Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin 18–20 Mayıs 2025 tarihlerinde 16 kentte gerçekleştirdiği araştırmada, yurttaşların yüzde 68,9’u PKK’nin fesih ve silahsızlanma kararını olumlu buldu. Yurttaşlar çözüm için Meclis’i işaret etti.
HABER MERKEZİ– Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 18-20 Mayıs tarihleri arasında 16 kentte gündemki gelişmelere dair saha araştırması gerçekleştirdi.
Bin 504 kişiyle yüz yüze gerçekleştirilen saha araştırması, Kürt sorununun çözümü ve ülkenin demokratikleşmesine dair başlayan sürece dair yurttaşların algı, eğilim, beklenti ve taleplerine odaklanıldı.
Araştırmada “Türkiye’nin en önemli ve öncelikli sorunu nedir?” sorusu yanıtlayan katılımcıların yüzde 68.9’u en büyük sorun olarak ekonomik kriz ve işsizliği işaret etti. Katılımcıların yüzde 16,4’ü ise bu soruya Kürt sorunu yanıtını verdi.
- Yüzde 68,9: Ekonomik kriz/işsizlik
- Yüzde 16,4: Kürt Sorunu
- Yüzde 3,7: Eğitim sistemi
- Yüzde 3,2: Hukuk sisteminin mevcut durumu
- Yüzde 2,7: Demokrasinin olmayışı
- Yüzde 1,5: Çatışma ve şiddet ortamı
- Yüzde 1,5: Muhalefetsizlik
- Yüzde 0,9: Cumhurbaşkanlığı sistemi
- Yüzde 0,5: Sağlık sistemi
- Yüzde 0,4: Mevcut anayasanın yapısı
- Yüzde 0,3: Dış politika
PKK’NİN KARARINA DESTEK
Katılımcılara, 5-7 Mayıs tarihlerinde 12. Kongresi’ni toplayan PKK’nin aldığı “fesih, silahsızlanma” kararlarını nasıl değerlendirdikleri soruldu.
Kararı olumlu bulanların toplam oranı yüzde 71,5 oldu. Olumsuz görenlerin oranı ise sadece yüzde 6. Araştırma sonucu şöyle:
- Çok olumlu: 15,1
- Olumlu: 56,4
- Kararsızım: 17,4
- Olumsuz: 1,7
- Çok olumsuz: 4,3
- Fikrim Yok: 5,1
Hemen sonrasında katılımcılara “PKK tarafından alınan fesih ve silahsızlanma kararı sizce Türkiye’de kalıcı barışı sağlamaya yeterli olur mu?” sorusu yöneltildi.
Yurttaşların yüzde 36,8’i “Evet”, yüzde 22,7’si “Hayır” yanıtı verdi. Yüzde 27,9 “Kısmen”, yüzde 6,7 ise “Kararsızım” yanıtı verdi.
‘KALICI BARIŞ İÇİN SORUMLULUK KİMDE?’
Katılımcılara “PKK’nin aldığı silahsızlanma ve fesih kararlarının kalıcı barışa evirilmesi için birinci öncelikli sorumluluk sizce kime/hangi yapıya düşüyor?” sorusu yöneltildi.
Yüzde 48,4 “Meclis,” yüzde 39 “AKP ve MHP”, yüzde 6,1 “DEM Parti”, yüzde 2,5 ise “topluma” yanıtı verdi.
“Sürecin Kalıcı bir barışa evirilebilmesi için Meclis’in inisiyatif alması gerektiğini düşünüyor musunuz?” sorusuna araştırma grubunun yüzde 79’u “Evet”, yüzde 8,7’si “Kararsızım”, yüzde 6,3’ü “Fikrim yok”, yüzde 6’sı “Hayır” yanıtları verdi.
‘YENİ ANAYASAYA İHTİYAÇ VAR’
Katılımcılara, sürecin olumlu sonuçlanması için yeni anayasaya ihtiyaç olup olmadığı soruldu. Yüzde 67,4 ihtiyaç olduğu yönünde görüş bildirdi.
Yüzde 13,4 “Hayır”, yüzde 8,6 “Kısmen”, yüzde 4 “Kararsızım”, yüzde 6,5 ise “Fikrim yok” yanıtı verdi.
“Bu sürecin ilerleyebilmesi için yapılması gereken ilk 3 öncelik sizce nelerdir?” sorusu, saha araştırmasının önemli sorularından oldu.
Açık uçlu sorulan bu sorulara gelen yanıtlar şöyle:
Yüzde 13,6: Demokratik/güven verici adımlar atılmalı
- Yüzde 10,4: Fikrim yok
- Yüzde 7,6: Barış için çalışılmalı
- Yüzde 7: Meclis ve siyasi partiler sürece katılmalı
- Yüzde 6,3: Şeffaf ve yapıcı olmalı
- Yüzde 5,8: Kürtlerin hakları anayasal güvenceye alınmalı
- Yüzde 4,5: Siyasi tutsaklar serbest bırakılmalı
- Yüzde 4,5: Anayasal değişiklik yapılmalı
DEM PARTİ OYLARI YÜKSELİŞTE
Son olarak “Bu pazar bir genel seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusu soruldu. Yanıtlara göre DEM Parti, 2023 genel seçimlerine göre 3,7’lik artış, AKP 5,9’luk bir düşüş gösterdi.
- Yüzde 44,9: DEM Parti
- Yüzde 19,5: AKP
- Yüzde 10,6: Kararsızım
- Yüzde 9,2: CHP
- Yüzde 15,8: Diğer partiler