Milyonlarca hayvanın boğazlandığı Kurban Bayramı, hayvan hakları savunucularını yeniden harekete geçirdi. Uygunsuz kesim koşulları, çocukların travmatize olması tartışılırken, “öldürmeden de bayram olur mu?” sorusu daha yüksek sesle soruluyor.
HABER MERKEZİ – Bayram süresince Türkiye’nin dört bir yanında kurulan kurban satış ve kesim alanlarında, milyonlarca hayvan öldürülüyor. Diyanet İşleri Başkanlığı, kurbanın İslam’daki yerine vurgu yaparak bunun “Allah’a yakınlaşma” vesilesi olduğunu ifade ediyor. Ancak hayvan hakları örgütleri, uygulamanın günümüzdeki şekliyle büyük ölçekte hayvanların acı çektiği ve çoğu zaman ilkel koşullarda yapılan bir toplu öldürme haline geldiğini savunuyor.
Din adamlarının bir kısmı, kurbanın sadece hayvan keserek değil, yardımlaşma ve bağış yoluyla da yerine getirilebileceğini savunuyor. Ancak bu görüş henüz toplumun genelinde yaygınlaşmış değil.
Hayvan hakları savunucuları ise Kurban Bayramı’na dair dini yorumların, “dönemin koşullarıyla sınırlı” olduğunu ve günümüzün bilimsel, etik ve toplumsal gelişmeleri göz önüne alındığında yeniden değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyor.
HAYVAN HAKLARI ÖRGÜTLERİ “BAYRAM” DEĞİL “KATLİAM” DİYOR
Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM), Türkiye’de Kurban Bayramı’nda yapılan kesimlerin çoğunun uygunsuz ortamlarda, uzman denetimi olmadan ve hayvan refahı kurallarına aykırı biçimde gerçekleştirildiğini belirtiyor.
Hayvanlara Adalet Derneği (HAD) ise, her yıl bu dönemde sokaklarda, boş arazilerde ve çocukların gözü önünde yapılan kesimlerin hayvan haklarının ihlali olduğu kadar toplum sağlığı açısından da risk taşıdığını vurguluyor.
Hayvan Hakları Federasyonu HAYTAP ise hayvanların bayram adı altında kesilmesine, işkence görmesine, can çekiştirilerek vahşice öldürülmesine karşı:
דDini dogmatik kurallara karşı gelmenin bu coğrafyada da mümkün olmadığını ve bedelinin çok ağır olduğunu biliyoruz; ancak kitlelerin bilinçlendirmesi için bu taleplerimizin de aşama aşama olacağını düşünüyoruz. Bu yüzde, binlerce yılın yerleşmiş bir kültürü olan kurban bayramında hayvan kesilmesine karşı çıkıp sert söylemler yerine , hayvanlar da acısız kesim olabileceğine ikna etmemiz gerektiği, böyle bir fikrin yavaş yavaş doğmaya başladığına kitleleri inandırmamız gerektiğidir.”
Veteriner Hekimler Odası da usule uygun olmayan kesimlerin hayvanlarda gereksiz acıya yol açtığını ve halk sağlığı açısından ciddi tehlikeler doğurabileceğini dile getiriyor.
KESİMLER NASIL YAPILIYOR?
Her ne kadar Türkiye’de kurban kesimleri için belediyeler özel kesim alanları tahsis etse de, uygulamada durum oldukça farklı. Birçok kişi hayvanı kendi imkanlarıyla kesmeyi tercih ediyor. Bu da özellikle kırsal bölgelerde sokakta, apartman önünde ya da bahçede yapılan kesimlerin yaygınlaşmasına neden oluyor.
Uzmanlara göre, hayvanlar kesim öncesinde büyük stres yaşıyor. Uygun şekilde bayıltılmadan yapılan kesimlerde hayvanların acı çekmesi kaçınılmaz oluyor. Avrupa Birliği standartlarında, hayvanın şoka sokularak acı hissetmeyecek şekilde öldürülmesi gerekirken, bu uygulama Türkiye’de zorunlu değil.
HAYVAN KATLİAMININ BİLANÇOSU
Türkiye geçen yıl Kurban Bayramı’nda 3 milyon 180 bin hayvanı kurban etmek için 107 milyar 300 milyon harcadı. Bu yıl hayvan katliamına ödenecek paranın 147 milyar liradan fazla olacağı tahmin ediliyor. Rakamlar Türkiye Ziraat Odaları Birliği’ne ait.
Bu sayı her yıl nüfus artışı ve alım gücüne bağlı olarak değişiyor.
-
×
147 MİLYAR LİRA İLE NELER YAPILABİLİR?
- Yaklaşık 50.000 yeni okul binası yapılabilir.
- Tüm devlet okullarına ücretsiz öğle yemeği hizmeti yıllarca sürdürülebilir.
- Tüm üniversite öğrencilerine yıllık burs veya yurt desteği sağlanabilir.
- 1000 yataklı 300 tam teşekküllü hastane yapılabilir.
- 5 yıl boyunca kanser tedavileri ücretsiz sunulabilir.
- 250 bin aile için sosyal konut inşa edilebilir.
- Deprem bölgelerinde tüm orta hasarlı binalar yeniden yapılabilir.
- 10 milyon haneye bir yıl boyunca kira ve fatura desteği sağlanabilir.
- Türkiye’nin tüm kırsal köylerine sağlık, su ve internet altyapısı götürülebilir.
- Yüzlerce orman alanı yeniden ağaçlandırılabilir.
- Kuruyan göllerin ve nehirlerin ekolojik restorasyon projeleri başlatılabilir.
HAYVANLAR FAS’TA BAYRAMA “MUTLU” GİRİYOR
Hayvan pazarlarının kapatılması ve kurban kesimiyle bağlantılı tüm ticari faaliyetlerin geçici olarak durdurulması kararı sonrası Kuzey Afrika ülkesi Fas’ta hayvanlar bayrama mutlu giriyor.
Kurban kesmenin yasaklandığı ülkede Kral 6. Muhammed, “Kurban, halk adına sembolik olarak kesilecek” dedi.
Rabat’ın tarihi bölgesi olan Rabat Medinası’nda yurttaşlar, özellikle tatlı dükkânları ve geleneksel kıyafet satan mağazalara ilgi gösterdi. Tatlı ve kurabiye fırınlarının önünde kuyruklar oluşurken, şebbakiye, baghrir, msemen ve batbot gibi geleneksel lezzetler müşterilerin beğenisine sunuldu.
×
KURBAN KESMEK NEDEN YASAK?
Fas’ta Kral 6. Muhammed, Kurban Bayramı’na ilişkin şubat ayında yaptığı açıklamada, ülkede iklim değişikliği kaynaklı kuraklık ve ekonomik sorunlara dikkat çekerek hayvan varlığında ciddi azalmaların yaşandığını belirtmişti.
Kurban kesmenin İslam’da güçlü bir sünnet olduğunu ancak mevcut zorluklar nedeniyle bu ibadetin dar gelirli kesimler için ağır bir yük haline gelebileceğine dikkat çekmişti.
Kral 6. Muhammed, dini sorumlulukların kolaylaştırılması yönündeki görevleri çerçevesinde, bu yıl halka kurban kesmekten feragat etmeleri çağrısında bulunarak, bu ibadeti sembolik olarak Fas halkı adına kendisinin yerine getireceğini açıklamıştı.
Ülkede 1963, 1981 ve 1996 yıllarında da halktan kurban kesmekten feragat etmeleri istenmişti.
Hayvanların da özgür olabildiği, bir bayram dileğiyle…
