2025 yılı itibarıyla, dünya genelinde çatışma bölgelerinde yaşayan çocukların durumu son derece endişe verici. UNICEF’in raporlarına göre, dünya genelinde her beş çocuktan biri, silahlı çatışmaların etkilediği bölgelerde yaşamaktadır. Bu oran, 1990’lardaki %10 seviyesinden neredeyse iki katına çıkarak yüzde 19’a ulaştı.
HABER MERKEZİ– Birleşmiş Milletler (BM), 1982’de 4 Haziran’ı, İsrail’in saldırılarından etkilenen Filistinli ve Lübnanlı çocuklar için “Uluslararası Çatışma Kurbanı Masum Çocuklar Günü” ilan etti.
BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ile Save The Children (Çocukları Kurtarın) ve Humanium gibi sivil toplum kuruluşları dünya genelinde çocuklara karşı işlenen suçlara yönelik izleme raporları yayımlıyor.
UNICEF’in Aralık 2024 raporuna göre Filistin’den Myanmar’a, Haiti’den Sudan’a kadar dünya geneli çatışma bölgelerinin sayısı İkinci Dünya Savaşı’ndan beri en yüksek seviyede.
473 MİLYON ÇOCUK ÇATIŞMA BÖLGELERİNDE YAŞIYOR
JİNHA‘nın yaynladığı raporda, dünyadaki çocukların neredeyse yüzde 19’una denk gelen yaklaşık 473 milyon çocuğun çatışma bölgelerinde yaşadığı aktarıldı. Rapora göre 47,2 milyon çocuk çatışma ve şiddet nedeniyle yerinden edildi.
2008’de kurulan ve çocuk hakları ihlallerini durdurmayı hedefleyen Cenevre merkezli “Humanium” sivil toplum kuruluşu Aralık 2024’te rapor yayımladı. Rapora göre dünya geneli çatışmalar 2024’te, milyonlarca çocuğun sağlık, eğitim, gıda ve barınma dahil temel hizmetlere erişimini büyük ölçüde engelledi.
Filistin, Sudan, Yemen, Sahel Bölgesi ve Lübnan’daki çatışmalar “en ciddi krizler” olarak tanımlanan raporda çocuk ölümleri ile yerinden edilmeler dikkati çekti.
FİLİSTİN’DE ÇOCUK OLMAK
Humanium raporuna göre çocukların yaşam hakkının “en yıkıcı ve açık ihlali” işgal altındaki Filistin topraklarında kayda geçti. Bu bölge için “çocuklar için dünyanın en ölümcül yeri” nitelendirmesi yapılan rapora göre, bir yıldan daha az sürede yaklaşık 11 bin 300 çocuk ölümü bildirildi. Ölen çocukların yaklaşık yüzde 30’unun 5 yaşın altında ve bunların arasında 12 aylıktan küçük 710 bebek olduğu bildirildi.
UNICEF Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölge Direktörü Edouard Beigbeder, Gazze’de 7 Ekim 2023’ten bu yana 50.000’den fazla çocuğun öldüğünü veya yaralandığını açıkladı.
UNRWA VE LÜBNAN
İsrail, BM Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) finansmanını ve bölgedeki faaliyetlerini sınırlaması krizleri derinleştirdi.
Mülteci çocukların eğitim, sağlık, yiyecek ve barınma gibi hayati hizmetler uzun vadede olumsuz etkilenirken, İsrail’in Lübnan’a yönelik saldırıları bu ülkede yaşayan çocuklara da önemli zararlar verdi.
Lübnan Sağlık Bakanlığına dayandırılan Aralık 2024 verilerine göre, ülkede 231 çocuk öldürüldü ve 1300’den fazla çocuk yaralandı.
İsrail ordusu ile Hizbullah arasındaki çatışmalar kaynaklı günlük ortalama 3,5 çocuk öldü ve 9,5 çocuk yaralandı.
SUDAN, SAHEL BÖLGESİ, YEMEN VE HAİTİ
2024 yılı, çatışmalar ve ekonomik istikrarsızlıkla zaten kötü olan koşulları daha da kötüleştirerek Afrika’daki krizleri derinleştirdi.
Sudan’da devam eden iç savaş, milyonlarca insanı yerinden ederek ve özellikle çocukları riske atarak insani bir felakete dönüştü.
UNICEF 2023 verilerine göre, çatışmanın Nisan 2023’te başlamasından beri söz konusu dönem aralığında en az 190 çocuk yaşamını yitirdi.
Sahel Bölgesi ülkeleri olarak başta Mali, Burkina Faso ve Nijer’deki çatışmalar nedeniyle çocuklar artan şiddet, aşırı yetersiz beslenme, eğitim eksikliğinden olumsuz etkilendi.
Burkina Faso’da militan gruplardan kaynaklanan isyancı şiddetin hızla yayılması yaklaşık 7 bin 800 okulun kapanmasına ve 1,4 milyondan fazla çocuğun eğitimsiz kalmasına yol açtı.
Mali’de hükümet güçleri ile silahlı gruplar arasındaki çatışmalardan kaynaklı binlerce çocuk evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Humanium raporuna göre Yemen’de, uzun süren çatışmalar ve kıtlık ile hastalıklar kaynaklı 5 yaş altı 600 binden fazla çocuğun akut yetersiz beslenme sorunu yaşadığı rapor edildi.
UNICEF’in 2024 raporuna göre Karayipler ülkesi Haiti’de geçen yıl boyunca çocuklara yönelik cinsel şiddet vakalarında yüzde 1000’lik bir artış oldu.
EĞİTİM VE SAĞLIK
Dünya geneli çatışmalardan etkilenen ülkelerde 52 milyondan fazla çocuğun okul dışında olduğu ve eğitimden mahrum kaldığı tahmin ediliyor.
Çatışmalar ayrıca çocukların kritik sağlık hizmetlerine erişimi üzerinde yıkıcı bir etkiye sahip. Aşılanmamış çocukların yaklaşık yüzde 40’ı, çatışmalardan kısmen veya tamamen etkilenen ülkelerde yaşıyor.
Böylelikle bu çocuklar güvenlik, beslenme ve sağlık hizmetlerine erişimdeki aksama ve eksiklikler nedeniyle kızamık ve çocuk felci gibi hayati önemdeki aşılara erişemiyor.
