Kurumlar vergisinde adı yok |

Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar, 2024’ün de gelir vergisi rekortmeni oldu, ancak kurumlar vergisi rekortmenleri listesinin ilk on sırasında şirketinin adı yok. Bayraktar, Erdoğan ile yakınlığı ve devletten aldığı teşvikler sayesinde Türkiye‘de silah sanayinde tekel haline gelmiş durumda.

HABER MERKEZİ – Türkiye’de vergi rekortmenleri açıklandı. Listenin birinci sırasında bu yıl da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar bulunuyor. En çok gelir vergisi ödeyen isim olarak ilk sırada yer alan Bayraktar, silah sanayine yaptığı yatırımlarla biliniyor ve devletten önemli oranda teşvik alıyor.

Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), 2024 vergilendirme dönemine ilişkin yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannamelerinin değerlendirilmesi sonucunda Türkiye genelinde en fazla vergi beyan eden 100 mükellef listesini açıkladı.

LİSTENİN İLK SIRALARI

Listenin ilk sırasında yer alan Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar, 2 milyar 767 milyon 587 bin 718 lira vergi ödedi. İkinci sıradaki Lütfü Haluk Bayraktar 2 milyar 528 milyon 619 bin 921 lira, dördüncü sıradaki Mustafa Rahmi Koç 757 milyon 755 bin 302 lira vergi ödedi.

2024 vergileme dönemine ilişkin en fazla gelir vergisi beyan eden mükellefler listesinin 3, 5, 6, 7, 8 ve 9’uncu sırasındaki kişiler isimlerinin açıklanmasını istemedi. İlk 100 kişilik listede ise sadece 21 mükellefin ismi yer aldı, 79 kişinin kim olduğu açıklanmadı.

KURUMLAR VERGİSİNDE BAYRAKTAR YOK

2024 yılına ilişkin vergileme döneminde en fazla kurumlar vergisi beyan eden mükellefler listesinde ise 25 milyar 296 milyon 492 bin lira vergi tahakkuku ile Garanti Bankası birinci oldu. Listenin ikinci sırasında 20 milyar 838 milyon 196 bin lira vergiyle Ziraat Bankası yer aldı. Kuveyt Türk Katılım Bankası da 12 milyar 71 milyon 499 bin lira ile listenin üçüncü sırasında yer buldu.

Listenin ilk on sırasında çoğunlukla bankalar yer alırken, gelir vergisi rekortmeni olarak liste başı olan Selçuk ve Haluk Bayraktar kardeşlere ait şirketlerin kurumlar vergisi listesinin ilk on sırasında yer almaması dikkat çekti. Bir diğer dikkat çekici husus ise, Merkez Bankası’nın kurumlar vergisi listesinde yer almaması veya yer alıyorsa da isminin gizlenmiş olması.

İSİMLER NEDEN AÇIKLANMIYOR

Bu yıl rekor düzeyde vergi rekortmeni listesinde adının açıklanmasını istemeyen kişi ve kurum söz konusu. Selçuk Bayraktar, 2021 yılında ilk kez rekortmenler listesine giriş yapmıştı, üstelik ilk sıradan. Ama öncesinde listede adı yoktu. Son dört yıldır tekrarlanan bu durum, Bayraktar’ın siyasete yatırımı olarak da değerlendiriliyor. Bununla birlikte Bayraktar’ın kurumlar vergisi listesinde şirketlerinin görünür olmaması tartışmalara yol açıyor. Gelir vergisi, kişilerin artan servetlerine göre artan vergi hesaplamasıyla ilgiliyken, kurumlar vergisi genellikle sabit oran üzerinden hesaplanıyor.

Bayraktar’ın şirketlerinin yatırım yaptığı ve gelirlerinin arttığı sık sık haberlere konu olmakla birlikte, kurumlar vergisinde üst sıralarda yer almaması veya almışsa bile gizlenmiş isimler arasında bulunması dikkat çekiyor. Bu, gelir kaynakları veya şirketlerin finansman teminleriyle ya da devletten alınan teşviklerin görünür olmasının istenmemesiyle ilgili değerlendiriliyor. Bu durumda, rekor listesinde yer alan kişi veya kurumların öz kaynaklarının veya kişisel servetlerinin tartışmalı olduğu anlamına da geliyor.

