Birleşik Arap Emirlikleri ile Şam yönetimi Tartus’taki limanların işletilmesi ve güvenliği için anlaşma imzaladı. AM liman hali hazırda hala Rusya’nın denetiminde.
HABER MERKEZİ – Suriye ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Tartus Limanı için 800 milyon dolarlık anlaşma imzaladı. Suriye devlet ajansı SANA‘nın haberine göre anlaşma Suriye Genel Limanlar ve Sınır Kapıları Kurumu’yla, BAE merkezli lojistik şirketi Dubai Ports World (DP World) arasında yapıldı.
Bu yatırım anlaşması, yalnızca ekonomik bir gelişme değil, aynı zamanda bölgedeki çok katmanlı jeopolitik mücadelenin yeni bir perdesi olarak görülüyor.
SANA haber ajansına dayandırılan bilgilere göre, anlaşma Tartus Limanı’nda çok amaçlı bir terminalin geliştirilmesini, işletilmesini ve yönetimini kapsıyor. Ancak bu yatırımın, bölgede hâlâ güçlü bir askeri ve siyasi varlığa sahip olan Rusya’nın çıkarlarıyla çatışma ihtimali, sürecin önünde ciddi bir engel oluşturuyor.
TARTUS’UN JEOPOLİTİK AĞIRLIĞI
Tartus, Suriye’nin Akdeniz’e açılan nadir limanlarından biri olmasının ötesinde, Rusya’nın Doğu Akdeniz’deki askeri varlığı için hayati öneme sahip. 2019 yılında dönemin Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile Rusya arasında imzalanan anlaşmayla Tartus Limanı, 49 yıllığına Stroytransgaz adlı Rus şirketine tahsis edilmişti. Rusya bu üsse, donanma gemilerini barındırmak, bakım-onarım yapmak ve bölgede kalıcı olmak amacıyla ciddi yatırım yaptı.
Ancak geçici Şam yönetimi, bu anlaşmayı tek taraflı olarak feshettiğini ilan etti. Bu adım, sadece ekonomik değil; askeri ve diplomatik gerilimleri tetikleme potansiyeli taşıyor.
BAE’NİN HESABI: YATIRIM MI, ETKİ ALANI MI?
BAE’nin bölgede artan diplomatik ve ekonomik etkisi, bu yatırımda kendisini açık biçimde gösteriyor. Son yıllarda Körfez ülkeleri, özellikle BAE ve Suudi Arabistan, Suriye ile ilişkileri yeniden kurma yönünde adımlar attı. Tartus anlaşması, bu çabaların somut bir adımı olarak görülebilir.
Ancak anlaşmanın tarafı olan geçici Şam yönetimi halen uluslararası meşruiyet sorunu yaşıyor. Bu durum, yatırımın uzun vadeli istikrarını ve uluslararası kabulünü tartışmalı hale getiriyor. Aynı zamanda Alevi bölgesinde yaşananlar, HTŞ ve dolaysıylahükümeti tanımama ve hükümetin bölgeye askeri ve siyasi olarak hakimolamaması, soru işaretlerini daha da artırıyor.
RUSYA’NIN TAVRI: SESSİZ KALIR MI?
Rusya’nın Tartus’taki askeri varlığı hâlen sürüyor. Donanma unsurları ve lojistik tesisler bölgede aktif. Dolayısıyla Rusya’nın bu gelişmeye sessiz kalması beklenmiyor.
Moskova açısından bu anlaşma, sahadaki nüfuzuna doğrudan tehdit, yapılan milyonlarca dolarlık yatırımın riske girmesi, NATO’ya yakın Körfez ülkelerinin bölgede artan varlığı anlamına geliyor.
Dolayısıyla Kremlin’in diplomatik ya da askeri tepkisi, yatırımın uygulanabilirliğini belirleyecek temel faktörlerden biri olacak.
FRANSA’NIN GÖLGEDEKİ DİPLOMASİSİ
İddialara göre, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un son Paris ziyaretinde, Suriye’nin geçici Devlet Başkanı Ahmed El-Şara’ya bir mesaj iletti: “Bölgedeki gelişmelere biz de ilgiliyiz, iş birliği yapabiliriz.” Bu girişim, Fransa’nın Doğu Akdeniz ve Suriye sahasında yeniden rol alma çabasının işareti olabilir.
Fransa, tarihi olarak Suriye ile derin diplomatik bağlara sahip. Bu bağlamda Macron’un mesajı, çok taraflı diplomatik zeminin oluşturulması yönünde bir hamle olarak okunabilir.
Tartus Limanı’na yapılması planlanan yatırım, yalnızca ekonomik değil, askeri ve diplomatik kırılmalarla dolu bir satranç tahtasının yeni hamlesi olabilir. Bölgedeki tüm aktörlerin bu gelişmeye nasıl tepki vereceği, sadece Suriye’nin değil, Doğu Akdeniz’in geleceği açısından da belirleyici olacak.
