anlaşmalar imzaladı.
Zirveye katılan liderler arasında AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer yer aldı.
Amacı İngiltere’nin blokla ilişkilerini yeniden düzenlemek olan zirvede konuşan İngiltere Başbakanı Keir Starmer AB ile yapılan yeni anlaşmaların bürokrasiyi azaltacağını, gıda fiyatlarını düşüreceğini ve enerji güvenliğini artıracağını söyledi.
ADA EKONOMİSİNE 12 MİLYAR DOLAR KATKI
Londra, anlaşmanın 2040 yılına kadar İngiltere ekonomisine 12 milyar dolar katkı sağlayacağını hesaplıyor. AB, İngiltere’nin en büyük ticaret ortağı olmayı sürdürse de, Brexit sonrası artan gümrük kontrolleri ve diğer engeller nedeniyle İngiltere’nin ihracatı yüzde 21 oranında azalmıştı.
Brexit sonucu ayrıca finans merkezi Londra’da binlerce kişi işini kaybetti, İngiliz finans sektörü küçüldü.
Brüksel ve Londra arasındaki yeni anlaşma ile İngiliz savunma şirketleri AB’nin savunma harcamaları için oluşturacağı 170 milyar dolarlık kredi programına erişim sağlayabilecek.
SAVUNMA VE SİLAHLANMA
AK Başkanı Leyen, bugün imzalanan AB-İngiltere savunma ve güvenlik anlaşmasının, İngiltere’nin askeri teçhizat satın almak için 150 milyar avroluk Avrupa kredi planına katılımına yönelik “ilk adım” olduğunu söyledi.
SAFE (Avrupa İçin Güvenlik Eylemi) planı, Donald Trump’ın ABD’nin artık Avrupa güvenliğini garanti altına almak istemediği yönündeki sinyaline yanıt olarak savunma harcamalarını 800 milyar avro artırmayı amaçlayan daha geniş kapsamlı AB hedefinin bir parçası.
Gıda ürünlerinin taşınmasında serbestlik artırılırken AB üyesi ülkelerin balıkçı teknelerine İngiliz karasularında 12 yıl boyunca avlanma hakkı tanındı. Balıkçılık konusunda yaşanan anlaşmazlıklar özellikle Fransa’yı rahatsız ediyordu.
Anlaşmalar gereği Londra’nın gençlere daha serbest seyahat imkanı yaratmak ve Erasmus+ öğrenci değişim programına katılmak üzere çalışma yürütmesi de öngörülüyor.
Starmer, İngiltere’nin AB ortak pazarı ve gümrük birliğine yeniden katılmayacağını ve vizesiz seyahati kabul etmeyeceğini vurguladı.
Zirve sonrası X hesabında bir paylaşım yapan Starmer, “Bugün AB ile önemli bir anlaşmaya imza attık. Ulusal çıkarlara uygun bir anlaşma: daha fazla istihdam, daha ucuz faturalar ve güvenli sınırlar” ifadelerini kullandı.
Today we struck a landmark deal with the EU.
A deal that is in the national interest: delivering more jobs, cheaper bills and secure borders. pic.twitter.com/fM5BjJGhhe
— Keir Starmer (@Keir_Starmer) May 19, 2025
Yine de göç karşıtı Reform Partisi’nin lideri Nigel Farage anlaşmalara tepkili. Brexit’in en güçlü savunucularından olan Farage, Starmer’ı 2016’daki referanduma ihanet etmekle suçluyor.
TRUMP’IN SİYASETİ KITA ÜLKELERİNİ YAKINLAŞTIRIYOR
Brüksel ve Londra anlaşmayı ABD’nin Avrupa’ya olan bağlılığının sorgulandığı bir dönemde yaptı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaretten savunmaya Avrupa ile ilişkileri zayıflatan adımları kıta ülkelerini birbirleriyle daha koordineli ve yakın hareket etmeye zorluyor.