“TEŞVİK ALMADIM” DEMİŞTİ AMA ALMIŞTI

Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar, 2022 ve 2023 yıllarında da vergi rekortmenleri listesinin başında yer almıştı. Bayraktar, 2023’te yaptığı açıklamada, devletten hiçbir şekilde teşvik veya kredi almadığını ileri sürmüştü. Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) de Bayraktar’a destek veren bir açıklama yayımlamış ve Bayraktar’ın şirketinin ödediği vergiden daha fazla teşvik aldığı iddialarını art niyet olarak nitelemişti. Ancak 5 Eylül 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan karar Bayraktar ve SSB’yi yalanlamıştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2019 yılında verdiği kararla Bayraktar’a ait Baykar Makina’ya 600 milyon lirayı aşan teşvik vermişti. İstanbul Esenyurt’ta kurulan fabrika için yüzde 100 vergi indirimi ve yüzde 120 oranında yatırıma katkı sağlanmıştı. Selçuk Bayraktar’a 8 yılı kapsayan özel devlet teşvikleri şöyleydi:

Bu karardan yaklaşık bir ay sonra ise Resmi Gazete’de yine Erdoğan’ın imzasıyla İstanbul’un Esenyurt ve Arnavutköy ilçelerinde bulunan yaklaşık 18,2 hektarlık alan Baykar Makina Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İstanbul Özel Endüstri Bölgesi ilan edilmişti. Bu alana Mart 2023’te Çorlu Havaalanı’nın bitişiğinde bulunan yaklaşık 71 futbol sahası büyüklüğünde 49,7 hektarlık arazi eklenmişti.

Son olarak Aralık 2023’te ise 600 milyon lira sabit yatırım taahhüdüyle proje bazlı teşvik belgesine bağlanan yatırımın İstanbul Esenyurt ilçesi olan yerine eklemeler yapıldı. Buna göre yatırım yeri; İstanbul, Edirne, Tekirdağ illeri ile Baykar Makine Sanayi ve Ticaret A.Ş İstanbul Özel Endüstri bölgesi oldu.

SİLAH SANAYİNDE DEVLET DESTEKLİ TEKEL

Bayraktar’ın serveti devlet destekli silah sanayiden geliyor. Stolckholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü (SIPRI) tarafından 2022’de yayımlanan ‘Dünyanın en büyük 100 silah ve askeri üretim yapan savaş tekeli’ içinde satış gelirlerini en çok artıran şirket Erdoğan’ın damadı olan Bayraktar’ın şirketi Baykar idi. 2021 yılında listenin 100. sırasında yer alan Baykar, 2022’de 76.sıraya yükselmişti. Baykar gelirlerini bir yılda yüzde 94 artırmıştı. 2022’den beri de devlet destekli pek çok uluslararası anlaşmaya imza atan Baykar’ın savaş tekeli içindeki payı da çok daha fazla artmış durumda.

Bayraktar TB2 SİHA için 35 ülke, Bayraktar AKINCI TİHA için ise 15 ülke ile ihracat anlaşması imzalayan şirket, 2024’te 1,8 milyar dolarlık dış satış gerçekleştirdi. Şirket, 2024’te savunma ve havacılık sektörünün toplam ihracatının dörtte birini tek başına yaparak Türkiye’yi küresel SİHA pazarında liste başı oldu.

Selçuk Bayraktar, Erdoğan ve iktidarıyla olan ilişkisi nedeniyle Türkiye’deki silah sanayinde tekel konumuna gelmiş bulunuyor. Silah sanayinde kamu kuruluşları olan Aselsan gibi şirketlerin payı giderek düşerken Bayraktar’ın sahibi olduğu şirketlerin payı artıyor.

İSRAİL’E SİLAH SATAN ŞİRKETLE ORTAK

Selçuk Bayraktar’ın silah sanayindeki en dikkate değer ortaklıklarından biri de İsrail-Filistin meselesini ilgilendiriyor. Haziran ayında Fransa’nın başkentinde düzenlenen Paris Havacılık Fuarı’nda (Paris AirShow) Bayraktar’ın sahibi olduğu Baykar ile Leonardo şirketleri arasında ortak girişim anlaşması imzalanmıştı.

İtalyan Leonardo şirketi, İsrail hava ve deniz kuvvetlerine silah ve uçaklar konusunda satışlar yapıyor. Şirket, İsrail’in Gazze’ye düzenlediği saldırısında yer alan Sa’ar 6 korvetlerine monte edilen dört adet Süper Rapido çok beslemeli deniz topu sağladı. İsrail Hava Kuvvetlerinin “Lavi” ve AW119Kx eğitim uçaklarını da Leonardo üretiyor.