NASA ve Google, astronotların uzun süreli uzay görevlerinde tıbbi destek alabilmesi için yapay zeka tabanlı “Mürettebat Tıbbi Görevlisi Dijital Asistanı” üzerinde çalışıyor. Sistem, belirtilere göre teşhis koyup tedavi seçenekleri sunabilecek.
HABER MERKEZİ – ABD, Ay ve Mars’a yönelik uzun vadeli görevlerini planlarken, Google ile Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) yeni bir yapay zeka aracı geliştiriyor. “Mürettebat Tıbbi Görevlisi Dijital Asistanı” adı verilen sistem, astronotların ve Dünya’daki tıbbi ekiplerin görevler sırasında belirtileri anında teşhis etmesine ve tedavi etmesine yardımcı olacak.
Google’ın açıklamasına göre, araç uçuş cerrahlarına veri ve tahmine dayalı analizler sunarak karar süreçlerini de destekleyecek.
İLK SONUÇLAR GÜVEN VERDİ
Projenin ilk sonuçları, bildirilen semptomlara göre güvenilir teşhisler yapılabildiğini ortaya koydu. Google, doktorlarla birlikte modeli test etmeye ve geliştirmeye devam ediyor. Şirket, astronotların Dünya ile sınırlı iletişim kurabildiği durumlarda sistemin ayrıntılı teşhis ve tedavi seçenekleri sunacağını vurguluyor.
AY VE MARS GÖREVLERİ İÇİN HAZIRLIK
NASA, Artemis II ve III görevleriyle 1960’lardan bu yana ilk kez insanları Ay’a geri götürmeye hazırlanıyor. Bu görevler, 2030’larda planlanan Mars yolculuklarının da basamağını oluşturuyor. Google’a göre sistem, yalnızca uzay keşfi için değil, aynı zamanda yapay zekanın en zorlu ortamlarda bile sağlık hizmeti sunma kapasitesini test etmesi açısından da kritik.
ASTRONOTLAR HANGİ DESTEKLERE SAHİP?
NASA astronotları, temel ilk yardım, kalp masajı (CPR), davranışsal sağlık desteği ve medikal kit kullanımı gibi eğitimler alıyor. Uzaya özgü rahatsızlıklar -karbondioksit zehirlenmesi ve basınç düşmesi- konusunda da bilgilendiriliyorlar. Yer ekibinde doktorlar, psikologlar ve uçuş cerrahları görev yapıyor. Astronotlar Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) kapsamlı bir eczane ve tıbbi ekipmana erişebiliyor ve acil durumlarda Dünya’ya dönebiliyor.
YÖRÜNGE DIŞI GÖREVLERDE ZORLUK
Ancak 2023’te yayımlanan bir araştırma, Dünya yörüngesi dışındaki görevlerde iletişim gecikmeleri nedeniyle gerçek zamanlı tıbbi desteğin mümkün olmayacağını ortaya koydu. Ay’da iletişimde 10 saniyeye kadar gecikme yaşanabileceği, acil tahliyelerin ise iki haftaya kadar sürebileceği öngörülüyor.
MARS İÇİN DAHA GÜÇLÜ SİSTEMLER ŞART
Mars görevlerinde ise bir astronotu Dünya’ya geri getirmek altı ay sürecek ve iletişimde 40 dakikaya kadar gecikme yaşanacak. Bu nedenle araştırmacılar, Mars yolculuklarında kullanılacak sistemlerin ISS’tekinden çok daha güçlü olması gerektiğini vurguluyor. Geliştirilen dijital asistanın doğru teşhis koyması, uzmanların sorularını öngörmesi ve iletişim ihtiyacını en aza indirmesi hedefleniyor.
