PPT, Şubat ayında Rojava’da işlenen savaş suçlarına dair yaptığı 54. oturumun kararlarını kamuoyuna açıkladı. Kararlarda, Türkiye’nin sivillere yönelik saldırılardaki sorumluluğu vurgulandı, Rojava’nın demokratik özerklik modeli ise “Suriye için örnek” olarak tanımlandı.
HABER MERKEZİ – Daimi Halklar Mahkemesi (Permanent Peoples’ Tribunal – PPT), 5-6 Şubat 2025’te Brüksel’de gerçekleştirdiği 54. oturumun kararlarını Roma’da düzenlenen bir basın toplantısıyla duyurdu.
Toplantı, İtalya Senatosu binasındaki Santa Maria Enstitüsü’nde gerçekleşti. Moderatörlüğünü gazeteci-yazar Marina Forti’nin üstlendiği etkinliğe, Senatör Tino Magni, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi temsilcisi Xalid İsa, UIKI Onlus’tan Yılmaz Orkan ve çok sayıda hukukçu katıldı.
‘DELİLLER SİVİLLERE DÖNÜK SUÇLARI ORTAYA KOYDU’
Mahkeme, 2018’den bu yana Rojava’da yaşanan savaş suçlarına dair tanıkları ve belgeleri incelemişti. Mahkeme yargıçlarından, İtalya Yargıtay Eski Bölüm Başkanı Giacinto Bisogni, “Türk devletinin ‘terörle mücadele’ gerekçesine rağmen, saldırıların hastane, okul, altyapı ve sivil alanları hedef aldığını net biçimde gördük” dedi.
‘KORKU İKLİMİ YARATILDI’
Avrupa Demokrasi ve İnsan Hakları Avukatları Derneği (ELDH) Eşbaşkanı Barbara Spinelli, bölgede yalnızca fiziki yıkımın değil, aynı zamanda yönetim yapılarında yer alan sivil bireyler üzerinde sistematik bir korku ikliminin oluşturulduğunu söyledi. Spinelli, “Bu saldırılarla öz yönetim yapılarının çökertilmesi amaçlandı” dedi.
‘ROJAVA DEMOKRASİSİ PRATİKTE İŞLİYOR’
PPT Genel Sekreteri Gianni Tognoni ise, Rojava’daki deneyimin Suriye’de demokratik geçiş açısından örnek oluşturduğunu söyledi. Tognoni, “Cinsiyet eşitliği, halk meclisleri, öz yönetim gibi ilkeler pratikte sürdürülüyor. Tüm baskılara rağmen Rojava modeli ayakta kalıyor” dedi.
‘ROJAVA DEMOKRASİ DERSİ VERİYOR’
Duruşmalara uluslararası gözlemci olarak katılan İtalyan Ceza Avukatları Birliği’nden Ezio Menzione, “Rojava tüm zorluklara rağmen bir demokrasi dersi veriyor. Kültürel ve sosyal bir direniş alanı yaratılmış durumda” ifadelerini kullandı.
‘BİRLİKTE YAŞAMAK İÇİN MÜCADELE EDİYORUZ’
Kuzey Doğu Suriye Özerk Yönetimi temsilcisi Xalid İsa da, özerk sistemin temelinin barış ve birlikte yaşam olduğunu belirterek, “Daha önce topraklarımızı korumak için gösterdiğimiz iradeyi şimdi farklı halkların birlikte yaşamı için gösteriyoruz” dedi.
‘TOPLUMDA GÜVEN KRİZİ SÜRÜYOR’
UIKI temsilcisi Yılmaz Orkan ise PKK’nin dönüşüm süreci ve barış politikalarına dikkat çekerek, “Türk devletinin geçmişteki imha politikaları toplumda ciddi bir güven krizine yol açtı. Ancak Önder Apo barış konusunda ısrarlı bir yaklaşım sürdürüyor” dedi.
NE OLMUŞTU?
Daimi Halklar Mahkemesi, 5-6 Şubat 2025 tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirdiği 54’üncü oturumda, 2018 yılından bu yana Rojava ve Kuzey ile Doğu Suriye’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçları ele aldı. Mahkeme, Rojava’daki 9 farklı kuruluşun başvurusu üzerine toplanmıştı. Süreç kapsamında sanıklara resmi bildirimde bulunulmuş ancak davet edilen Türkiye yanıt vermemiş ya da duruşmalara katılmamıştı.
Mahkeme, özellikle üst düzey Türkiye’nin sivil altyapıya dönük saldırılar, zorla yerinden etmeler, su ve elektrik gibi temel hizmetlerin hedef alınması, kültürel ve çevresel tahribatlar ile ilgili sorumluluğunu değerlendirmeye almıştı.
Mahkeme, ön değerlendirme açıklamasında şu ifadelere yer vermişti:
“Türkiye’nin BM Güvenlik Konseyi’nin izni olmaksızın Suriye topraklarına yönelik saldırıları uluslararası bir saldırı suçu teşkil etmektedir. Sivillere yönelik saldırılar, bombalamalar, bombardımanlar, insansız hava araçları saldırıları ve zulümler, zorla yerinden etmeler ve nüfusun değiştirilmesi yoluyla demografik mühendislik, elektrik ve su kaynaklarının tahrip edilmesi, çevreye verilen zarar, kültürel mirasın ve eğitim kurumlarının tahrip edilmesi, tecavüz, işkence, gizli gözaltı – bunların hepsi uluslararası hukuka aykırıdır, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçları teşkil eder ve soykırımın göstergesidir.”
